Ο Ιερός Ναός «Κοιμήσεως της Θεοτόκου» Δερβιτσάνης οικοδομήθηκε το 19ο αιώνα και συγκεκριμένα κατά τα έτη 1870 – 71. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση – η οποία ενισχύθηκε με πληροφορίες από τον αείμνηστο εφημέριο ιερέα πατήρ Μιχαήλ Ντάκο – ο συγκεκριμένος οικοδομήθηκε στα θεμέλια παλαιότερου και μικρότερου ομώνυμου ναού.
Αυτό συνέβη για δύο λόγους. Πρώτον επειδή το ρέμα που περνάει δίπλα από το ναό κατά του χειμερινούς μήνες, προκάλεσε ανεπανόρθωτες ζημιές στα τοιχώματά του και δεύτερον, διότι οι παλαιοί κάτοικοι του χωριού μας αποφάσισαν να επεκτείνουν τις διαστάσεις του, μιας και ο πληθυσμός μας κατ’ εκείνη την περίοδο είχε αυξηθεί σημαντικά.
Αξίζει να αναφέρουμε πως η Ενορία της Δερβιτσάνης ανέκαθεν διέθετε σημαντικό αριθμό ιερέων, με τελευταίο τον άξιο κληρικό – σύμβολο του τόπου μας, τον αείμνηστο πατέρα Μιχάλη. Ο οποίος από το έτος 1954 και μέχρι το 1967, λειτουργούσε στο χωριό και τις γύρω περιοχές. Έπειτα από το έτος 1990 και μέχρι το 1998 (έτος της κοιμήσεώς του) συνέχισε να υπηρετεί στην ενορία που τώρα βρισκόμαστε.
Κατά την περίοδο της κομμουνιστικής αθεΐας, ο Ναός αρχικά μετετράπη σε χώρο σύναξης και ψυχαγωγίας της τότε Κομμουνιστικής Νεολαίας, ενώ αργότερα και μέχρι το 1990 λειτούργησε ως αποθήκη αγροτικών λιπασμάτων. Πράγμα που συνεπάγεται με ανεπανόρθωτες ζημιές στις τοιχογραφίες, αλλά και την στεγανότητα του χώρου. Ωστόσο τα Χριστούγεννα του 1990 ο παπά Μιχάλης – έπειτα από 33 χρόνια απαγόρευσης κάθε θρησκευτικής ελευθερίας στη χώρα – τέλεσε την πρώτη και ολοκληρωμένη Θεία Λειτουργία. Με τι μέριμνα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ. κ. Αναστασίου και τη στήριξη όλων των κατοίκων κατά το έτος 2001 ο Ναός ανακαινίστηκε πλήρως, με αποτέλεσμα επί των ημερών μας, να αποτελεί το στολίδι όχι μόνο της Δερβιτσάνης, αλλά και ολόκληρης της περιοχής.
Πηγή: dervitsani.gr