Την ικανοποίηση της για την απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να προχωρήσει στην αποκατάσταση της ευχαριστιακής κοινωνίας με την μέχρι πρότινος σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων εξέφρασε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ωστόσο, μετά και την σχετική ενημέρωση την οποία είχε από το Πατριαρχείο Σερβίας για τις εξελίξεις η ΔΙΣ εκφράζει τις ενστάσεις της ως προς την χρήση του ονόματος “Μακεδονική Ορθόδοξος Εκκλησία” την οποία αποδίδει η Σερβική Εκκλησία.
Αναλυτικότερα, συνήλθε επί διήμερο, την Τρίτη 8 και την Τετάρτη 9 Ιουνίου 2022, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος της 165ης Συνοδικής Περιόδου, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου.
Κατά τις δύο Συνεδρίες η Δ.Ι.Σ. κατήρτισε την Ημερησία Διάταξη της Τακτικής Συνελεύσεως της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, συγκληθησομένης, συν Θεώ, από της 4ης έως της 7ης μηνός Οκτωβρίου 2022 ενώ στο επίκεντρο βρέθηκαν και οι εξελίξεις γύρω από την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος.
Ικανοποίηση και ενστάσεις για τη στάση της Σερβικής Εκκλησίας
Η ΔΙΣ ενημερώθηκε περί του Γράμματος του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ως προς τις Αποφάσεις της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου περί της θεραπείας του από του έτους 1967 υφισταμένου σχίσματος και της αποκαταστάσεως της εκκλησιαστικής κοινωνίας μετά της εκκλησιαστικής οντότητος της γείτονος Χώρας με πρωτεύουσα τα Σκόπια, υπό τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο κ. Στέφανο.
Ομοίως, ενημερώθηκε και περί του Γράμματος του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Σερβίας κ.κ. Πορφυρίου, διά του οποίου έγιναν γνωστές οι αποφάσεις της Ιεραρχίας της εν Σερβία Ορθοδόξου Εκκλησίας περί του εν θέματι ζητήματος.
Επ’ αυτών, η Ιερά Σύνοδος δηλώνει “την κατ’ αρχήν ικανοποίησή Της σχετικά με το Γράμμα του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου επί του θέματος” διότι θεωρεί ότι «αναπαύει» τον ιερό Κλήρο και τον ευσεβή ελληνικό λαό, καθώς ανταποκρίνεται στις προσδοκίες τόσο για την ονομασία της εκκλησιαστικής οντότητος του γειτονικού Κράτους δίχως χρήση του πολυτίμου ονόματος της «Μακεδονίας» ως συστατικού ή παραγώγου, όσο και για τον καθορισμό των ορίων της μόνον εντός των ορίων του Κράτους”.
Η Ιερά Σύνοδος, με ιδιαίτερη ευαισθησία επί του θέματος, απεφάσισε να το παραπέμψει προς τις Συνοδικές Επιτροπές: α) Δογματικών και Νομοκανονικών ζητημάτων και β) Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων, για να μελετήσουν επισταμένως το ζήτημα και να εισηγηθούν προς την Ιερά Σύνοδο τον τρόπο του περαιτέρω χειρισμού του.
Ωσαύτως και με αφορμή το ως άνω Γράμμα του Πατριαρχείου Σερβίας εκφράζει τις σοβαρές ενστάσεις και επιφυλάξεις Αυτής: α) για την χρήση του όρου «Μακεδονική Ορθόδοξος Εκκλησία», αποδιδομένου υπό της Εκκλησίας της Σερβίας στην Εκκλησία της Αχρίδος, β) για την μνημόνευση «Διασποράς» της Εκκλησίας της Αχρίδος και γ) για τυχόν χορήγηση Αυτοκεφαλίας υπό του Πατριαρχείου Σερβίας, εφ’ όσον το μόνο αρμόδιο για την χορήγηση Αυτοκεφαλίας τυγχάνει το Πάνσεπτο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Τέλος, η Ιερά Σύνοδος εύχεται η υπό τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο κ. Στέφανο Ιεραρχία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αχρίδος να αξιοποιήσει εποικοδομητικά την επαναφορά της στην εκκλησιαστική κοινωνία και την άρση του σχίσματος, αποφεύγοντας παλαιότερες εθνοφυλετικές διεκδικήσεις, οι οποίες μάλιστα έχουν καταδικασθεί πανορθοδόξως ως αίρεση από την εν Κωνσταντινουπόλει Αγία και Μεγάλη Σύνοδο του 1872.
Τα υπόλοιπα θέματα
– Ενημερώθηκε από την Συνοδική Επιτροπή επί της Κοινωνικής Προνοίας και Ευποιΐας περί του Απολογισμού των δαπανών για την Φιλανθρωπική Διακονία κατά το έτος 2021 της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και των Ιερών Μητροπόλεων της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Σύμφωνα με τον εν λόγω Απολογισμό ανέρχονται:
οι φιλανθρωπικές δομές σε 4.283
τα πρόσωπα – ωφελούμενοι σε 831.272
οι εθελοντές στην διακονία των Ιδρυμάτων σε 14.953
οι ετήσιες δαπάνες σε 113.997.845,68 ευρώ
τα τρόφιμα σε 2.271.909 κιλά
– Ενημερώθηκε από την Ειδική Συνοδική Επιτροπή Χριστιανικών Μνημείων για τα έως σήμερα γνωστοποιηθέντα στοιχεία επί αξιοποίνων συμβάντων εις βάρος μνημείων και χώρων θρησκευτικού χαρακτήρα στην ελληνική επικράτεια κατά το έτος 2021.
– Ενημερώθηκε περί των εγγράφων των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών Αθηνών και Θεσσαλονίκης και του Πανελλήνιου Θεολογικού Συνδέσμου ‘’ΚΑΙΡΟΣ’’ και απεφάσισε την αποστολή επιστολών στην ερίτιμο Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Νίκη Κεραμέως σχετικά με ζητήματα που αφορούν τις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες και τον μόνιμο διορισμό Θεολόγων.
– Ενέκρινε, κατόπιν προτάσεως της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος, τους Προγραμματισμούς:
α) Του Β’ Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού, κατά το σχολικό έτος 2022-2023.
β) Του Α’ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου επί τη συμπληρώσει 100 ετών από της Μικρασιατικής Καταστροφής.
– Ενέκρινε, κατόπιν προτάσεως της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων, την πραγματοποίηση της ΛΒ’ Πανορθοδόξου Συνδιασκέψεως Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα Αιρέσεων και Παραθρησκείας στον Πύργο Ηλείας, από 18ης έως 20ής Οκτωβρίου ε.έ., με θέμα: «Αιρετικές θεωρήσεις, χρήσεις και μεταφράσεις της Αγίας Γραφής».
– Ενέκρινε τις προτάσεις της Συνοδικής Επιτροπής επί των Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων:
α) περί ανανέωσης των υφισταμένων υποτροφιών και περί χορήγησης νέων, συνολικώς 98, εκ των οποίων 71 σε Έλληνες και 27 σε αλλοδαπούς φοιτητές, για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023,
β) την έκφραση συγχαρητηρίων στους υποτρόφους που ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους κατά το παρελθόν έτος και κατέθεσαν αντίγραφο των διπλωματικών εργασιών τους,
γ) την παράδοση των Συνοδικών Γραμμάτων χορήγησης υποτροφιών κατά την πρώτη Συνεδρία της Δ.Ι.Σ. του μηνός Σεπτεμβρίου 2022 σε επίσημη Συνοδική Τελετή και
δ) την διοργάνωση της Β’ Θεολογικής Ημερίδας Αλλοδαπών Υποτρόφων.
– Ενέκρινε την φιλοξενία στο Διορθόδοξο Κέντρο της Εκκλησίας της Ελλάδος, της Ετήσιας Συνεδρίασης της Διεθνούς Επιτροπής Διαλόγου μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Αγγλικανών, από 7ης έως 14ης Οκτωβρίου ε.έ.
Τέλος, ενέκρινε αποσπάσεις κληρικών, ασχολήθηκε με θέματα Ιερών Μητροπόλεων, Συνοδικών Επιτροπών και με τρέχοντα υπηρεσιακά ζητήματα.
Τιμητικές βραβεύσεις
Μετά το πέρας της χθεσινής Συνεδρίας και κατόπιν της από 14ης Νοεμβρίου 2007 Αποφάσεως της Δ.Ι.Σ., ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος τίμησε τον Ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χαράλαμπο Σωτηρόπουλο με τον Χρυσούν Σταυρό του Αποστόλου Παύλου για την πολυετή και πολύτιμη προσφορά του στα θεολογικά Γράμματα.
Επίσης χθες το μεσημέρι, Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί Μητροπολίτες υπό τον Σεβασμιώτατο Αντιπρόεδρο της Δ.Ι.Σ. Μητροπολίτη Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιο, επισκέφθηκαν την Συνοδική Ιερά Μονή Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, η οποία φέτος τιμά τα χίλια χρόνια από την κοίμηση του Αγίου Προστάτου αυτής.
Μετά το πέρας της σημερινής Συνεδρίας, σε ειδική τιμητική εκδήλωση, η οποία έλαβε χώρα στην Μεγάλη Αίθουσα της Ιεραρχίας της Ιεράς Συνόδου, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, κατόπιν προτάσεως του ιδίου και εγκρίσεως της Δ.Ι.Σ., απένειμε τον τίτλο του Επιτίμου Διευθυντού του Ιδρύματος Βυζαντινής Μουσικολογίας και επέδωσε το σχετικό Συνοδικό Τιμητικό Πιττάκιο στον Ελλογιμώτατο κ. Γρηγόριο Στάθη, Ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος διετέλεσε επί πεντηκονταετία επιστημονικός συνεργάτης και Διευθυντής του Ιδρύματος. Κατά την διάρκεια της λιτής αυτής εκδήλωσης, ο Χορός Ψαλτών “Οι Μαΐστορες της Ψαλτικής Τέχνης” υπό την χοραρχία του Ελλογιμωτάτου Καθηγητού κ. Αχιλλέως Χαλδαιάκη, Κοσμήτορος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ερμήνευσε μελοποιήματα του τιμωμένου κ. Γρηγορίου Στάθη.
Φωτογραφίες: Χρήστος Μπόνης