Στο Διαθρησκειακό Συνέδριο με θέμα «Αδελφοσύνη στην Ανθρωπότητα – Η θρησκεία για την ειρήνη», που πραγματοποιήθηκε σήμερα, 10 Φεβρουαρίου 2022 σε κεντρικό ξενοδοχείο των Τιράνων, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιος ανέπτυξε τις βασικές ανθρώπινες αξίες, που αποδέχονται όλες οι θρησκείες, ενώ αναφέρθηκε και στα βασικά θέματα που πρέπει να απασχολούν τον διαθρησκειακό διάλογο απαραιτήτως. Μιλώντας δε για το όραμα της αρμονικής συνύπαρξης, τόνισε ότι οι εκπρόσωποι των θρησκειών συμφωνούν να μην επιτρέψουν στις φονταμενταλιστικές ιδέες των εξτρεμιστικών κύκλων να επηρεάσουν τα μέλη των κοινοτήτων τους.
Επιμέλεια: Ευγενία Δίτσα
Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία:
«Μετά από μια μακρά κομμουνιστική δίωξη (1991), η ελευθερία του θρησκεύειν στο πλαίσιο μιας ειρηνικής συνύπαρξης ήταν αναγκαία. Όπως είναι γνωστό, στην Αλβανία υπάρχουν 5 θρησκευτικές κοινότητες. Επιπλέον, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν μια εντελώς αδιάφορη στάση απέναντι στη θρησκεία. Οι σχέσεις μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων βασίστηκαν αρχικά στην προϋπόθεση ότι η κύρια συνεισφορά των πιστών στην πλουραλιστική κοινωνία της χώρας, όπου η πρώην κομμουνιστική διανόηση διατηρούσε ακόμη ισχυρή παρουσία και επιρροή, ήταν να τονίσει ότι η θρησκευτική πίστη έχει ζωτικό ρόλο σε μια ελεύθερη δημοκρατική κοινωνία · ότι η θρησκεία δεν είναι υποπροϊόν της ηθικής, ορθολογικής ή συναισθηματικής ζωής μιας χώρας, αλλά μια πρωταρχική και ανεξάρτητη πτυχή, που συνδέεται με μια ειδική κατηγορία: τα ιερά και τα όσια. Ότι ο άνθρωπος δεν είναι ανεξάρτητος στο σύμπαν και ότι το προσωπικό συμφέρον, η λατρεία του χρήματος, της ευχαρίστησης και της εξουσίας δεν μπορούν να γίνουν νέα είδωλα, μόνα κριτήρια επιτυχίας στην αλβανική κοινωνία. Ο διάλογος μεταξύ των θρησκευτικών κοινοτήτων καθοδηγούνταν ιδιαίτερα από την έννοια του ανθρώπου και από την αποδοχή των θρησκευτικών πεποιθήσεων κάθε ανθρώπου, άνδρα ή γυναίκας.
Ως μια ταπεινή συμβολή στο σημερινό θέμα, θα ήθελα να αναφέρω τις βασικές ανθρώπινες αξίες που αποδέχονται όλες οι θρησκείες. Κατά τη δεκαετία του 1990, οι διαθρησκειακές προσπάθειες για τη σύνταξη ενός παγκόσμιου κώδικα ηθικής εντάθηκαν. Δύο από τις πιο δημοφιλείς προτάσεις είναι: η πρόταση από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών και η πρόταση του Κέντρου Παγκόσμιας Ηθικής. Από διάφορες διαθρησκειακές έρευνες των τελευταίων δεκαετιών αξίζει να αναδειχθούν αυτές οι ανθρώπινες αξίες, που είναι αποδεκτές από όλες τις θρησκείες.
α) Η κοινή καταγωγή όλων των ανθρώπων. Οι μονοθεϊστικές θρησκείες διαβεβαιώνουν τους πιστούς τους ότι ο Θεός δημιούργησε το πρώτο ανθρώπινο ζεύγος. Κάθε άνθρωπος, ανεξαρτήτως φυλής, φύλου, χρώματος, γλώσσας, πίστης και μόρφωσης, είναι προικισμένος με την αξιοπρέπεια της θεϊκής καταγωγής μέσω της σχέσης του με τον Θεό.
β) Ο χρυσός κανόνας. Θεμελιώδης αρχή σε όλες τις ανεπτυγμένες θρησκείες είναι ο χρυσός κανόνας: «Μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν». Στον Χριστιανισμό ο νόμος διατυπώθηκε με θετικό τρόπο: «όπως θέλετε οι άνθρωποι να κάνουν σε εσάς, έτσι να κάνετε και εσείς σε εκείνους».
γ) Σεβασμός στη ζωή. Γενικά, η θρησκεία απαγορεύει το φόνο. Ωστόσο, ο πόλεμος παραμένει ένα περίπλοκο ζήτημα, στο οποίο η θρησκεία απαντά μερικές φορές με εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις.
δ) Δικαιοσύνη και ακεραιότητα. Η δικαιοσύνη φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά στον Θεό.
ε) Σεβασμός στις σεξουαλικές σχέσεις. Η θρησκεία φέρει μέσα της εντολές ή οδηγίες για τη συμπεριφορά του ζευγαριού και καθορίζει την ανάγκη για σεβασμό στις σεξουαλικές σχέσεις.
στ) Η ειρήνη ως στόχος. Οι περισσότερες θρησκείες αναφέρονται στην ειρήνη με ευχή ή προσευχή, ακόμη και ως υποχρέωση ή σκοπό. Η επίτευξη ειρήνης περιέχει μέσα της μια προσπάθεια να κρατήσει υπό έλεγχο την ανθρώπινη επιθετικότητα. Είναι, επίσης, μια προσπάθεια για εσωτερική γαλήνη, χαλιναγώγηση των παθών και εξισορρόπηση του φόβου και του άγχους.
η) Η καθολική διάσταση της αγάπης. Η αγάπη θεωρείται η κορυφή της προσφοράς και κορυφαία στην ιεραρχία των αρετών. Είναι μια παγκόσμια δύναμη που αγκαλιάζει και μεταμορφώνει τα πάντα. Στον Χριστιανισμό, η αγάπη είναι η ίδια με την πρώτη πραγματικότητα, τον Θεό: «Ο Θεός είναι αγάπη, και όποιος μένει στην αγάπη, μένει εν τω Θεώ, και ο Θεός σε αυτόν» (Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ. Α’ Ιωάννου 4:16).
Στην Αλβανία, τις τελευταίες δεκαετίες, σε περιόδους εσωτερικής κρίσης, όλες οι θρησκευτικές κοινότητες προσπάθησαν να ενώσουν τη φωνή και τις προσπάθειές τους, για να βοηθήσουν τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Σήμερα θέλουμε να τονίσουμε ότι, γενικά, τα θέματα για τον δημιουργικό διάλογο μεταξύ των διαφορετικών θρησκευτικών κοινοτήτων είναι: η προστασία του περιβάλλοντος, η ανακούφιση της φτώχειας, η συμφιλίωση προσώπων και λαών, η ανάπτυξη, η βιοηθική και, πρώτα απ ‘ όλα, η ειρήνη σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Από αυτή την άποψη, ελπίζουμε ότι αυτή η διάσκεψη θα μας βοηθήσει να εξετάσουμε και να κατανοήσουμε βαθιά τις κοινές αξίες που συνδέονται με την αλήθεια της αδελφοσύνης στην ανθρωπότητα σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Συμφωνήσαμε να μην επιτρέψουμε στις φονταμενταλιστικές ιδέες των εξτρεμιστικών κύκλων να επηρεάσουν τα μέλη των κοινοτήτων μας. Το όραμά μας δεν ήταν απλώς η θρησκευτική ανοχή, αλλά η αρμονική συνύπαρξη.
Υπ’ αυτή την προοπτική, ελπίζουμε ότι αυτή η διάσκεψη θα μας βοηθήσει να αναθεωρήσουμε σε βάθος και να κατανοήσουμε τις κοινές αξίες που συνδέονται με την αλήθεια της Ανθρώπινης Αδελφότητας».