Με ανακοίνωση της η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Αλβανίας τοποθετείται σχετικά με την πρόσφατη εκλογή του Αρχιμανδρίτη Θεοφάνη (Arjan) Koja σε Επίσκοπο Φιλομηλίου από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, επισημαίνοντας ότι «η έκπληξη και η απορία είναι διάχυτες στους Ορθοδόξους της Αλβανίας για την απροσδόκητη αυτή εξέλιξη».
Όπως αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωση, ο Αρχιμανδρίτης Θεοφάνης (Arjan) Koja είναι «γνωστός στους Ορθοδόξους της Αλβανίας ως πρωτοστάτης διχαστικών ενεργειών» και «δεν ζήτησε ποτέ συγγνώμη για τις διασπαστικές ενέργειές του στα πρώτα χρόνια της ανασυστάσεως της Ορθοδόξου Αυτοκέφαλου Εκκλησίας της Αλβανίας».
Καταλήγοντας η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Αλβανίας σημειώνει: «Η έκπληξη και η απορία είναι διάχυτες στους Ορθοδόξους της Αλβανίας για την απροσδόκητη αυτή εξέλιξη, με την εμμονή του Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου. Περιοριζόμαστε στην αναγκαία υπενθύμιση των διχαστικών προβλημάτων που προκάλεσε ο Αρχιμανδρίτης Θεοφάνης κατά την εκ των ερειπίων ανασυγκρότηση της μαρτυρικής Εκκλησίας της Αλβανίας.»
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Αλβανίας:
ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Ο π. Θεοφάνης (Arjan) Koja
εξελέγη Βοηθός Επίσκοπος για Αλβανούς στις Η.Π.Α.!
Ο Αρχιμανδρίτης Θεοφάνης (Arjan) Koja, γνωστός στους Ορθοδόξους της Αλβανίας ως πρωτοστάτης διχαστικών ενεργειών, γεννήθηκε στα Τίρανα το 1966. Φοίτησε για λίγο στο Ιερατικό Φροντιστήριο του Δυρραχίου και στη συνέχεια μετέβη στη Ρουμανία, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος. Επιστρέφοντας στη χώρα, επικεφαλής μιας ομάδας υπερεθνικιστών, την 8η Οκτωβρίου 1995 εκδίωξε, κατά την τέλεση της θείας Λειτουργίας, από τον Ιερό Ναό της Παναγίας στο Κάστρο, στην παλαιά πόλη του Ελμπασάν, τους λειτουργούς της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας. Εκεί εγκατέστησε τον Νικόλα Μάρκου, «χειροτονημένο» από σχισματικό Επίσκοπο της Εκκλησίας των Σκοπίων, με την ονομασία «Ανεξάρτητη Εθνική Αλβανική Ορθόδοξη Εκκλησία Αγία Μαρία Ελμπασάν» (Kisha Ortodokse e pavarur Kombetare shqiptare Shen Maria Elbasan). (Για την οδυνηρή αυτή διχαστική ενέργεια βλ. εφημερίδα Ngjallja -Νοέμβριος 1995).
Έκτοτε ο συνεργός του Νικόλας Μάρκου δεν έπαυσε να αποκαλεί δημοσίως την Ορθόδοξο Αυτοκέφαλο Εκκλησία της Αλβανίας ως ελληνική. Χρησιμοποιώντας αμιγώς εθνικιστική και πολιτική ορολογία, συνεχίζει να κατέχει τον ιστορικό Ορθόδοξο Ναό του Ελμπασάν μέχρι σήμερα. (Βλέπε άνω των 15 σχετικές ανταποκρίσεις στην εφημερίδα Ngjallja π. χ. Νοέμβριος 2015, Φεβρουάριος 2016, Απρίλιος 2016, Νοέμβριος 2018).
Μετά την αποτυχία του, ο Αρχιμανδρίτης Θεοφάνης εγκαταστάθηκε στις Η.Π.Α., όπου εντάχθηκε στην Ρουμανική Εκκλησία. Δεν ζήτησε ποτέ συγγνώμη για τις διασπαστικές ενέργειές του στα πρώτα χρόνια της ανασυστάσεως της Ορθοδόξου Αυτοκέφαλου Εκκλησίας της Αλβανίας. Προ τριετίας μετακινήθηκε στη Βοστόνη και αναζήτησε να γίνει Επίσκοπος εις διαδοχήν του μητροπολίτου κυρού Nikon Liolin. Παρα ταύτα, η ηγεσία της O.C.A. απέφυγε την εκλογή του, όταν πληροφορήθηκε υπεύθυνα τις ανατρεπτικές ενέργειές του.
Προσφάτως επιδίωξε να ενταχθεί στην Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής. Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ελπιδοφόρος τού υποσχέθηκε προαγωγή εις Επίσκοπον και με ταχύτατες διαδικασίες, κατά την επίσημη ανακοίνωση, εξελέγη Επίσκοπος Φιλομηλίου «ὡς Ἀρχιερατικῶς Προϊστάμενος διά τάς ὑπό τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον ἐν Ἡνωμέναις Πολιτείαις Ἀμερικῆς Ἀλβανοφώνους Ὀρθοδόξους Κοινοτήτας».
Η έκπληξη και η απορία είναι διάχυτες στους Ορθοδόξους της Αλβανίας για την απροσδόκητη αυτή εξέλιξη, με την εμμονή του Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου. Περιοριζόμαστε στην αναγκαία υπενθύμιση των διχαστικών προβλημάτων που προκάλεσε ο Αρχιμανδρίτης Θεοφάνης κατά την εκ των ερειπίων ανασυγκρότηση της μαρτυρικής Εκκλησίας της Αλβανίας.
Τίρανα, 5 Ιουλίου 2023
Εκ της Αρχιγραμματείας της Ιεράς Συνόδου