Η μνήμη των Αγίων Θεοφίλου και Φιλήτου Επισκόπων Ωρεών
Με την πληθωρική συμμετοχή των μαθητών του Δημοτικού και Γυμνασίου Ωρεών καθώς και ευλαβών Χριστιανών της ομωνύμου Ενορίας τιμήθηκε η μνήμη των τοπικών Αγίων της Θεοφίλου και Φιλητού, η οποία με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου εορτάζεται ήδη από το 2019 κάθε 15ην Οκτωβρίου στην φυσική τους έδρα που αποτελεί η Εκκλησιαστική Κοινότητα των Ωρεών.
Στον πανηγυρίζοντα Ι.Ν Μεταμορφώσεως Σωτήρος Ωρεών προσφέρθηκε η Θεία Ευχαριστία από τον εφημ. Ι.Ν Αγ. Παντελεήμονος Λ. Αιδηψού Οικον. Χρήστο Νγκέλα, Υπεύθυνο του Τομέα Νεότητας Αρχιερατικής Περιφέρειας Αιδηψίων έχοντας συλλειτουργό του, τον Εφημ. Ωρεών, Οικον. Ιωάννη Σούρα και συμπροσευχόμενο τον Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτ. Ιωάννη Θάνο, Αρχιερατικό Επίτροπο Ιστιαίας ο οποίος κήρυξε εμπνευσμένα τον Θείο Λόγο λαμβάνοντας στην διακονία του Άμβωνα πολλά ιστορικά στοιχεία από την Μεταπτυχιακή Διατριβή του Αιδεσιμολογιωτάτου Ιερέως των Ωρεών π. Ιωάννου Σούρα, με θέμα «Η Ιερά Επισκοπή Ωρεών» ως εξής: «Αναντίρρητα, ξεχωριστή θέση στην εκκλησιαστική ιστορία της Ευβοίας κατέχει η Επισκοπή Ωρεών, η οποία σαφώς είχε την ακμή της σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μας από την Πρωτοχριστιανική περίοδο ενώ κατά την Βυζαντινή περίοδο, παρά τις λιγοστές πληροφορίες μπορούμε να αντιληφθούμε από τον αρχαιολογικό πλούτο ότι υπήρξαν ένδοξες σελίδες στην εκκλησιαστική ιστορία των Ωρεών.
Μάλιστα, πληροφορούμαστε απο τα πονήματα του κυρού Μεσσηνίας Χρυσοστόμου ότι «ἀπό τήν ἵδρυση τῆς Ἐπισκοπῆς Ωρεῶν μέχρι τό 733μ.Χ ὑπαγόταν στή Μητρόπολη Κορίνθου, ὅπως καί οἱ ὑπόλοιπες ἐπισκοπές τῆς Εὔβοιας ἐνῶ στά χρόνια τῆς Βασιλείας τοῦ Λέοντος τοῦ Σοφοῦ θά ὑπαχθεῖ στή Μητρόπολη Ἀθηνῶν, κατέχοντας τήν Πέμπτη θέση καθώς τήν Πρώτη καταλαμβάνει ἡ Ἐπισκοπή Εὐρίπου» και μάλιστα με τοπικούς Αγίους, όπως:
ΘΕΟΦΙΛΟΣ:
Πρώτος γνωστός Επίσκοπος της Εκκλησιαστικής επαρχίας των Ωρεών που συμμετείχε στο σπουδαιότερο Εκκλησιαστικό διοικητικό όργανο που είναι η σύγκλιση Οικουμενικής Συνόδου κατά τον Χρυσόστομο Μεσσηνίας είναι:«ὁ Θεόφιλος, ὁ ὁποῖος ἔλαβε μέρος εἰς τὴν ἐν Χαλκηδόνι συγκληθεῖσαν Δ΄ Οἰκουμενικὴν Σύνοδο ἐν ἔτει 451. Τῆς Συνόδου ταύτης, πλὴν ἄλλων Ἐπισκόπων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μετέσχε καὶ ὁ Κορίνθου Πέτρος, ὑπὸ τὸν ὁποῖον ὑπήγετο καὶ ὁ Θεόφιλος Ωρεῶν, ὡς ἀνωτέρω ἐλέχθῃ. Ὁ Θεόφιλος ἀναφέρεται εἰς τὴν πρώτην καὶ εἰς τὴν ἕκτη Πρᾶξιν τῆς εἰρημένης Ἱερᾶς Συνόδου ».Μία από τις κορυφαίες προσωπικότητες της Επισκοπής Ωρεών και του Αγιολογικού καταλόγου της Εύβοιας είναι σίγουρα ο Άγιος Θεόφιλος του οποίου η συμμετοχή μαρτυρείται στην πρόσκληση ,σύγκλιση και μετοχή στο σπουδαίο έργο της Δης Οικουμενικής Συνόδου η οποία συγκλήθηκε το 451 μ. Χ στην Χαλκηδόνα της Μ. Ασίας με κύριο στόχο την καταπολέμηση των Αιρετικών φυάδων του Μονοφυσιτισμού.»
Ο Θεόφιλος Ωρεών συμμετείχε μαζί με τον Επίσκοπο Κορίνθου Πέτρο από τον οποίον είχε εξάρτηση η Επισκοπή Ωρεών κατά την επικρατούσα εκκλησιαστική τάξη. Μάλιστα, αναφέρεται στην πρώτη (1η ) και έκτη (6η ) πράξη της ειρημένης Συνόδου ενώ ιδιαίτερα βιογραφικά στοιχεία ή λείψανα του Αγίου δεν σώζονται μέχρι και τις ημέρες μας ωστόσο η οφειλομένη τιμή του Θεοφίλου ως Αγίου ταυτίζεται με την καθολική τιμή των Θεοφόρων Πατέρων της Οικουμενικής Συνόδου από το πλήρωμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Στο εξαιρετικό και πολύτιμο τόμοκαταγραφής των ονομάτων της Επισκοπής στα πρακτικά της Συνόδου που εκδόθηκε από τον J.D.Mansi με το περίφημο έργο Sanctorum Conciliorum novaetamplissima collection, το 1901 αναφέρεται χαρακτηριστικά στην θέση VII, το όνομα του Αγίου Επισκόπου, με λατινική γραφή ως:«Theofilo Orei».
ΦΙΛΗΤΟΣ:
Δεύτερος Επίσκοπος Ωρεών, κατά ιστορική σειρά που συμμετείχε σε Οικουμενική Σύνοδο είναι ο Φιλητός ή Φίλιππος. Ελαβε μέρος στην Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο που πραγματοποιήθηκε το 787 μ. Χ στην Νίκαια της Βιθυνίας, προεδρεύοντος του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ταρασίου. Οι αποφάσεις της Συνόδου «κατεδίκασαν τὴν εἰκονομαχία καὶ ὅρισαν τὴν τιμητικὴ προσκύνηση τῶν ἱερῶν εἰκόνων ».
Ο Φιλητός ως επίσκοπος Ωρεών αναφέρεται μαζί με τον Λέοντα Επίσκοπο Πορθμού στην Τέταρτη (4η) και Έκτη (6η) πράξη της Συνόδου ενώ στην Εβδόμη (7η) πράξη της ίδιας Συνόδου αναφέρεται χαρακτηριστικά η φράση «Φιλητός ανάξιος, Επίσκοπος Ωρεού ομοίως».Γίνεται αντιληπτό ότι ο Φιλητός «ὑπογράφων τὰ πρακτικὰ τῆς Συνόδου, χρησιμοποιεῖ, ὡς καὶ οἱ συνεπίσκοποι οἱ μετασχόντες αὐτῆς, τὸ ἐπίθετον ἀνάξιος ἕνεκα τῆς τότε ἐπικρατούσης συνήθειας. Οὐ,Οὗ μόνον δὲ τὸ ἐπίθετον τοῦτο ἐχρησιμοποίουν ὑπογράφοντες, το πάλαι, οἱ ἐπίσκοποι, ἀλλὰ καὶ ἄλλα παράλληλα πρὸς τὴν ἔννοιαν αὐτοῦ ἐπίθετα. Παραδείγματος χάριν, εἰς τὴν αὐτὴν Σύνοδον ὁ Θεσσαλονίκης Θεόφιλος ὑπογράφει ὡς καὶ ὁ Ωρεοῦ Θεόφιλος, ἀνάξιος ἐπίσκοπος Θεσσαλονίκης . Ὁ δὲ Κρήτης Ἠλίας, Ἠλίας ἁμαρτωλός, ἐπίσκοπος τῆς Κρητῶν νήσου. Περαιτέρω Ὁ Σιλουανὸς ἁμαρτωλὸς ἐπίσκοπος Λήμνου ὁρίσας ὑπέγραψα. Ἀλλαχοῦ πάλιν, Νικόλαος ὁ καὶ ἀνάξιος ἐπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως τὰ προγεγραμμένα βεβαιῶν οἰκεια χειρὶ ὑπέγραψα. Ἕτερος ὑπογράφει: «Ὁ εὐτελὴς Ἐπίσκοπος Ἀρδαμερίου Δημήτριος Ὁ δὲ Αὐλῶνος: Ὁ ταπεινὸς Ἐπίσκοπο Αὐλῶνος Λαυρέντιος ὑπέγραψα ἐνῶ ἐπισημαίνεται ὅτι τα ὡς ἄνω χαρακτηριτικὰ ἐπίθετα ἐν ταῖς ὑπογραφαῖς τῶν ἐπισκόπων ἔχουσι σήμερον ἀντικατασταθῇ ὑπὸ τοῦ ἐπιθέτου ἐλάχιστος ἐν τῇ συνήθει φράσει ,ἐλάχιστος ἐν Χριστῷ ἀδελφός, πρὸ τῆς ἀρχιερατικῆς ὑπογραφῆς τιθεμένης ».
Παρατηρείται πως στα Πρακτικά της Συνόδου ο Άγιος Φιλητός όπως και οι υπόλοιποι Άγιοι Θεοφόροι Πατέρες της Οικουμενικής Συνόδου φέρουν στην υπογραφή τους το χαρακτηριστικό επίθετο «ανάξιος».
Με το πέρας της Ευχαριστιακής συνάξεως, προσφέρθηκαν ευλογίες προς όλους, που είχαν κατάλληλα προετοιμαστεί από το Εκκλησιαστικό συμβούλιο των Ωρεών ενώ την ευθύνη των Ιερών Αναλογίων της Πανηγύρεως είχαν οι χοροί των Ιεροψαλτών του παραρτήματος της πόλεως της Ιστιαίας της Σχολής της Βυζαντινής Μουσικής της Ι.Μ Χαλκίδος αποτελούμενοι από τους κυρίους Δημήτριο Παπαβασιλείου, Αργύριο Δημόπουλο, Πέτρο Παρασκευάκο, Θωμά Χαντζή και την κ. Μαρία Γερονικολού.
H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.
Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.