Το εσπέρας της Τρίτης 29 Ιανουαρίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον πανηγυρικό εσπερινό των Τριών Ιεραρχών στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας και στη συνέχεια μίλησε στην εκδήλωση απονομής τιμητικών διακρίσεων σε μαθητές και μαθήτριες των Γυμνασίων της Αλεξάνδρειας που αρίστευσαν στο παρελθόν σχολικό έτος. Την εκδήλωση παρουσίασε ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αλεξανδρείας Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος.
Η ομιλία του Σεβασμιωτάτου :
«Καί ἔλαβον ἐξ ὑμῶν ἄνδρας σοφούς, καί ἐπιστήμονας, καί συνετούς, καί κατέστησα αὐτούς ἡγεῖσθαι ἐφ᾽ ὑμῶν». Καί πῆρα ἀπό σᾶς κάποιους ἄνδρες σοφούς καί ἐπιστήμονες καί συνετούς καί τούς ἔβαλα νά εἶναι οἱ ἡγέτες σας.
Αὐτοί οἱ λόγοι τοῦ προφήτου Μωϋσέως, πού ἀκούσαμε πρίν ἀπό λίγο στό ἀνάγνωσμα ἀπό τό βιβλίο τοῦ Δευτερονομίου, βρίσκουν τήν ἐφαρμογή τους καί στούς ἑορταζομένους «τρεῖς μεγίστους φωστῆρες τῆς τρισηλίου Θεότητος». Βρίσκουν τήν ἐφαρμογή τους στούς τρεῖς Ἱεράρχες, τόν Μέγα Βασίλειο, τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο καί τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, γιατί καί οἱ τρεῖς τους συνδυάζουν τά τρία χαρακτηριστικά, τίς τρεῖς ἀρετές πού ἀναφέρει ὁ ἱερός συγγραφέας, ὡς τά κριτήρια βάσει τῶν ὁποίων ἐπέλεξε τούς ἄνδρες ἐκείνους πού θά τόν βοηθοῦσαν καί θά ἡγοῦντο μαζί μέ τόν ἴδιο τῶν Ἰσραηλιτῶν στήν πορεία τους πρός τή γῆ τῆς ἐπαγγελίας.
Ποιά εἶναι αὐτά τά χαρακτηριστικά πού ἀποτελοῦσαν προϋπόθεση γιά τήν ἐπιλογή τους; «Καί ἔλαβον ἐξ ὑμῶν ἄνδρας σοφούς, καί ἐπιστήμονας, καί συνετούς», λέγει ὁ προφήτης. Ἦταν, δηλαδή, ἡ σοφία, ἡ ἐπιστημοσύνη καί ἡ σύνεση.
Ἡ σοφία εἶναι τό φυσικό χάρισμα πού ἔχει ὁ κάθε ἄνθρωπος ἀπό τόν Θεό καί τόν ὁδηγεῖ στή γνώση καί στήν κατανόηση τῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου. Ἡ ἐπιστημοσύνη εἶναι ἡ μετοχή στή γνώση τήν ὁποία ἐπιτυγχάνει ὁ ἄνθρωπος μέ τή μελέτη, μέ τήν ἄσκηση, μέ τή σπουδή. Καί ἡ σύνεση εἶναι σωφροσύνη, εἶναι ἡ ἰδιότητα τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος σκέπτεται καί ἐνεργεῖ μέ λογική καί αὐτοσυγκράτηση.
Καί τά τρία αὐτά χαρακτηριστικά, καί τίς τρεῖς αὐτές ἀρετές, τίς διέθεταν σέ ἀπόλυτο βαθμό οἱ τρεῖς φωτισμένοι Ἱεράρχες καί πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ὁ Θεός τούς εἶχε προκίσει μέ νοῦ καί σοφία, ἐκεῖνοι ὅμως δέν ἀρκέσθηκαν στό τάλαντο τοῦ Θεοῦ, δέν ἐπαναπαύθηκαν στίς φυσικές ἱκανότητές τους. Ἐργάσθηκαν, μελέτησαν, κοπίασαν, ἀφοσιώθηκαν στίς σπουδές τους, δέν ἀρκέσθηκαν σέ ἕνα μόνο σχολεῖο, ἀλλά φοίτησαν σέ πολλές καί σπουδαῖες σχολές τῆς ἐποχῆς τους, σέ ὅλα τά μεγάλα κέντρα τῆς Παιδείας, στήν Ἀλεξάνδρεια, στήν Ἀθήνα, στήν Κωνσταντινούπολη, καί δέν ἀκολούθησαν τήν ἀρχή τῆς ἥσσονος προσπαθείας, ἀλλά μελέτησαν ὅλα τά πεδία τῆς γνώσεως καί ἔγιναν πραγματικοί ἐπιστήμονες.
Δέν τούς ἦταν ὅμως μόνο ἡ γνώση καί ἡ ἐπιστήμη ἀρκετές γιά νά ὁλοκληρώσουν τήν προσωπικότητά τους. Παράλληλα μέ αὐτές ἀσκήθηκαν καί στήν ἀρετή τῆς συνέσεως. Ἄσκησαν τόν ἑαυτό τους νά μήν παρασύρεται ἀπό ἐξωτερικές ἐπιδράσεις καί ἐσωτερικές παρορμήσεις, νά μήν ἄγεται καί φέρεται ἀπό ἐπιθυμίες καί ἀδυναμίες, νά κρίνει μέ βάση τό ὀρθό καί τό δίκαιο, μέ βάση αὐτό πού εἶναι σύμφωνο μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μέ τίς ἠθικές ἀρχές καί ἀξίες.
Καί ἔτσι κατόρθωσαν ὄχι μόνο νά διακριθοῦν ἀνάμεσα στούς συμμαθητές τους, ἀνάμεσα σέ ὅλους τούς σοφούς καί ἐπιστήμονες τῆς ἐποχῆς τους, ἀλλά καί νά φωτίσουν τίς ἑπόμενες γενεές πού μέ σεβασμό καί θαυμασμό ἐνέσκυψαν στό ἔργο τους καί προσπάθησαν νά τούς μιμηθοῦν.
Ὑπῆρξαν καί ἄλλοι σοφοί, ὑπῆρξαν καί ἄλλοι μεγάλοι ἐπιστήμονες, ὑπῆρξαν καί ἄλλοι συνετοί, ἐλάχιστοι ἦταν ὅμως ἐκεῖνοι πού συγκέντρωναν καί τίς τρεῖς αὐτές ἰδιότητες σέ τέτοιο βαθμό, ὥστε αὐτοί νά ξεχωρίζουν ἀπό ὅλους καί νά θαυμάζονται ἀπό ὅλους.
Αὐτοί εἶναι οἱ τρεῖς Ἱεράρχες, οἱ τρεῖς μεγάλοι πατέρες πού τιμᾶ σήμερα ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Παιδεία μας, οἱ τρεῖς προστάτες τῶν Γραμμάτων μας καί δικοί σας προστάτες, τῶν μαθητῶν καί τῶν ἐκπαιδευτικῶν ὅλων τῶν βαθμίδων τῆς Ἐκπαιδεύσεως.
Καί ἀποτελεῖ μεγάλη τιμή, γιατί οἱ προστάτες σας δέν εἶναι μόνο κάποιοι διακεκριμένοι λόγιοι καί ἐπιστήμονες, ἀλλά κατέχουν ἡγετική θέση τόσο στήν Παιδεία ὅσο καί στήν κοινωνία. Γιατί οἱ προσωπικότητες πού συνδυάζουν τή σοφία, τήν ἐπιστημοσύνη καί τή σύνεση μποροῦν καί γίνονται ἡγέτες, σύμφωνα καί μέ τόν λόγο τοῦ προφήτου Μωϋσέως.
Ἡγέτες ὄχι γιά νά ἡγεμονεύουν ἀλλά γιά νά ἀνοίγουν δρόμους καί νά ὁδηγοῦν τούς ἀνθρώπους, δίδοντας ἔτσι καί σήμερα τό πρότυπο τοῦ ἀληθινοῦ ἡγέτη. Δίδοντας ἕνα πρότυπο τό ὁποῖο ἀναζητᾶ ἡ σύγχρονη κοινωνία, πού ζητᾶ ἡγέτες γιά νά τήν βγάλουν ἀπό τό τέλμα στό ὁποῖο βρίσκεται, πού ζητᾶ ἡγέτες γιά νά τῆς ἀναπτερώσουν τό ἠθικό, γιά νά τῆς ἐμπνεύσουν καί πάλι ἰδανικά καί ἀξίες.
Συχνά βέβαια ἡ ἀναζήτηση τῶν ἀνθρώπων γιά ἡγέτες στρέφεται σέ ἄλλους χώρους, ἀναζητεῖται μέ ἄλλες μεθόδους καί συστήματα, πού περίσσευσαν στίς ἡμέρες μας, καί δέν ἀναζητεῖται στό δοκιμασμένο πρότυπο τῶν ἁγίων τριῶν Ἱεραρχῶν, δέν ἀναζητεῖται μέ βάση τά τρία κριτήρια πού ἀναφέραμε: τή σοφία, τήν ἐπιστημοσύνη καί τή σύνεση, τά ὁποῖα πληροῦσαν οἱ ἅγιοι προστάτες σας, οἱ τρεῖς Ἱεράρχες.
Σήμερα, λοιπόν, πού μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν καί τῆς Παιδείας, τιμοῦμε καί βραβεύουμε ἐδῶ στόν ναό τῆς Παναγίας, τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες τῆς Ἀλεξανδρείας καί τῆς Ἀρχιερατικῆς της περιφερείας πού διακρίθηκαν στίς σπουδές στό Λύκειο καί ἀρίστευσαν στίς ἐπιδόσεις τους, θά ἤθελα πρωτίστως νά σᾶς συγχαρῶ ἐγκάρδια καί πατρικά γιά τήν ἐπιτυχία σας. Νά σᾶς συγχαρῶ γιατί ἐργασθήκατε, μελετήσατε, κοπιάσετε καί σεῖς, ὅπως οἱ τρεῖς προστάτες σας, μέ συνέπεια καί ἀφοσίωση, καί μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ κατορθώσατε νά ἐπιτύχετε αὐτό πού ἐπιθυμούσατε καί ἐπιδιώκατε. Κατορθώσατε νά ἐπιτύχετε τόν σκοπό σας καί αὐτό σᾶς δίδει χαρά.
Δίδει ὅμως χαρά καί σέ ὅλους ὅσους σᾶς παρακολουθοῦσαν μέ στοργή καί ἀγάπη, ἀγωνιοῦσαν γιά τήν πορεία σας καί γιά τήν ἔκβαση τῆς προσπάθειάς σας καί προσευχόταν γιά σᾶς. Ἡ ἐπιτυχία καί ἡ διάκρισή σας δίδει χαρά στούς γονεῖς σας, στούς καθηγητές σας, στούς οἰκείους σας, καί σέ ὅλους ἐμᾶς, τούς ἱερεῖς μας καί τόν Ἐπίσκοπό σας, πού σᾶς εἴχαμε πάντοτε στή σκέψη μας καί στήν προσευχή μας.
Ἡ βράβευσή σας τή σημερινή ἡμέρα εἶναι, θά ἤθελα νά σᾶς πῶ, μία ἀφορμή γιά νά αἰσθανθεῖτε τούς τρεῖς Ἱεράρχες ὄχι μόνο ὡς προστάτες σας, ἀλλά καί ὡς πρότυπα γιά τίς σπουδές σας καί τή ζωή σας.
Ἔχετε καί σεῖς τό χάρισμα ἀπό τόν Θεό, τό ὁποῖο καλλιεργεῖτε φιλόπονα μέ τή μελέτη σας καί μέ τήν ἐπιμέλειά σας στό σχολεῖο, ὥστε νά κατακτήσετε καί σεῖς σέ λίγα χρόνια τό δεύτερο χαρακτηριστικό τῶν ἁγίων τριῶν Ἱεραρχῶν, τήν ἐπιστημοσύνη.
Παράλληλα ὅμως μέ αὐτά τά δύο χαρακτηριστικά ἀγωνισθεῖτε καί γιά τό τρίτο, ἀγωνισθεῖτε γιά νά ἀποκτήσετε τή σύνεση. Ὁ ἀγώνας δέν εἶναι εὔκολος, γιατί τό χαρακτηριστικό τῆς νεότητος εἶναι ἡ παρορμητικότητα, εἶναι ἡ διάθεση τοῦ νέου νά ἀφήνει τόν ἑαυτό του ἐλεύθερο χωρίς ὅρια. Μήν παρασυρθεῖτε ὅμως ἀπό αὐτή τήν τάση. Ἀπολαῦστε τήν ἐλευθερία σας, χωρίς νά ξεπερνᾶτε τά ὅρια τῆς λογικῆς καί τῆς συνέσεως, τά ὅρια πού ὁ Θεός ἔθεσε ὄχι γιά νά μᾶς περιορίσει ἀλλά γιά νά μᾶς προφυλάξει στόν πραγματικό χῶρο τῆς ἐλευθερίας πού Ἐκεῖνος χαρίζει.
Μιμηθεῖτε τό παράδειγμα τῶν ἁγίων τριῶν Ἱεραρχῶν καί στίς σπουδές σας καί στή ζωή, ὥστε νά μπορεῖ ἡ Ἀλεξάνδρεια, ἡ Ἠμαθία, ἡ πατρίδα μας νά βρεῖ στά πρόσωπά σας στά χρόνια πού ἔρχονται τούς νέους ἡγέτες σέ ὅλους τούς τομεῖς.
Σᾶς συγχαίρω, λοιπόν, καί πάλι γιά τήν ἐπιτυχία σας καί εὔχομαι μέ πολλή πατρική ἀγάπη καί σέ σᾶς πού ἀριστεύσατε καί βραβεύεσθε σήμερα ἀλλά καί σέ ὅλους τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες τῶν σχολείων μας καί τούς ἐκπαιδευτικούς μας οἱ ἅγιοι τρεῖς Ἱεράρχες νά εὐλογοῦν τίς προσπάθειές σας καί νά χαριτώνουν τή ζωή σας.