Για την ζωή στο Άγιον Όρος και τον μοναχισμό μίλησε, μεταξύ άλλων, ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος σε εκπομπή του Ραδιοφωνικού Σταθμού “Svetigora” της Ιεράς Μητροπόλεως Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας, με την ευκαιρία της επίσκεψης του στη χώρα και της έλευσης του αντιγράφου της Ιεράς Εικόνας της Παναγίας Τριχερούσας από την Αγιορειτική Μονή.
Η Ιερά Εικόνα έφτασε στο Μαυροβούνιο στις 18 Ιουλίου 2024 και η πόλη του Νίκσιτς ήταν ο τέταρτος σταθμός του προσκυνήματος, μετά την Ιερά Μονή Όστρογκ, την Ποντγκόριτσα και το Νταλίνοβγκραντ.
Το Πρακτορείο «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ» παρουσιάζει ένα απόσπασμα από τα όσα ανέφερε ο Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος ο οποίος κλήθηκε να μιλήσει επίσης για τους πνευματικούς δεσμούς του Αγίου Όρους με το Μαυροβούνιο, καθώς και για τις εργασίες ανακαίνισης στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου μετά τη μεγάλη φωτιά του 2004.
Ερωτηθείς για τον λόγο της επίσκεψης στο Μαυροβούνιο, καθώς και για τους πνευματικούς δεσμούς της χώρας με το Άγιον Όρος, ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
«Ο συγκεκριμένος λόγος είναι ότι ήρθαμε κομίζοντας την Ηγουμένη της Μονής Χιλανδαρίου, την Παναγία δια της θαυματουργού Εικόνας της Τριχερούσας. Φέραμε ένα πιστό αντίγραφο και παραδόθηκε στον υπό ανέγερση Ναό κοντά στο Νίκσιτς που είναι αφιερωμένος στην Υπεραγία Θεοτόκο. Αυτός ήταν ο προφανής λόγος. Σχετικά με τους δεσμούς, αξίζει να σημειωθεί ότι ο Άγιος Βασίλειος του Όστρογκ, που είναι ο Προστάτης Άγιος του Μαυροβουνίου και ιδιαίτερα της πόλης του Νίκσιτς, πέρασε ένα χρόνο στο Άγιον Όρος και στη Μονή Χιλανδαρίου. Ανακαίνισε ένα παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου και τον μνημονεύουμε όταν τελείται η λειτουργία προς τιμήν όλων των ευλαβών Πατέρων του Χιλανδαρίου. Η εορτή αυτή τιμάται τη δεύτερη ημέρα του εορτασμού της Παναγίας της Τριχερούσας, στις 26 Ιουλίου. Εορτάζουμε μαζί τη μνήμη όλων των Πατέρων του Χιλανδαρίου, μεταξύ των οποίων και προεξάρχοντων των Αγίων Σάββα, Συμεών και Βασιλείου του Όστρογκ.»
Κληθείς να απαντήσει σε ερώτηση αναφορικά με την εξέλιξη των εργασιών ανακαίνισης στη Μονή μετά τη μεγάλη φωτιά του 2004, είπε:
«Η μεγάλη φωτιά ξέσπασε το 2004 και από τότε έχουν περάσει 20 χρόνια και λίγοι μήνες. Η ανακαίνιση δεν ξεκίνησε αμέσως. Χρειάστηκαν δύο χρόνια για να ολοκληρωθούν οι προετοιμασίες των εργασιών ανακαίνισης και η έγκριση τους από τους αρμόδιους φορείς. Τώρα με τη βοήθεια του Θεού και τις πρεσβείες της Παναγίας η ολοκλήρωση είναι κοντά και φέτος θα μετακομίσουμε στο προτελευταίο κτήριο που ανακαινίζεται.
Στο τελευταίο κτήριο από το οποίο ξεκίνησε η φωτιά θα διενεργηθούν εργασίες έως το τέλος του τρέχοντος έτους και ολόκληρο τον επόμενο χρόνο. Επομένως, μπορούμε να προσδοκούμε ότι η ανακαίνιση θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του επόμενου έτους. Απομένουν ακόμη κάποιες λεπτομέρειες, αλλά μετά την αποκατάσταση δεν θα είναι αντιληπτό ότι υπήρξαν ζημιές.
Εκτός από αυτή την οικοδομική ανακαίνιση, έχουμε θέσει ως καθήκον να μην λησμονούμε την πνευματική ανακαίνιση, δηλαδή την αύξηση της αδελφότητας. Η αδελφότητα ήταν πάντα μεγαλύτερη σε σχέση με τα έτοιμα ανακαινισμένα κελιά, οπότε τώρα έχουμε αρκετούς νέους δόκιμους που βρίσκονται εκτός Μοναστηριού και περιμένουν να ολοκληρωθούν τα κελιά. Η πνευματική ανανέωση εξελίχθηκε λίγο πιο γρήγορα από την ανακαίνιση, η οποία είναι σίγουρα είναι πιο σημαντική για εμάς.»
Απαντώντας σε ερώτηση για τη ζωή στο Χιλανδάρι και σε άλλα μοναστήρια του Αγίου Όρους, ανέφερε:
«Το Άγιον Όρος ζει σύμφωνα με γραπτά τυπικά αλλά και σύμφωνα με προφορικές παραδόσεις, που είναι γνωστές εδώ και αιώνες. Η Μονή Χιλανδαρίου έχει το δικό της τυπικό γραμμένο από τον κτήτορά μας Άγιο Σάββα, το οποίο διαβάζουμε κάθε πρώτη του μήνα σύμφωνα με την εντολή του. Άλλα μοναστήρια έχουν επίσης τα δικά τους τυπικά.
Υπάρχουν προφορικές παραδόσεις, οι οποίες είναι ουσιαστικά ένα ιδανικό που προσεγγίζουμε και προσπαθούμε να εκπληρώσουμε. Είναι ακριβώς το πνεύμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας ότι τα ιδανικά μας πρέπει να είναι πάντα το Ευαγγέλιο και να μην είμαστε ποτέ ικανοποιημένοι με την κατάστασή μας, αλλά να βελτιώνουμε πάντα τον εαυτό μας. Η πίστη μας έχει πρότυπο τον Θεάνθρωπο Χριστό και όχι τους ανθρώπους.
Αυτό που ζητά ο Κύριος από εμάς είναι να βελτιωθούμε πνευματικά για να έρθουμε πιο κοντά στον Χριστό τον Θεάνθρωπο. Το ίδιο συμβαίνει και στον μοναχισμό: Δεν είμαστε ποτέ ικανοποιημένοι με τον εαυτό μας ούτε μπορούμε να πούμε ότι εκπληρώνουμε αυτό που μας άφησε ο Άγιος Σάββας στα τυπικά του ή σε άλλα τυπικά του Αγίου Όρους.
Προσπαθούμε πάντα να βελτιωνόμαστε όσο ο Θεός μας δίνει χρόνο στη γη και όσο ζήλο έχουμε, προσπαθούμε να είμαστε καλύτεροι κάθε μέρα.
Η μοναστική ζωή είναι πάντα σημαντική, πρωτίστως για την προσωπική μας σωτηρία. Στην κοινότητα του Αγίου Όρους έχουμε ανάμεσά μας αυτούς που έχουν προοδεύσει περισσότερο ώστε να τους μιμηθούμε και να προσπαθήσουμε να τους φτάσουμε. Γιατί αυτός που θέλει πραγματικά να προοδεύσει χαίρεται όταν βλέπει ότι κάποιος είναι καλύτερος από αυτόν γιατί τότε θα προσπαθήσει να τον φτάσει. Τότε δεν θα έχει καμία δικαιολογία: Τώρα οι καιροί είναι δύσκολοι και δεν μπορεί κανείς να καταφέρει ένα επίτευγμα όπως παλιά. Ωστόσο, όταν βλέπουμε τους συγχρόνους μας να ζουν ενάρετα, κάποιος που είναι ειλικρινής με τον εαυτό του θα απορρίψει μια τέτοια δικαιολογία. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που ζουν με τον σωστό τρόπο ακόμα και στην εποχή μας.
Εκτός όμως από την προσωπική σωτηρία, στο Άγιο Όρος, οι μοναχοί βοηθούν με τη ζωή και το παράδειγμά τους το πλήθος των ανθρώπων που έρχονται ως πιστοί.
Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης είπε ότι οι μοναχοί κηρύττουν περισσότερο με τη ζωή τους διότι είναι το ζωντανό Ευαγγέλιο. Η αποστολή μας είναι μεγάλο πνευματικό προνόμιο και μεγάλη ευθύνη. Και γι’ αυτό αγωνιζόμαστε για τη σωτηρία όλων όσων στρέφονται σε εμάς για να βρεθούν στο ανάλογο πνευματικό ύψος.»
Στο τέλος ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος κλήθηκε να συμβουλεύσει τους ακροατές, μοναχούς, μοναχές, πιστούς, ηλικιωμένους, παιδιά, όσους βρίσκονται σε νοσοκομεία και φυλακές και όσους δεν έχουν κανέναν να τους παρηγορήσει και να τους ευλογήσει.
«Πιστεύω ότι πολλοί από τους ακροατές σας θα μπορούσαν αυτοί να μας συμβουλεύσουν γιατί το ότι βρισκόμαστε στο Άγιο Όρος δεν σημαίνει ότι είμαστε καλύτεροι από αυτούς. Ζητάμε επίσης τις προσευχές τους γιατί χρειάζεται να προσευχόμαστε ο ένας για τον άλλον. Φυσικά θα προσευχόμαστε γι’ αυτούς όπως προσευχόμαστε για τον λαό εδώ και αιώνες, για όλους τους Ορθοδόξους, για όλους τους ανθρώπους.
Θα έλεγα μόνο ότι το πιο σημαντικό είναι να μην συμμορφωνόμαστε ποτέ με το πνεύμα αυτού του κόσμου, αλλά είναι απαραίτητο το πρότυπο μας να είναι η διδασκαλία του Ιερού Ευαγγελίου και των Αγίων Πατέρων. Ο ίδιος ο Κύριος είπε ότι στην εποχή Του, ο φαρδύς δρόμος που πολλοί άνθρωποι θα περπατήσουν, οδηγεί στο θάνατο. Και το στενό μονοπάτι Του οδηγεί στη ζωή. Σήμερα υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη διαφορά.
Δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν παρεκκλίνει από τις διδασκαλίες του Ευαγγελίου, αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούμε τις εορτές για να πηγαίνουμε σε λειτουργίες στις εκκλησίες και να διαβάζουμε βιβλία όπως η Αγία Γραφή, γιατί σε αυτά τα βιβλία πάντα θα διορθώνουμε το πνεύμα των αξιών στη συνείδησή μας, και όχι με τον τρόπο που το πνεύμα του παρόντος επιβάλλει με επιθετικό τρόπο στην ανθρωπότητα.
Αντιθέτως, διαβάζοντας τους βίους των Αγίων και τις διδασκαλίες των Αγίων Πατέρων, θα πρέπει να θυμόμαστε ποιο είναι το αληθινό σύστημα αξιών και να προσπαθούμε να ζούμε έτσι και να μην αποθαρρυνόμαστε αν δούμε ότι η πλειοψηφία δεν ζει έτσι. Εάν ζούμε με τον σωστό τρόπο, δεν θα παρέχουμε μόνο σωτηρία για τον εαυτό μας, αλλά θα είμαστε επίσης παράδειγμα για τους άλλους, ώστε και αυτοί να μεταστραφούν βλέποντας την ενάρετη ζωή μας», ανέφερε.