«Εκκλησιαστική παράδοση και πολιτισμός της Μικράς Ασίας» – Θεολογικό Συνέδριο της Ι.Μ Ναυπάκτου

Το Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2022,  στην Αίθουσα εκδηλώσεων του Πνευματικού Κέντρου της Ιεράς Μητροπόλεως στην Ναύπακτο, πραγματοποιήθηκε το Η΄ Θεολογικό Συνέδριο της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου με γενικό θέμα: «Εκκλησιαστική παράδοση και πολιτισμός της Μικράς Ασίας», το οποίο εντάσσεται στο πλαίσιο της επετείου των 100 ετών από την Μικρασιατική Καταστροφή.

Το πρωί τελέσθηκε θεία Λειτουργία στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Δημητρίου, ενώ κατά την έναρξη του Συνεδρίου χορός ιεροψαλτών της Ιεράς Μητροπόλεως απέδωσαν επίκαιρους εκκλησιαστικούς ύμνους.

Την έναρξη του Συνεδρίου κήρυξε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, και ο ίδιος ανέγνωσε τα Μηνύματα που απέστειλαν προς το Συνέδριο η Α.Θ. Παναγιότητος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπούλεως κ. Βαρθολομαίος και ο  Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.

Παρόντες στο Συνέδριο ήταν οι Σεβ. Μητροπολίτες Κεφαλληνίας κ. Δημήτριος και Καστορίας κ. Καλλίνικος, πολιτικές και αυτοδιοικητικές αρχές του τόπου και οι διοικητές των τοπικών Σωμάτων Ασφαλείας.

Χαιρετισμό το Συνέδριο απηύθυνε  ο Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας κ. Δημήτριος Κωνσταντόπουλος, η Αντιπεριφερειάρχης Αιτωλοακαρνανίας κ. Μαρία Σαλμά, ο Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Βασίλειος Γκίζας και ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Μεσολογγίου –Ναυπάκτου κ. Χρήστος Παίσιος.  Μηνύματα έστειλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.

Οι εισηγητές και οι αντίστοιχες εισηγήσεις τους ήταν οι εξής, με την σειρά που παρουσιάσθηκαν:

• Χρήστος Τερέζης, Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας Παν. Πατρών: «Η αναζήτηση του Θεού στους Ίωνες φιλοσόφους»
• Κωνσταντίνος Μπελέζος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α.:  «Οι Εκκλησίες της Αποκαλύψεως»
• Εμμανουήλ Καραγεωργούδης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α: «Προδρομικά στοιχεία των ησυχαστών στην διδασκαλία των Αποστολικών Πατέρων»
• Μητρ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος: «Οι Καππαδόκες Πατέρες κατά τον Καππαδόκη π. Ιωάννη Ρωμανίδη»
• Σωτήριος Ι. Μπαλατσούκας, Δρ. Καθηγητής Αγιολογίας: «Σύγχρονοι Μικρασιάτες Άγιοι»
• Renée Hirschon, Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, St. Peter’s College, Oxford Univ.: «Κληρονόμοι της Μικρασιατικής Καταστροφής»

(Η κ. Hirschon δεν μπόρεσε να παραστή στο Συνέδριο και την εισήγησή της διάβασε η κ. Ευθυμία Μαυρομιχάλη, καθηγητήρια στο Ε.Κ.Π.Α.).

Σε γενικές γραμμές στο Συνέδριο μελετήθηκε η θεολογία και ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στην Μικρά Ασία, ξεκινώντας από την αναζήτηση του Θεού από τους προ Χριστού Ίωνες φιλοσόφους, περνώντας κατόπιν στις Μικρασιατικές Εκκλησίες της Αποκαλύψεως, στους Αποστολικούς Πατέρες, στους Καππαδόκες Πατέρες, στους σύγχρονους Μικρασιάτες Αγίους, φθάνοντας μέχρι τις επιβιώσεις της ιδιαίτερης ταυτότητας του Μικρασιατικού Ελληνισμού σε μια προσφυγική κοινότητα της Αττικής πενήντα χρόνια μετά τον ξεριζωμό των προσφύγων από τις μικρασιατικές πατρίδες τους.

Η εισήγηση του Μητροπολιτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου

Εφέτος θυμούμαστε τα εκατό χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή που έγινε το έτος 1922, ύστερα από γεγονότα τα οποία μελετούν οι ιστορικοί και όσοι ασχολούνται με τα αίτια αυτής της καταστροφής και τις συνέπειές της.

Πρόκειται, όντως, για μια «γενοκτονία» και «εθνοκάθαρση», όπως έχουν χαρακτηρισθή αυτά τα γεγονότα που προηγήθηκαν του 1922 και ακολούθησαν μετά από αυτά. Είναι, όντως, τραγικά γεγονότα που αλλοίωσαν το πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής αυτής.

Βέβαια, αν δούμε τα γεγονότα αυτά στην ολότητά τους, τότε δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε την μάχη του Μαντζικέρτ του 1071, που ηττήθηκαν τα στρατεύματα της Χριστιανικής Ρωμαικής Αυτο­κρα­­τορίας, και για πρώτη φορά οι Σελτζούκοι Τούρκοι άρχισαν να εισέρχονται στην Μικρά Ασία, για να ολοκληρωθή η κατάληψή της και η πτώση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453, μαζί με την Ανα­το­λική Θράκη.

Στο Συνέδριό μας αυτό δεν θα ασχοληθούμε ειδικά με τα θε­μα­τα αυτά, αλλά θε περιορίσουμε τον λόγο στην εκκλησιαστική πα­ρα­­δοση και τον πολιτισμό της Μικράς Ασίας.

Είναι μια παράδοση που άρχισε προ Χριστού με την ίδρυση των ελληνικών αποικιών, συνεχίσθηκε με τον Μέγα Αλέξανδρο και τους Ρωμαίους, οι οποίοι εξέ­φραζαν τον ελληνικό πολτισμό, και ολοκληρώθηκε με τον εκχριστιανισμό του Ελληνισμού και την συγκρότηση των κατά τόπους Εκκλησιών. Σε αυ­την την παράδοση εντάσσονται οι διδασκαλίες των Μεγάλων Πατέ­ρων της Εκκλησίας, ιδίως των Καππαδοκών, οι αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων και η όλη εκκλησιαστική παράδοση που εμπό­τισε την ζωή των ανθρώπων και την κοινωνική τους αναστροφή.

Αυτή η εκκλησιαστική παράδοση που είναι το κέντρο του ελλη­νορθοδόξου πολιτισμού εκδιώχθηκε από τον τόπο που ανα­πτυχ­θηκε, δηλαδή την Μικρά Ασία, χωρίς, όμως, να χαθή, γιατί μετα­φέρθηκε στον χώρο του Ελληνικού Κράτους και έδωσε νέα πνοή σε αυτό. Αν σκεφθή κανείς ότι με την απελευθέρωση της Ελλάδος το πρώτο Ελληνικό Κράτος συνδέθηκε με την αρχαία Ελλάδα, προσα­νατο­λίσθηκε προς την δυτική Ευρώπη και αποκόπηκε εκκλησιαστικά από την Κωνσταντινούπολη, το Οικουμενικό Πατριαρ­χείο, τότε κατα­λαβαίνει ότι η έλευση ενάμιση περίπου εκατομμυρίου πληθυσμού ρωμαίικου στο εκκοσμοκευμένο αυτό Κρα­τος συνετέ­λεσε στην γονι­μο­ποίησή του και την ενίσχυση του εκκλησιαστικού και πολιτι­στικού ανο­σολογικού συστήματος της Ελληνορθόδοξης παράδοσης.

Με αυτήν την έννοια μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει μια γονιμότητα των κρίσεων και μια ετερογονία των σκοπών, είναι αυτό που έλεγαν και οι αρχαίοι πρόγονοί μας «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Κάθε γεγονός στην ζωή μας και την κοινωνία μας πρέπει να το βλέπουμε μέσα από αυτήν την προοπτική, ώστε να προχωράμε με θετικό τρόπο.

Αυτό είναι το γενικό πλαίσιο του Η΄ Θεολογικού Συνεδρίου μας και οι Εισηγητές μας, που είναι ερευνητές και επιστήμονες, Καθη­γητές Ανωτάτων Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της Πατρίδας μας θα μας βοηθήσουν να δούμε τα πράγματα μέσα από αυτήν την προο­πτική.

Τους ευχαριστώ για την ανταπόκριση στην πρόσκλησή μας, καθώς επίσης ευχαριστώ και εσάς που ήρθατε να παρακολουθήσετε το Θεολογικό μας Συνέδριο, και εσάς που το παρακολουθήτε απ’ ευθείας από το διαδίκτυο ή θα το παρακολουθήσετε στην συνέχεια. Επίσης, ευχαριστώ τους τοπικούς άρχοντές μας που είναι παρόντες, και τα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά μέσα που θα το προβάλουν, και όσους βοήθησαν στην διοργάνωση του Συνεδρίου.

Εύχομαι καλή επιτυχία, όπως επιτυχία είχαν και τα προηγού­μενα Συνέδρια.

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.