Εδώ και δεκαετίες το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εκκλησιαστικής περιουσίας, η αξιοποίησή της αλλά και οι δασικοί χάρτες έχουν διχάσει Εκκλησία και Πολιτεία, αποτελώντας ένα σημαντικό «αγκάθι» στις διμερείς, που συχνά εξώθησε τα πράγματα στα άκρα.
Ωστόσο, τώρα κάτι φαίνεται να αλλάζει με τις δύο πλευρές να βρίσκουν σημεία αναφοράς και να επιδεικνύουν διάθεση για επίλυση τουλάχιστον σε κάποια θέματα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο θεμέλιος λίθος τέθηκε με τη συμφωνία για το μεγαλόπνοο σχέδιο του «The Green Σχιστό».
Της Δέσποινας Σωτηρίου
Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δέχθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Μέγαρο Μαξίμου τον Αρχιεπίσκοπς Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, συζητήθηκαν σχεδόν αμιγώς θέματα που αφορούν στην αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, «η οποία έχει δρομολογηθεί χάρη στην καλή συνεργασία Πολιτείας κι Εκκλησίας», όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το πρωθυπουργικό γραφείο.
Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για την προώθηση της επένδυσης στο Σχιστό που ανακοινώθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2022 από τον Αρχιεπίσκοπο παρουσία του πρωθυπουργού.
Η εμβληματική επένδυση
Η επένδυση «The Green Σχιστό» που προωθεί η Εκκλησία σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ, αφορά στην ολιστική αξιοποίηση έκτασης περίπου 3.000 στρεμμάτων. Το ακίνητο βρίσκεται σε σημαντική θέση, καθώς νοτιοανατολικά συνορεύει με τον Πειραιά και βόρεια με την περιοχή του Σκαραμαγκά.
Ήδη καταγράφεται μια μικρή καθυστέρηση λόγω της αλλαγής των συμβάσεων που αφορούν τη συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσίευσε ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, οι δυσκολίες αυτές αναμένεται πολύ σύντομα να ξεπεραστούν, ώστε μέσα στον Φεβρουάριο να «πέσουν» οι τελικές υπογραφές στο πρωτόκολλο συνεργασίας ανάμεσα στο Ταμείο και στην Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών της Εκκλησίας (ΕΚΥΟ).
Οι προσδοκίες είναι μεγάλες καθώς εκτιμάται πως η ολοκλήρωση του έργου θα μεταμορφώσει την ευρύτερη περιοχή και θα δώσει νέα πνοή συνολικά στην Δυτική Αττική. Με διακριτικό τίτλο «The Green Σχιστό» και σύμμαχο το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο αναλαμβάνει ως τεχνικός σύμβουλος την όλη ωρίμανση της επένδυσης αφορά την αξιοποίηση κτήματος συνολικής έκτασης 3.200 στρεμμάτων στην περιοχή του Σχιστού – Σκαραμαγμά.
Η αξιοποίηση περιλαμβάνει την κατασκευή ενός σύγχρονου κέντρου logistics, οικιστικών χώρων και γραφείων, αλλά και τη δημιουργία περιβαλλοντικού πάρκου (το 85% της έκτασης θα καλύπτεται από πράσινο).
Σύμφωνα με παρουσίαση του project που έγινε από την ΕΚΥΟ στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας, η επένδυση αφορά στη δημιουργία κέντρου logistics υπογείως του κτήματος. Στο σχέδιο περιλαμβάνεται δάσωση γυμνών τμημάτων του κτήματος, πύκνωση και ενίσχυση του πρασίνου και η δημιουργία ενός περιβαλλοντικού πάρκου 700.000 τ.μ. στο οποίο θα έχει πρόσβαση το κοινό, χωρίς κόστος για τους Ο.Τ.Α. αλλά με δαπάνες συντήρησης, καθαρισμού και φύλαξης του επενδυτή.
Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από ιδίους πόρους της Εκκλησίας της Ελλάδος και εκτιμάται να λειτουργήσει σε περίπου τέσσερα χρόνια από σήμερα. Η ΕΚΥΟ ξεκαθαρίζει πως δεν πρόκειται για ιδιωτικοποίηση, αφού η εκκλησία δεν έχει σκοπό να μεταβιβάσει την κυριότητα του ακινήτου σε τρίτο, αλλά μόνον το δικαίωμα επιφανείας για 99 έτη.
Φωτογραφία: Χρήστος Μπόνης
Η ικανοποίηση της Εκκλησίας
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος σε ομιλία του, μεταξύ άλλων είχε αναφέρει ότι: «Με τη συμφωνία ΕΚΥΟ – ΤΑΙΠΕΔ ξεκινά ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις Εκκλησίας-Κράτους, με φιλόδοξους στόχους αλλά και απτά αποτελέσματα στην καθημερινότητα του πολίτη… To έργο αυτό θα ενδυναμώσει την χώρα μας, θα ωφελήσει το λαό μας, θα ενισχύσει την τοπική κοινωνία και την εθνική μας οικονομία, θα αφήσει για τις επόμενες γενεές ένα πράσινο αειθαλές αποτύπωμα… Όραμα μας είναι η καθολική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής για τους κατοίκους της περιοχής στο Σχιστό και των όμορων και εγγύτερων Δήμων της Αττικής». Κατέληξε δε, με την εξής φράση: «Περισσότερο πράσινο, περισσότερες και καλύτερες δουλειές, υγιεινό περιβάλλον, βιώσιμη ανάπτυξη»
Η ημερίδα της Εκκλησίας
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Τρίτη πραγματοποιήθηκε ημερίδα της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Εκκλησίας της Κρήτης, για το ζήτημα της εκκλησιαστικής περιουσία και τους δασικούς χάρτες, παρουσία εκπροσώπων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες η Εκκλησία έχει εδώ και καιρό θέσει προς την Πολιτεία τα προβλήματα που έχουν ανακύψει από τους δασικούς χάρτες σε μια σειρά από περιοχές της χώρας και έχει καταγράψει τις διεκδικήσεις της.
Υπενθυμίζεται μάλιστα, ότι τον περασμένο Οκτώβριο είχε γνωστοποιήσει την πρόθεσή της να προχωρήσει σε αγωγή κατά του Δημοσίου για τη διεκδίκηση αποζημίωσης για τα ακίνητα στην περιοχή της Βουλιαγμένης, ενώ προαναγγέλθηκε ότι με ανάλογο τρόπο σκοπεύει να κινηθεί για μια σειρά από διεκδικήσεις.
Σε παρέμβασή του στην ημερίδα ο κ. Ιερώνυμος αναφέρθηκε στις περιπτώσεις εκείνες που, κατά την άποψη της Εκκλησίας, επιδέχονται νομοθετικές λύσεις ώστε να ξεκαθαριστεί σε ποια ακίνητα μπορεί να προχωρήσει η αξιοποίηση. «Εχουμε πλήρη κατανόηση ότι η επίλυση χρονίων ζητημάτων απαιτεί επίπονο και διαρκή διάλογο και υπακούει στον δικό της πολιτικό χρόνο για κάθε κυβέρνηση», ανέφερε ο κ. Ιερώνυμος για να προσθέσει ότι από την πλευρά της Εκκλησίας υπάρχουν κατασταλαγμένες προτάσεις, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια καλή αφετηρία συνεννοήσεως σε ρεαλιστική βάση.
Επίσης, η Εκκλησία της Κρήτης πρόσφατα γνωστοποίησε ότι προτίθεται να κινηθεί νομικά για την περιουσία που διαθέτει καθώς μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών θεωρεί ότι σημαντικό μέρος της περιουσίας της απειλείται. Στην ίδια εκδήλωση ο μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομος υπογράμμισε ότι «ως Εκκλησία Κρήτης, προσβλέπουμε ότι η έντιμη Ελληνική Πολιτεία θα αναλάβει την ευθύνη, ώστε να προστατεύσει διαχρονικά όσα η Εκκλησία διαφύλαξε στην ιδιοκτησία της, ανά τους αιώνες, με τις θυσίες και το αίμα των μαρτύρων της».
Φωτογραφία: Χρήστος Μπόνης
Προτεραιότητες
Η πρόθεση της Εκκλησίας να κινήσει δυναμικά το θέμα αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας διεφάνη και στο ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος επέλεξε το συγκεκριμένο ζήτημα ως κεντρικό στην εισήγησή του προς τη συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου το περασμένο φθινόπωρο.
Επιστράτευσε, μάλιστα, τη ρήση του Δημοσθένη «Δει δε χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν έστι γενέσθαι των δεόντων», για να υπογραμμίσει την ανάγκη η Εκκλησία να αξιοποιήσει την περιουσία της προκειμένου να εξασφαλίσει την απαραίτητη για τις δράσεις της χρηματοδότηση. «Από το 100% σκορπίσθηκε το 96% αυτής. Εναπομένει σήμερα το 4%. Αυτό αξιοποιούμενο θα βοηθήσει στους στόχους της Εκκλησίας», ανέφερε ο Αρχιεπίσκοπος.