Προς ευλογία και συμπαράσταση των Ελλήνων που δοκιμάζονται από την Εθνική Τραγωδία στα Τέμπη, το Άξιον Εστί, η Εφέστια εικόνα της Παναγίας που φυλάσσεται στο Πρωτάτο του Αγίου Όρους, έρχεται στην Αθήνα από τις 15 έως τις 27 Μαρτίου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, συντετριμμένος μετά τη δέηση που τελέσθηκε στη Μητρόπολη Αθηνών την Κυριακή της Ορθοδοξίας είπε ότι η Μεγάλη Παρασκευή ήρθε νωρίτερα. Ολόκληρη η χώρα, λυγίζει και ανοίγει την αγκαλιά της στους γονείς που έχασαν τα παιδιά τους κατά το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη. Kαι η Παναγία σκέπει όλους τους Έλληνες, όπως πάντα άλλωστε στις δύσκολες στιγμές του Έθνους. Είναι η Μάνα των Ελλήνων και του απανταχού Ελληνισμού.
Η υποδοχή της Ιεράς Εικόνας θα γίνει στις 15 Μαρτίου με τιμές Αρχηγού Κράτους στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη που βρίσκεται έξω ακριβώς από τη Βουλή των Ελλήνων.
Θα παραμείνει προς προσκύνηση στη Μητρόπολη Αθηνών από τις 15 έως και τις 27 Μαρτίου 2023.
Θα παραμείνει στον Καθεδρικό Ναό της Αθήνας και κατά την 25η Μαρτίου την ημέρα της Εθνικής Επετείου και του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου,.
Στη συνέχεια εν πομπή, κληρικοί και λαϊκοί θα την συνοδεύσουν στην Πλατεία Μητροπόλεως και στη Μητρόπολη Αθηνών. Κατά την Άφιξή της θα τελεσθεί στον Καθεδρικό ναό της Αθήνας Δοξολογία και αμέσως μετά η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων και ο Ιερός Παρακλητικός Κανών προς την Υπεραγία Θεοτόκο.
Την Κυριακή 26 Μαρτίου, την επομένη του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, θα τελεσθεί Όρθρος και Συνοδική Θεία Λειτουργία για την Απόδοση της Θεομητορικής Εορτής.
Τη σχετική εγκύκλιο εξέδωσε την 1η Μαρτίου η Αρχιεπισκοπή Αθηνών έχει αριθμό 16 και απευθύνεται στις Ιερές Μονές και στους Κληρικούς της Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Το κείμενο της εγκυκλίου θα αναγνωστεί σε όλους τους ναούς της Αρχιεπισκοπής Αθηνών αναγνώσθηκε στους Α Χαιρετισμούς και θα αναγνωσθεί και στου Β Χαιρετισμούς.
Η ιστορία της εικόνας
Η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου «Άξιον Εστί» αγιογραφήθηκε πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη, κατά το πρότυπο της Παναγίας Ελεούσας του Κύκκου που βρίσκεται στην Κύπρο, η οποία είναι έργο του «προσωπογράφου της Παναγίας» Ευαγγελιστή Λουκά.
Η εικόνα που φιλοτεχνήθηκε την εποχή της εικονομαχίας είναι αυστηρά βυζαντινή, η δε όψη της επιβλητική, αυστηρή και συνάμα γλυκειά, θυμίζει τη Μάνα που μαλώνει και συνάμα είναι πάντα κοντά στα παιδιά της.
Το 1836 το μεγαλύτερο μέρος της εικόνας σκεπάσθηκε με λιθοστόλιστο αργυροχρυσωμένο κάλυμμα ) μοναδικής αγιορείτικης τέχνης, το οποίο φέρει στο εξωτερικό της περίβλημα τις σφραγίδες των είκοσι μονών του Αγίου Όρους. Το «Άξιον Εστί» έχεις διαστάσεις 70,5×44 εκ., χωρίς την αργυρή θήκη που την περιβάλλει και φέρει την επιγραφή «Μήτηρ Θεού Καρυώτισσα».
Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι η Παναγία κρατά τον Ιησού Χριστό (παιδί) στη δεξιά αγκαλιά της. Είναι ο τύπος της Θεοτόκου της Δεξιοκρατούσας. Το αριστερό χέρι του Ιησού εισχωρεί κάτω από το μαφόριο και το κουκούλιο της Θεοτόκου, προς τον κόρφο και την καρδιά της. Αυτό δείχνει και την εξάρτηση της ανθρώπινης φύσεως του Χριστού από την τροφό Μητέρα Του. Ο Ιησούς Χριστός κρατά ειλητάριο στο δεξί χέρι Του που γράφει την προφητεία του Προφήτη Ησαΐα: «Πνεύμα Κυρίου επ’ εμέ, ου είνεκεν έχρισέ με…» (Προφ. Ησαΐας 61: 1). Εικόνες όπως αυτή χρησιμοποιήθηκαν κατά των αιρετικών, για την εικονογραφική διακήρυξη και διατύπωση του ορθοδόξου δόγματος της Εκκλησίας μας περί της ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου.
Το 1963, με αφορμή τον επίσημο εορτασμό της χιλιετηρίδος του Αγίου Όρους, η εικόνα με απόφαση της Ιεράς Κοινότητος και με τη συνοδεία μητροπολιτών, πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, των αντιπροσώπων των μονών μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου την υποδέχτηκαν με εξαιρετικές τιμές, βαθύτατη ευλάβεια και συγκίνηση. Πλήθος πιστών της πρωτεύουσας είχαν την ευκαιρία να προσκυνήσουν την ιστορική εικόνα, που για πρώτη φορά έβγαινε από το Άγιο Όρος. Μεταγενέστερα, το Φθινόπωρο του 1999 η εικόνα μεταφέρθηκε στον Άγιο Παντελεήμωνα Αχαρνών.
Δεκάδες χιλιάδες πιστοί έφτασαν από κάθε γωνιά της Ελλάδος για να προσκυνήσουν την Εφέστια εικόνα του Αγίου Όρους, Άξιον Εστί. Τα αφιερώματα των πιστών διατέθηκαν για την αντιμετώπιση των αναγκών των σεισμοπαθών της Δυτικής Αττικής. Το 2017 μεταφέρθηκε στο Βύρωνα όπου τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Επίσης, έχει μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκης και την Κύπρο.
Το Πρόγραμμα των Ιερών Ακολουθιών
Η εγκύκλιος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών
…Διά τοῦ παρόντος παρακαλοῦμεν ὅπως κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν τῶν προσεχῶν Κυριακῶν, ἤτοι 5 και 12 Μαρτίου 2023, ὡς καί κατά τάς Ἱεράς Ἀκολουθίας τῶν Α΄ καί Β΄ Χαιρετισμῶν τῆς Θεοτόκου, ἤτοι 3 καί 10 Μαρτίου 2023, ἀναγνώσητε τήν ὡς κάτωθι ἀνακοίνωσιν, ἀναρτήσητε δέ αὐτήν, μετά τῶν συνημμένων ἀφίσας και προγράμματος, εἰς τάς τηρουμένας ἱστοσελίδας καί εἰς τόν Πίνακα Ἀνακοινώσεων τῶν περί ὑμᾶς Ἱερῶν Μονῶν καί Ἱερῶν Ναῶν: «Μετά ἀπό πολύμηνες καί ἄοκνες ἐνέργειες τοῦ Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. κ. Ιερωνύμου Β΄ ἀνακοινώνεται με ιδιαίτερη χαρά ὅτι τήν Τετάρτην 15 Μαρτίου 2023 καί ὥραν 17.00΄ θα πραγματοποιηθῇ εἰς τήν Πλατεῖαν Συντάγματος (Μνημεῖον Αγνώστου Στρατιώτου) ή τελετή ὑποδοχῆς μέ τιμές ἀρχηγοῦ Κράτους τοῦ παντίμου σεβάσματος, τῆς Ἱερᾶς] θαυματουργοῦ Εἰκόνος «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ», ἡ ὁποία φυλάσσεται εἰς τόν Ναόν τοῦ Πρωτάτου, τῆς πρωτεύουσας τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἡ Ἱερά Εϊκών θά κατευθυνθῇ ἐν πομπῇ, διά τῆς ὁδοῦ Μητροπόλεως, εἰς τόν Ἱερόν Καθεδρικόν Ναόν «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ» και θα παραμείνη πρός προσκύνησιν, ἁγιασμόν καί ἐπιστηριγμόν τῶν πιστῶν ἀπό 15ης ἕως 27ης Μαρτίου 2023. Διά τόν λόγον αὐτόν προτρέπεται τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα νά τιμήσῃ μέ τήν παρουσίαν του τόσον τήν τελετήν τῆς ὑποδοχής, ὅσον καί τίς λατρευτικές εκδηλώσεις, οἱ ὁποῖες θά λάβουν χώραν κατά το διάστημα τῆς παραμονῆς ἐν Ἀθήναις τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνος».
Συνημμένως ἀποστέλλομεν ὑμῖν Ὀνομαστικήν Κατάστασιν μετά τῶν συμμετεχόντων Κληρικῶν εἰς τήν τελετήν ὑποδοχῆς τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνος, οἱ ὁποῖοι παρακαλοῦνται ὅπως συγκεντρωθῶσιν, τήν Τετάρτην 15 Μαρτίου 2023 καί ὥραν 16.00΄, εἰς τό Ἱερόν Παρεκκλήσιον τοῦ Ἁγίου Ελευθερίου, πλησίον τοῦ Ἱεροῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ», φέροντες Φελώνιον καί Ἐπιτραχήλιον χρώματος λευκοῦ καί τα διάσημα τοῦ τυχόν ὀφφικίου των (οἱ Ἱερομόναχοι φέροντες ἐπανωκαλύμμαχον). Κατά τήν ἄφιξίν των εἰς τό Ἱερόν Παρεκκλήσιον θά ὑπογράψουν εἰς εἰδικήν κατάστασιν (παρουσιολόγιον), ἡ ὁποία θα τηρηθῇ τῇ εὐθύνῃ τοῦ Διευθυντοῦ Προσωπικοῦ, Αἰδεσιμολ. Πρωτοπρεσβυτέρου π. Ἀναστασίου Βλαβιανοῦ. Ὡσαύτως, μετά τῶν ὡς ἄνω Κληρικῶν θά συγκεντρωθοῦν καί οἱ Πανοσιολογιώτατοι και Αἰδεσιμολογιώτατοι Ἀρχιερατικοί Ἀρχιεπισκοπικῶν Περιφερειῶν, φέροντες τά διάσημά των, ἄνευ ἀμφίων. τῶν Τ Ἐντολῇ τοῦ Μακ. Ἀρχιεπισκόπου.