Γιορτάζει σήμερα, Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου, η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Γεροντίσσης της Ι. Μ. Παντοκράτορος του Αγίου Όρους.
Μεταξύ των πολλών θαυμάτων που επιτέλεσε, η εφέστια εικόνα της Παναγίας Γερόντισσας διέσωσε με θαυμαστή επέμβαση της τη Μονή το βράδυ της 1ης Δεκεμβρίου του 1948 από πυρκαγιά.
Οι πατέρες λιτάνευσαν μικρό αντίγραφο της εικόνας και με αυτό σταύρωσαν την φλεγόμενη πτέρυγα. Έτσι περιορίστηκε η φωτιά στην πτέρυγα, η οποία αναστηλώθηκε το 1961. Ένεκα αυτού του γεγονότος η μικρή εικόνα που φυλάσσεται εντός του ιερού στο καθολικό της Μονής απεκλήθη «Πυροσώτειρα».
Εξ’ αυτού του γεγονότος καθιερώθηκε η Ιερά Μονή να εορτάζει την Παναγία την Γερόντισσα με μεγαλοπρέπεια κάθε χρόνο στις 2 Δεκεμβρίου.
Ο Γέρων Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης Μέγας Υμνογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας έγραψε ακολουθία η οποία ψάλλεται στις 2 Δεκεμβρίου κατά την αγρυπνία της συνάξεως της Παναγίας, και το 1976 παρακλητικό κανόνα που ψάλλεται κάθε Δευτέρα. Το 2011 συνέθεσε παράκληση και ο Μητροπολίτης Εδέσσης κ. Ιωήλ.
Η εφέστια θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της επονομαζόμενης «Γερόντισσας» είναι μία από τις προστάτιδες εικόνες του Αγίου Όρους. Βρίσκεται στο αριστερό μαρμάρινο προσκυνητάριο του καθολικού της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος και έχει προσφερθεί ως δώρο από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ τον Κομνηνό.
Αποτελεί αντίγραφο της ψηφιδωτής εικόνας της Παναγίας της «Γοργοεπηκόου» που βρισκόντανε στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος στην Κωνσταντινούπολη, η οποία κτίστηκε από τον ίδιο αυτοκράτορα τον Αλέξιο Α΄.
Είναι από τις σπάνιες εικόνες της Παναγίας που είναι αγιογραφημένη μόνη της, όρθια, σε στάση δέησης.
Η εικόνα ανακαινίσθηκε και επενδύθηκε με νεότερο σφυρήλατο αργυρό κάλυμμα, υψηλής τέχνης το 1847 σε ρωσικό εργαστήριο στην Αγ. Πετρούπολη. Στο αργυρό κάλυμμά δεν καλύπτονται το πρόσωπο και τα χέρια της Παναγίας.
Τα έξοδα για την κατασκευή αυτή του αργυρού καλύμματος τα προσέφερε μιας αρχόντισσα από την Κωνσταντινούπολη, η οποία είδε την Παναγία να της το ζητά στον ύπνο της.
Πληροφορίες: Φίλοι Ι.Μ.Ξενοφώντος Αγίου Όρους – Άθω