Η περίοδος του Τριωδίου είναι εκκλησιαστική περίοδος δέκα εβδομάδων που ξεκινά από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και φτάνει μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο. Μέσα στην περίοδο αυτήν περιλαμβάνεται η Απόκρεω, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή και η Μεγάλη Εβδομάδα. Οι τρεις πρώτες εβδομάδες αποτελούν την Απόκρεω· ακολουθούν έξι εβδομάδες νηστειών (Τεσσαρακοστή) και τέλος η Μεγάλη Εβδομάδα.
Την πρώτη εβδομάδα της Απόκρεω γίνεται «κατάλυσις εις πάντα», δηλαδή τρώγεται ελεύθερα κάθε φαγητό ακόμα και την Τετάρτη και την Παρασκευή. Για τον λόγο αυτόν ονομάζεται «ελεύθερη» ή «απολυτή».
Τη δεύτερη εβδομάδα γίνεται «κατάλυσις εις πάντα» όλες τις ημέρες εκτός της Τετάρτης και της Παρασκευής. Την Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας στην Ελλάδα υπάρχει το έθιμο της Τσικνοπέμπτης, κατά την οποία καταναλώνονται κρεατικά, δεδομένου ότι μετά από τρεις ημέρες αρχίζει ουσιαστικά η νηστεία. Η εβδομάδα τελειώνει με το Ψυχοσάββατο.
Η τρίτη εβδομάδα είναι αυτή της Τυροφάγου ή Τυρινής, οπότε όλες τις ημέρες γίνεται κατάλυση σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα, του αβγού, των ψαριών και φυσικά του ελαιολάδου, απαγορεύεται όμως η κρεοφαγία.
Από την τέταρτη εβδομάδα, με την Καθαρά Δευτέρα, αρχίζει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή με την αυστηρότατη νηστεία της.
ΑΚΟΥΣΤΕ Ομιλία του μακαριστού Προηγουμένου Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγ. Όρους, Αρχιμανδρίτου Γεωργίου Καψάνη την Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου το 2012 και 2013 και Κυριακή του Ασώτου και Κυριακή της Αποκρέω.
Την Κυριακή της Τυρινής στην Τράπεζα της Συγχωρήσεως 2002 και 2003.
Την Κυριακή της Τυρινής στην Τράπεζα της Συγχωρήσεως 2005 και 2006 και στην Πρωινή Τράπεζα το 2007.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ – Μητροπολίτου Κυθήρων Σεραφείμ – Ο Κυθήριος Αγιορείτης Ηγούμενος Γεώργιος Καψάνης
Ο π. Γεώργιος γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο των Αθηνών από γονείς ανωτάτης μορφώσεως και Χριστιανικής παιδείας.
Ο πατέρας του είλκε την καταγωγή του από τα Κύθηρα και η μητέρα του από τη Νάξο. Από την εφηβική του ηλικία εγνώρισε τον αείμνηστο Μητροπολίτη πρώην Λήμνου και Εκκλησιαστικό Ιστορικό της νεωτέρας Ελλάδας Βασίλειο Ατέση, του οποίου η αγάπη προς την επιστήμη και το ένθεο παράδειγμα πολύ τον ενέπνευσε να ακολουθήσει τον δρόμο της Θεολογίας. Μετά την Θεολογική Σχολή Αθηνών μετέβη στο εξωτερικό για ευρύτερες σπουδές στον τομέα της Ποιμαντικής.
Με την επιστροφή του στην Αθήνα διορίσθηκε βοηθός και συνεργάτης στην έδρα της Ποιμαντικής και του Κανονικού Δικαίου υπό τον Κανονολόγο Καθηγητή Κωνσταντίνο Μουρατίδη, πλησίον του οποίου συνέγραψε την διατριβή του με θέμα: “Η Ποιμαντική των Φυλακισμένων”.
Στη Θεολογική Σχολή ο κ. Γεώργιος Καψάνης ήταν ο πρώτος που προώθησε τους φοιτητές στην βιωματική Ορθόδοξη Πατερική Θεολογία, με ευκαιρίες πνευματικής και λατρευτικής ζωής και άλλες εκδηλώσεις, που ενίσχυαν το φρόνημα για πνευματικό αγώνα και εξάσκηση των αρετών.
Οι μύστες της Θεολογίας Καθηγητές προσέφεραν γνώσεις, ο δε κ. Γεώργιος Καψάνης προσέφερε λειτουργικές και εκκλησιαστικές εμπειρίες, για τις οποίες όλοι εμείς οι φοιτηταί των ετών 1968-1972 του είμεθα ευγνώμονες.
Παράλληλα με την ενασχόλησί του στο Πανεπιστήμιο ίδρυσε το Ίδρυμα “Παντοκράτωρ”, στην περιοχή του Παλαιού Φαλήρου, στο οποίο επεδόθη με ζήλο στην οργάνωση ομιλιών, κύκλων νέων, επιστημονικών εσπερίδων και άλλων πνευματικών εκδηλώσεων.
Το έτος 1972 στο προσκλητήριο του τότε αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου Α’ προς τους Θεολόγους και επιστήμονες να στελεχώσουν τις τάξεις του Ιερού Κλήρου, μεταξύ των πρώτων ανταποκρίθηκε ο φιλομόναχος και ευσεβής Διδάκτωρ της Θεολογίας κ. Γεώργιος Καψάνης.
Στην Ιερά Μονή Πεντέλης εκάρη Μοναχός από τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και εν συνεχεία την Β’ Κυριακή των Νηστειών χειροτονήθηκε Διάκονος πάλι από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών και Πρεσβύτερος το Σάββατο του Λαζάρου στον Άγιο Αλέξανδρο Παλαιού Φαλήρου από τον Επίσκοπο Ευρίπου Βασίλειο, σημερινό τιτουλάριο Μητροπολίτη Ευρίπου. Με την παρουσία του Ιερομονάχου π. Γεωργίου και την στήριξη του ρέκτου Ηγουμένου π. Θεοκλήτου Φεφέ η Ιερά Μονή Πεντέλης κατέστη το κέντρο των φιλομονάχων φοιτητών της Θεολογικής Σχολής.
Ο π. Γεώργιος ενέταξε στην Μοναχική ζωή τα δύο πρώτα πνευματικά του παιδιά, τον ασκητικό π. Πανάρετο από την Κοζάνη και τον απλοϊκό π. Μελέτιο από τη Λάρισα, σημερινό Επίσκοπο Κατάγκας της Αφρικής.
Η γνωριμία του με τον μακαριστό Μητροπολίτη Χαλκίδος Νικόλαο Σελέντη, ο οποίος λόγω της φιλίας του με τον π. Θεόκλητο τακτικά επεσκέπτετο την Ιερά Μονή και ησύχαζε από τον κόπο της διοικήσεως συνετέλεσε ώστε να αποδεχθεί την πρόσκληση του Νικολάου και να μετατεθεί στην Ιερά Μητρόπολη Χαλκίδος για να επανδρώσει μία Ιστορική παλαιά Μονή, του Αγίου Γεωργίου Αρμά.
Έτσι στο τέλος του έτους 1972 εγκαθίσταται στην Ιερά Μονή Αρμά και στις 8 Απριλίου του 1973 ενθρονίζεται Ηγούμενος, αφού προηγουμένως, Δ’ Κυριακή Νηστειών στην Χαλκίδα ο αείμνηστος Νικόλαος τον προχειρίζει Αρχιμανδρίτη και Πνευματικό και την ίδια ημέρα χειροτονεί τον Μοναχό Πανάρετο Διάκονο.
Η χαρά του Μητροπολίτου, του ιερού κλήρου και του λαού ήταν απερίγραπτη. Ο Νικόλαος μετά δακρύων ευχαριστούσε τον π. Γεώργιο για το μεγάλο δώρο της παρουσίας του.
Για το λίγο διάστημα που έμεινε στη Μονή του Αρμά, η Χαλκίδα έζησε ημέρες πνευματικής ανατάσεως.
Ο π. Γεώργιος εσχημάτισε την πρώτη αδελφότητα με τους Μοναχούς Παύλο, σημερινό Μητροπολίτη Σιατίστης, Πανάρετο, Μελέτιο, Τιμόθεο, Νεκτάριο, Συμεών, Νικόδημο και Γρηγόριο.
Ο Άγιος Γεώργιος Αρμάς έγινε κέντρο λειτουργικής και πνευματικής ζωής. Το άλλοτε έρημο Μοναστήρι πήρε ζωή. Άρχισε η ανοικοδόμηση νέας πτέρυγας και η ανακαίνιση του Καθολικού. Οι ολονυκτίες προσείλκυαν πολλούς νέους εκ Χαλκίδος και εξ Αθηνών.
Η ακτινοβόλος παρουσία του π. Γεωργίου και των Μοναχών πολλούς ανθρώπους ανέπαυαν και χειραγωγούσαν στην εν Χριστώ ζωή.
Τον Ιούλιο του 1974 ξέσπασε η μεγάλη εκκλησιαστική καταιγίδα. Μεταξύ των 12 εκπτώτων Μητροπολιτών ήταν και ο Χαλκίδος Νικόλαος.
Ο π. Γεώργιος, μη θέλοντας να συμπράξει με τη νέα κατάσταση, ανεχώρησε με ολόκληρη την αδελφότητα για τον Άγιον Όρος.
Η τελευταία υπογραφή του Νικολάου προ της απομακρύνσεώς του ήταν τα Απολυτήρια του π. Γεωργίου και της συνοδείας του.
Στο Περιβόλι της Παναγίας τον υποδέχθηκαν οι Αγιορείτες Μοναχοί και του παρέδωσαν την Ιερά Μονή του Οσίου Γρηγορίου, όπου επί 40 χρόνια ηγουμένευσε, εχειροθέτησε δεκάδες Μοναχούς και ανέδειξε την ιστορική και αγιασμένη Μονή του Οσίου Γρηγορίου ως τόπο γαλήνης, πνευματικότητος, προσφοράς και αγιασμού.
ΠΗΓΗ: Περισσότερες Ομιλίες του μακαριστού Γέροντος Γεωργίου Καψάνη ΕΔΩ eulogia.gr / Ενορία Αγίου Νικολάου Φιλοπάππου
Τριώδιο: Περίοδος του Τριωδίου el.wikipedia.org