Τριάντα ένα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα της ενθρόνισης του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου. Ήταν Κυριακή 2 Αυγούστου 1992 όταν ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος ξεκινούσε το δύσκολο έργο της ανασύνταξης της Εκκλησίας της Αλβανίας η οποία -παρά τους επί δεκαετίες διωγμούς από το αθεϊστικό καθεστώς Χότζα- διατήρησε την ικμάδα η οποία της έδωσε δύναμη για να πορευθεί.
Του Νικολάου Ζαΐμη
Ήδη από το καλοκαίρι του 1991 ο Αρχιεπίσκοπος είχε φτάσει στην Αλβανία ως Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου για να εκτιμήσει την κατάσταση που επικρατούσε στην Εκκλησία. Όπως έχει δηλώσει ο ίδιος σε συνεντεύξεις έμαθε να αγωνίζεται σε χαράδρες. Η πίστη όμως στην Εκκλησία του Χριστού έκαμψε τις δυσκολίες σε κάθε πορεία.
Ερείπια…. Οι πρώτες εικόνες από την Αλβανία
Η εικόνα που αντίκρισε ήταν αποκαρδιωτική. Ερείπια ναών, εκκλησιές που είχαν μετατραπεί σε γυμναστήρια, πολιτιστικά κέντρα, ακόμα και αποθήκες, φοβισμένες ψυχές σε μία κοινωνία που ο κόσμος άλλαζε ραγδαία. Αλλά και ένα καχύποπτο κλίμα από τις αλβανικές αρχές που από την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων μετά την εκλογή ως Αρχιεπισκόπου Αλβανίας στις 24 Ιουνίου 1992 και την ενθρόνιση ενάμιση μήνα μετά, εντάθηκε ακόμη περισσότερο.
Οι πρώτες εικόνες από τα χαλάσματα του αθεϊστικού διωγμού
Μάλιστα, κατά την ημέρα της ενθρόνισης στον Καθεδρικό Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στα Τίρανα ορισμένες εθνικιστικές φωνές προσπάθησαν να χαλάσουν την ευφρόσυνη ημέρα. Μάταια όμως. Οι φωνές του πιστού λαού που διψούσε για την πίστη στον Χριστό μετά από δεκαετίες πνευματικής λειψυδρίας, ανέτρεψαν κάθε άλλη σκέψη.
Από την ημέρα της Ενθρόνισης στον Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στα Τίρανα
Το σύνθημα που έκαμψε τις καχυποψίες
Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να πειστεί ακόμη και ο πιο καχύποπτος Αλβανός ότι εκείνο το “Χριστός Ανέστη” με το οποίο ξεκινούσε την προσπάθειά του ο έμπειρος στην ιεραποστολή Αναστάσιος, ήταν όχι απλά ένα σύνθημα, αλλά ο λίθος πάνω στον οποίο οικοδομήθηκε η ανασυγκρότηση της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας.
Η δεύτερη ημέρα του Αυγούστου είναι ήδη γραμμένη ως ημέρα ορόσημο για την εκκλησιαστική ιστορία της Αλβανίας. Αποτέλεσε αφετηρία για την υλοποίηση της σωτηριώδους αποστολής της Εκκλησίας. Αποτέλεσε αφετηρία για το ξεκίνημα μίας νέας αρχής που στηρίχθηκε στην αγάπη του ευαγγελίου.
Το “Χριστός Ανέστη” ακούγεται και πάλι στην Αλβανία
“Ανέστησε από τις στάχτες του αθεϊσμού την Εκκλησία”
“Ήταν αυτή η επιμονή, η αφοσίωση και η σπάνια ικανότητα που τράβηξαν την πίστη, την εκτίμηση και την αγάπη των ορθοδόξων πιστών, που τον θεωρούσαν τον καταλληλότερο άνθρωπο για να συνεχίσει ακόμα περισσότερο αυτό το έργο. Ήδη η Εκκλησία έχει επικεφαλής έναν διακεκριμένο Προκαθήμενο, ο οποίος όχι μόνο αναγέννησε και ανέστησε από τις στάχτες του αθεϊσμού την Εκκλησία, αλλά την έκανε ισότιμη και γνωστή στον κόσμο και σε όλες τις Ορθόδοξες αδελφές Εκκλησίες και όχι μόνο”, αναφέρει, μεταξύ άλλων, στο ευχετήριο μήνυμά της σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης η ενορία του Αγίου Προκοπίου Τιράνων.
Πρόκειται για την ενορία η οποία όταν πρωτοέφτασε στην Αλβανία ο Αρχιεπίσκοπος είχε μετατραπεί σε εστιατόριο. Χρειάστηκαν 30 χρόνια για να επιστρέψει και πάλι στην Εκκλησία της Αλβανίας. Αυτό μαρτυρεί πως ακόμη υπάρχει πολύς δρόμος για να ανακτήσει η Ορθόδοξη Εκκλησία αυτά που της ανήκουν. Η επιστροφή της περιουσίας της από το κράτος βρίσκεται ακόμα σε νηπιακή φάση. Όπως είχε τονίσει πρόσφατα ο Αρχιεπίσκοπος ο αγώνας συνεχίζεται για να καταστεί άξιον και δίκαιον η οριστική επιστροφή της εκκλησιαστικής περιουσίας καθώς “διότι δυστυχώς η κυβέρνηση μας έχει ακόμη κρατήσει την περιουσία σε πολλά μέρη της Αλβανίας”
Η νέα μορφή που θα λάβει ο ναός του Αγίου Προκοπίου
Το αποτύπωμα της ιεραποστολικής δράσης
Το αποτύπωμα της ιεραποστολικής δράσης του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου στην Αλβανία είναι έντονο σε κάθε γωνιά της χώρας. Με γνώμονα τον άνθρωπο αγωνίστηκε από την αρχή για να κάμψει τις διακρίσεις. Ύψωσε τη φωνή σε κάθε κύμα μισαλλοδοξίας. Προσπάθησε να αμβλύνει τις σχέσεις με τις υπόλοιπες θρησκευτικές κοινότητες στη χωρά καταφέρνοντας την αρμονική συνύπαρξη σε μία περιοχή των Βαλκανίων που η έννοια αυτή δεν είναι κάτι δεδομένο.
Ωστόσο, αυτό που από τον χαρακτηρίζει είναι η αγάπη προς τους νέους. Ως πανεπιστημιακός δάσκαλος γνωρίζει ότι το αύριο για μία κοινωνία είναι τα παιδιά. Έτσι από την αρχή της πορείας του στην Αλβανία ξεκίνησε να χτίζει σχολεία.
Τα σχολεία αποτελούν το εφαλτήριο για έναν καλύτερο κόσμο. “Χωρίς το σχολείον περιπατούμεν εις το σκότος”, έλεγε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Χιλιάδες παιδιά, από κάθε κοινωνική ομάδα, έμαθα γράμματα στα σχολεία της Εκκλησίας της Αλβανίας. Πολλά από αυτά συνέχισαν και συνεχίζουν τις σπουδές τους στα Πανεπιστημιακά ιδρύματα της Εκκλησίας.
«Summer university» με πορεία σε ανεκτίμητες αξίες
Εκτός όμως από τα σχολεία και οι κατασκηνώσεις που έχει δημιουργήσει η Εκκλησία της Αλβανίας αποτέλεσαν και αποτελούν το νέο ξεκίνημα για νέους και νέες. Έτσι, με την ευλογία του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου και φέτος λειτούργησε η κατασκήνωση που βρίσκεται στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο νησάκι Σβέρνετς στον Αυλώνα.
Το «Summer university», όπως το έχει ονομάσει ο Αρχιεπίσκοπος, είναι επένδυση σε ανεκτίμητες και αιώνιες αξίες, γιατί δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να μαθαίνεις τις εντολές του Θεού από γενιά σε γενιά και να φυτεύεις σπόρους για την αιώνια ζωή.
“Η Θερινή Κατασκήνωση της Εκκλησίας μας βοηθά στην αναγνώριση και εμπειρία της Ορθόδοξης πίστης, διδάσκει τους κατασκηνωτές να συνεργάζονται μεταξύ τους στο πλαίσιο της κοινότητας αποκτώντας εμπειρίες ηγεσίας, οργάνωσης, επικοινωνίας και ομαδικής δουλειάς, κάνοντας νέες φιλίες”, αναφέρουν οι συντελεστές της κατασκήνωσης.
Στην κατασκήνωση συνεχίζεται και μία άλλη παράδοση. Αυτή της κατήχησης και βάπτισης που φέρνει νέα μέλη στην Εκκλησία. Έτσι και φέτος ο Μητροπολίτης Απολλωνίας και Φίερ κ. Νικόλαος, υπεύθυνος και πνευματικός της κατασκήνωσης, βάπτισε τρεις νέους οι οποίοι ξεκίνησαν το ταξίδι τους προς την Ορθοδοξία.
Ο Μητροπολίτης Νικόλαος με τους τρεις νεοφώτιστους