Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός έλεγε: “Να σπουδάζετε κι εσείς , αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα, όσον ειμπορείτε. Και εάν δεν εμάθετε πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είναι εις την Ελληνικήν. Και εάν δεν σπουδάσεις τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ειμπορείς να καταλάβεις εκείνα τα οποία ομολογεί η Εκκλησία μας. Καλύτερον αδελφέ μου, να έχεις ελληνικόν σχολείον εις την χώραν σου, παρά να έχεις βρύσες και ποτάμια”.
Κοντά στο 1775, στο πέρασμά του από την Χιμάρα ο Άγιος Κοσμάς είδε ότι υπήρχαν πάρα πολλές εκκλησίες και καθόλου σχολεία. Ο Άγιος Κοσμάς, υπέρμαχος της μάθησης έλεγε “να χτίζετε πιο πολλά σχολεία παρά εκκλησίες” γι’ αυτό το λόγο τους πρότεινε να χτίσουν μια Εκκλησία αφιερωμένη σε όλους τους Αγίους όπου θα πηγαίνουν όλοι μαζί και να χτίσουν και ένα σχολείο. Έτσι οι Χιμαριώτες ξεκίνησαν την ανέγερση της Ακροκεραύνιας Σχολής και των Αγίων Πάντων ακριβώς δίπλα.
Στα νεότερα χρόνια, κοντά στο 1967 ο Χότζα απαγόρευσε την λειτουργία των εκκλησιών με αποτέλεσμα οι Άγιοι Πάντες να μετατραπούν σε αποθήκη ελιών και να υποστούν μεγάλες ζημιές εντός και εκτός του ναού. Εκείνα τα χρόνια απαγορευόταν κάθε εκδήλωση χριστιανική πίστης και οι Χιμαριώτες άρχισαν να βαφτίζουν τα παιδιά τους κρυφά στα σπίτια τους.
Το 1990 μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος η εκκλησία ξεκίνησε να λειτουργεί με τον Πύλλο Γκόρο στα καθήκοντα του ιερέα. Ο πατέρας του ήταν ιερέας στην Χιμάρα και ο ίδιος πριν την απαγόρευση εκτελούσε χρέη ψάλτη. Ήταν ο καταλληλότερος να συνεχίσει το χριστιανικό έργο, γι’ αυτό και του έμεινε το παρατσούκλι Πυλλο-παπά.
Σήμερα οι Άγιοι Πάντες έχουν ανακατασκευαστεί αλλά σε καμία περίπτωση δεν θυμίζουν αυτό που κάποτε υπήρξε το στολίδι της Χριστιανοσύνης στην Χιμάρα.
Πηγή: www.himara.gr