«Επιδιώκουμε με τις δράσεις μας να αναδείξουμε τις αρχές του Χριστιανισμού που αποτελούν βέβαια εχέγγυα προς έναν πιο ειρηνικό κόσμο. Και μας προβληματίζει σοβαρά το γεγονός ότι οι χριστιανικές αρχές, οι χριστιανικές ευρωπαϊκές ρίζες, δεν βρίσκουν θέση στα επίσημα κείμενα της ΕΕ για το κοινό μέλλον που οραματιζόμαστε».
Τα παραπάνω τόνισε ο Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (ΔΣΟ), Μέλος της Βουλής των Ελλήνων, δρ Μάξιμος Χαρακόπουλος κατά την παρουσίαση του Τόμου «Αγία Σοφία: Οι Ναοί της Αγίας της του Θεού Σοφίας ανά τον κόσμο», που πραγματοποιήθηκε στην Καρλσρούη, στο πλαίσιο της 11ης Γενικής Συνέλευσης του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών.
Στην εκδήλωση μίλησε επίσης ο Γερμανός ιστορικός δρ. Ekkehard Krao, ενώ χαιρετισμό απηύθηναν ο Γενικός Γραμματέας του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών π. Ioan Sauca και ο Γερουσιαστής της Ιορδανίας δρ Audeh Butros Quawas.
Στην αντιπροσωπεία της ΔΣΟ, εκτός του Γενικού Γραμματέα του θεσμού, συμμετείχαν επίσης ο βουλευτής του Ρουμανικού Κοινοβουλίου κ. Ion Vulpescu, ο βουλευτής της Κυπριακής Βουλής κ. Μαρίνος Μουσιούτας και οι Σύμβουλοι της ΔΣΟ δρ. Κώστας Μυγδάλης και δρ Αλεξάντερ Φομένκο.
Αυξάνουσα αβεβαιότητα για το αύριο
Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος στην ομιλία του σημείωσε ότι «βιώνουμε μια ιδιαίτερα δύσκολη και επικίνδυνη, θα τολμούσα να πω ιστορική περίοδο. Εντός της ευρωπαϊκής ηπείρου έχει ξεσπάσει ένας αιματηρός πόλεμος και μάλιστα μεταξύ δύο ομόδοξων λαών. Κι αυτό το γεγονός έχει αρνητικές συνέπειες όχι μόνο για τους συμμετέχοντες, και πρωτίστως τους αμάχους των περιοχών που διεξάγεται η σύρραξη, αλλά για όλον τον κόσμο και ιδιαιτέρως την Ευρώπη.
Η ενεργειακή κρίση, η σταθερή πτώση του βιοτικού επιπέδου, η αυξάνουσα αβεβαιότητα για το αύριο είναι κρούσματα μιας δυσχερούς συγκυρίας, με άδηλο μέλλον. Για να αποτρέψουμε αυτήν την καθοδική διολίσθηση, οφείλουμε όλοι μας ανεξαιρέτως να εργαστούμε ειλικρινώς για την επικράτηση της ειρήνης, αποφεύγοντας την περαιτέρω υποδαύλιση των αντιπαραθέσεων.
Αυτές οι σκέψεις είμαι βέβαιος ότι διακατέχουν και εσάς. Άλλωστε, ατράνταχτη απόδειξη αυτού συνιστά η επιλογή του θέματος της Συνέλευσής σας, ‘‘Η Αγάπη του Χριστού ωθεί τον Κόσμο προς τη συμφιλίωση και την ενότητα’’».
Όχι στον βιασμό της ιστορίας
Ο επικεφαλής της ΔΣΟ για την πρωτοβουλία έκδοσης του Τόμου για τους Ναούς της Αγίας Σοφίας επισήμανε ότι η «ισλαμιστική ηγεσία της Τουρκίας αποφάσισε να γυρίσει με την βία το ρολόι της ιστορίας πίσω. Και μετέτρεψε τον Ναό και πάλι σε τζαμί. Δείχνοντας απόλυτη ασέβεια στην ιστορία του, αλλά και στη διεθνή κοινότητα, καθώς η Αγία Σοφία είναι προστατευόμενο μνημείο της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς. Έκτοτε, οι ζημιές στον Ναό πολλαπλασιάζονται διαρκώς, όπως αποκαλύπτουν και τα τουρκικά ΜΜΕ. Επιπλέον, εντός του Ναού λαμβάνουν χώρα προκλητικές ενέργειες για κάθε πολιτισμένο άνθρωπο, όπως η εικόνα του ιμάμη με το ξίφος».
Ο Έλληνας βουλευτής κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι «πεποίθησή μας είναι ότι απέναντι σε έναν τέτοιο βιασμό της ιστορίας και του πολιτισμού οφείλουμε όλοι να υψώσουμε φωνή διαμαρτυρίας. Να μην επιτρέψουμε να επικρατήσει το άδικο της ισχύος και της βίας επί της ισχύος του δικαίου και της ιστορικής αλήθειας.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι η πρωτοβουλία μας βρίσκει σε εσάς, τους συμμετέχοντες στη Γενική Συνέλευση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών ευήκοα ώτα και πρόθυμους συναντιλήπτορες».
Χαιρετισμός Γ.Γ. Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών
Στον χαιρετισμό του ο Γενικός Γραμματέας του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών π. Ioan Sauca εξέφρασε τη χαρά του για τη συμμετοχή του στην εκδήλωση και την ευχή μια μέρα να καταστεί εφικτό να τελεστεί λειτουργία στην Αγιά Σοφία στην Κωνσταντινούπολη. Όπως χαρακτηριστικά είπε «είναι ιδιαίτερη χαρά να βρίσκομαι εδώ μαζί σας. Χαιρόμαστε για την παρουσίαση αυτού του Τόμου. Η Αγία Σοφία δεν είναι μόνον ένας Ορθόδοξος Ναός, αλλά κι ένα Μνημείο της Ανθρωπότητας. Όταν μετατράπηκε σε τζαμί, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών έγραψε μια επιστολή με την οποία ζητήσαμε αυτό το Μνημείο να παραμείνει Μνημείο της Ανθρωπότητας για όλους. Δυστυχώς, η φωνή μας δεν εισακούστηκε. Όμως, εμείς έχουμε την ελπίδα ότι τα κειμήλια και τα μωσαϊκά θα διατηρηθούν. Σας χαιρετώ και πάλι και ελπίζω ότι αφού οι μουσουλμάνοι μπορούν να προσεύχονται μέσα στην Αγία Σοφία τότε και εμείς μια μέρα θα μπορέσουμε να τελέσουμε Θεία Λειτουργία. Δόξα τω Θεώ!»
Στην εκδήλωση, που συντόνισε o Θεολόγος κ. Goran Trpchevski, παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, τα μέλη της αντιπροσωπείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Γέρων Μητροπολίτης Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ και ο Μέγας Σύγγελος π. Ιάκωβος, ο Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε κ. Σεραφείμ, ως μέλος της αντιπροσωπείας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, ο Μητροπολίτης Τιργοβιστίου κ. Νήφων του Πατριαρχείου Βουκουρεστίου, ο μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασίλειος, εκ μέρους της εκκλησίας της Κύπρου, οι μητροπολίτες Νέας Ιωνίας κ. Γαβριήλ και Ιωαννίνων κ. Μάξιμος εκ μέρους της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο αναπληρωτής επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας πρωθιερέας π. Ίγκορ Γιακιμτσούκ, ο συροϊακωβίτης ιερέας της Εκκλησίας της Μαλανκάρα της Ινδίας π. Aswin Fernandis, εκπρόσωποι των κοπτών, η π. ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, η καθηγήτρια του ΑΠΘ κ. Δήμητρα Κούκουρα και ακαδημαϊκοί από διαφορες χώρες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η ΔΣΟ στην Καρλσρούη: Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας στο επίκεντρο
Αναλυτικά η ομιλία του Γενικού Γραμματέα της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας δρ Μάξιμου Χαρακόπουλου στην Παρουσίαση του Τόμου στην 11η Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών:
Αξιότιμοι σύνεδροι του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών,
Αγαπητοί συμμετέχοντες,
Με ιδιαίτερη χαρά βρισκόμαστε σήμερα εδώ, όπου στο πλαίσιο των εργασιών της 11ης Συνέλευσης του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών έχουμε την τιμή να σας παρουσιάσουμε τον Τόμο που εξέδωσε η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας, με τίτλο «Αγία Σοφία: Οι Ναοί της του Θεού Σοφίας ανά τον κόσμο».
Αρχικώς, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η ΔΣΟ εκ της συστάσεώς της έχει αναγνωρίσει τον ιστορικό ρόλο του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών στην προαγωγή του διαθρησκειακού και δι-ομολογιακού διαλόγου ως μέσου καταλλαγής, ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ των λαών και των θρησκειών και σεβασμού της ετερότητας. Γι’ αυτό τον λόγο, πάντα προσκαλούμε στις εργασίες της Γενικής μας Συνέλευσης εκπρόσωπο της Οργάνωσής σας. Και είμαστε ευγνώμονες που πάντα ανταποκρίνεστε θετικά.
Αναμφίβολα, βιώνουμε μια ιδιαίτερα δύσκολη και επικίνδυνη, θα τολμούσα να πω ιστορική περίοδο. Εντός της ευρωπαϊκής ηπείρου έχει ξεσπάσει ένας αιματηρός πόλεμος και μάλιστα μεταξύ δύο ομοδόξων λαών. Κι αυτό το γεγονός έχει αρνητικές συνέπειες όχι μόνο για τους συμμετέχοντες, και πρωτίστως τους αμάχους των περιοχών που διεξάγεται η σύρραξη, αλλά για όλον τον κόσμο και ιδιαιτέρως την Ευρώπη.
Η ενεργειακή κρίση, η σταθερή πτώση του βιοτικού επιπέδου, η αυξάνουσα αβεβαιότητα για το αύριο είναι κρούσματα μιας δυσχερούς συγκυρίας, με άδηλο μέλλον. Για να αποτρέψουμε αυτήν την καθοδική διολίσθηση, οφείλουμε όλοι μας ανεξαιρέτως να εργαστούμε ειλικρινώς για την επικράτηση της ειρήνης, αποφεύγοντας την περαιτέρω υποδαύλιση των αντιπαραθέσεων.
Αυτές οι σκέψεις είμαι βέβαιος ότι διακατέχουν και εσάς. Άλλωστε, ατράνταχτη απόδειξη αυτού συνιστά η επιλογή του θέματος της Συνέλευσής σας, «Η Αγάπη του Χριστού ωθεί τον Κόσμο προς τη συμφιλίωση και την ενότητα».
Η ΔΣΟ, ως ο μοναδικός διακοινοβουλευτικός οργανισμός με αντικείμενο ενασχόλησης την ανάδειξη των αρχών της Ορθόδοξης Παράδοσης, εργάζεται με συνέπεια προς την ίδια κατεύθυνση. Επιδιώκουμε με τις δράσεις μας να αναδείξουμε τις αρχές της Χριστιανισμού που αποτελούν βέβαια εχέγγυα προς έναν πιο ειρηνικό κόσμο. Και μας προβληματίζει σοβαρά το γεγονός ότι οι χριστιανικές αρχές, οι χριστιανικές ευρωπαϊκές ρίζες, δεν βρίσκουν θέση στα επίσημα κείμενα της ΕΕ για το κοινό μέλλον που οραματιζόμαστε.
Σήμερα, όμως, είμαστε ενώπιόν σας για να σας παρουσιάσουμε με ιδιαίτερη ικανοποίηση τον Τόμο «Αγία Σοφία: Οι Ναοί της του Θεού Σοφίας ανά τον Κόσμο». Πρόκειται για ένα βιβλίο με υψηλή αισθητική και επιστημονική αρτιότητα, που εισάγει τον αναγνώστη στα μυστικά 37 Ναών που είναι αφιερωμένοι στην Αγία του Θεού Σοφία. Ναοί διεσπαρμένοι από τις εσχατιές της Ευρώπης, τη Σκωτία, μέχρι τα βάθη της Ασίας, την Κίνα. Που αποδεικνύουν και μια σαφή πνευματική ενότητα, την οποία οφείλουμε να αποκαλύψουμε και να διατηρήσουμε.
Ωστόσο, κίνητρο αυτής της έκδοσης, που έχει μεταφραστεί ήδη σε 9 γλώσσες, και αναμένεται να μεταφραστεί και σε άλλες, δεν ήταν μόνον η ενίσχυση της γνώσης μας για τους τόπους λατρείας της Αγίας του Θεού Σοφίας. Το γεγονός που μας κινητοποίησε ήταν η αυθαίρετη -και πέρα από κάθε σύγχρονη αξία- απόφαση της τουρκικής ηγεσίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη σε μουσουλμανικό τέμενος.
Έναν Ναό που αποτέλεσε το ιδεατό κέντρο της Οικουμενικής Ορθοδοξίας από τα χρόνια του Μεγάλου Ιουστινιανού τον 6ο αιώνα μέχρι και την άλωση της Πόλης το 1453, αλλά και μετά από αυτήν, αν και οι Οθωμανοί τον έκαναν τζαμί. Η κεμαλική Τουρκία, ωστόσο, μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε μουσείο, δίνοντας τη δυνατότητα να προστατευθεί από τη φθορά του χρόνου και των ανθρώπων.
Η παρούσα, όμως, ισλαμιστική ηγεσία της Τουρκίας αποφάσισε να γυρίσει με την βία το ρολόι της ιστορίας πίσω. Και μετέτρεψε τον Ναό και πάλι σε τζαμί. Δείχνοντας απόλυτη ασέβεια στην ιστορία του, αλλά και στη διεθνή κοινότητα, καθώς η Αγία Σοφία είναι προστατευόμενο μνημείο της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς. Έκτοτε, οι ζημιές στον Ναό πολλαπλασιάζονται διαρκώς, όπως αποκαλύπτουν και τα τουρκικά ΜΜΕ. Επιπλέον, εντός του Ναού λαμβάνουν χώρα προκλητικές ενέργειες για κάθε πολιτισμένο άνθρωπο, όπως η εικόνα του ιμάμη με το ξίφος.
Τέτοιες συμπεριφορές υπονομεύουν τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλουν διεθνείς οργανώσεις, όπως το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, διακοινοβουλευτικά fora, όπως η ΔΣΟ, ή ακόμη και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, όπως η Παγκόσμια Μουσουλμανική Λίγκα -με την οποία βρισκόμαστε σε διάλογο- με στόχο την επίτευξη της ειρηνικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων.
Έτσι, αναβιώνουν διαχωριστικές γραμμές, βασισμένες σε τραυματικές εμπειρίες του ιστορικού παρελθόντος, που δεν επιτρέπουν την αισιόδοξη ενατένιση ενός ειρηνικού και αναπτυξιακά βιώσιμου μέλλοντος.
Πεποίθησή μας είναι ότι απέναντι σε έναν τέτοιο βιασμό της ιστορίας και του πολιτισμού οφείλουμε όλοι να υψώσουμε φωνή διαμαρτυρίας. Να μην επιτρέψουμε να επικρατήσει το άδικο της ισχύος και της βίας επί της ισχύος του δικαίου και της ιστορικής αλήθειας.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι η πρωτοβουλία μας βρίσκει σε εσάς, τους συμμετέχοντες στη Γενική Συνέλευση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών ευήκοα ώτα και πρόθυμους συναντιλήπτορες.
Σας ευχαριστώ!
