Συνεδριάζει το διήμερο 24-25 Αυγούστου η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, για τελευταία φορά με την τρέχουσα σύνθεση. Τα μέλη της απερχόμενης ΔΙΣ, που ολοκληρώνει τη θητεία της για την 165η Συνοδική Περίοδο, απασχόλησαν μια σειρά από καίρια θέματα, με την πανδημία, τις σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Πολιτεία, αλλά και τα εθνικά μας θέματα να κυριαρχούν στην ατζέντα.
- Tης Δέσποινας Σωτηρίου
Θυμίζουμε ότι η σύνθεση της τρέχουσας ΔΙΣ είναι η εξής:
Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος
Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Θεόκλητος
Κασσανδρείας κ. Νικόδημος
Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος
Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος
Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ
Αργολίδος κ. Νεκτάριος
Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων κ. Τιμόθεος
Μεγάρων και Σαλαμίνος κ. Κωνσταντίνος
Κεφαλληνίας κ. Δημήτριος
Τρίκκης και Σταγών κ. Χρυσόστομος
Καρπενησίου κ. Γεώργιος
Και η νέα που ΔΙΣ ξεκινά τη θητεία της τον Σεπτέμβριο ( 166η Συνοδική Περίοδος) είναι η κάτωθι:
Ζιχνών και Νευροκοπίου Ιερόθεος
Ελευθερουπόλεως Χρυσόστομος
Σερβιών και Κοζάνης Παύλος
Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας
Χίου, Ψαρών και Οινουσσών Μάρκος
Σταγών και Μετεώρων Θεόκλητος
Μάνης Χρυσόστομος
Φθιώτιδος Συμεών
Λαρίσης και Τυρνάβου Ιερώνυμος
Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Ιερώνυμος
Περιστερίου Γρηγόριος
Τα βασικά θέματα που απασχόλησαν την απερχόμενη ΔΙΣ
Επετειακές εκδηλώσεις για τα 30 χρόνια Πατριαρχίας του Οικουμενικού Πατριάρχη, ανάδειξη καλών σχέσεων με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Κορύφωση αποτέλεσε η Πατριαρχική – Αρχιεπισκοπική και Συνοδική Θεία Λειτουργία που τελέστηκε στις 21 Νοεμβρίου στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αθηνών για τη Θεομητορική εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Μετά την ολοκλήρωση της Θείας Λειτουργίας, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, αφού καλωσόρισε τον Οικουμενικό Πατριάρχη και του ευχήθηκε για τα τριάντα χρόνια από την ανάρρησή του στον Πατριαρχικό Θρόνο, τόνισε:
«Παναγιώτατε, σας υποδεχόμεθα σήμερα ως τον Πατριάρχη του Γένους των Ορθοδόξων. Ως τον ‘’άγγελο” που προσωποποιεί τον πάνσεπτο Οικουμενικό Θρόνο, ο οποίος έχει να επιδείξει μια συνεχή διαδοχή και ακτινοβολία παγκόσμια, αλλά εν ταυτώ και μαρτυρική πορεία προς την Βασιλεία του Θεού.
Ακολούθως, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην πολύπλευρη και σημαντική προσφορά του Οικουμενικού Πατριάρχη και εξέφρασε τον αμέριστο σεβασμό, την αγάπη και τη στήριξη της Εκκλησίας της Ελλάδας:
«Αναγνωρίζουμε, ακόμη, ότι ο Οικουμενικός Θρόνος είναι εκείνος που τιμήθηκε με την παρουσία πολλών Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας, οι οποίοι διαμόρφωσαν την Ορθόδοξη Θεολογία, όπως και εξεχουσών εκκλησιαστικών φυσιογνωμιών που διηκόνησαν το μυστήριο της ενότητος των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Μεταξύ αυτών των εκκλησιαστικών ανδρών, τα τελευταία τριάντα χρόνια, επικεφαλής του Θρόνου ευρίσκεται η Παναγιώτητά σας”
Τέλος, του πρόσφερε ως αναμνηστικό δώρο ένα Ευαγγέλιο.
Στην αντιφώνησή του, μεταξύ άλλων, ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας ευχαρίστησε τον Μακαριώτατο και την Εκκλησία της Ελλάδος κι εξέφρασε τη χαρά του για την πρόσκληση. Εν συνεχεία, έκανε αναφορά στην πανδημία και στη συγκινητική θυσία των γιατρών και του υγειονομικού προσωπικού, ενώ επισήμανε πως συμπαρίσταται στο έργο της Πολιτείας.
Το παρών έδωσαν οι υπουργοί Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, ο περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης και ο πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους, Αθανάσιος Μαρτίνος.
Σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας
Την τρέχουσα συνοδική περίοδο απασχόλησαν και οι σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας.
Κομβικό σημείο ήταν η συνεδρίαση της ΔΙΣ τον περασμένο Δεκέμβριο η οποία τελέστηκε παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Κοινή διαπίστωση του Πρωθυπουργού και του Μακαριωτάτου αποτέλεσε η ανάγκη να επιδειχθεί ιδιαίτερη προσοχή και επιμονή στη γενική προσπάθεια για τον καθολικό εμβολιασμό του πληθυσμού, ιδιαίτερα στις περιοχές όπου υπάρχει χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Ο κ. Μητσοτάκης συνοδευόταν από την υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Γιάννη Οικονόμου.
Σημειώνεται ότι ήταν η πρώτη φορά που παρέστη γυναίκα στις εργασίες της ΔΙΣ.
Μάλιστα τότε η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων αναφέρθηκε στην επιβεβαίωση των σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας και ευχαρίστησε τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο για τη γόνιμη συνεργασία».
Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην έκτακτη συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021.
(ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ/ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ)
Κορύφωση της συνεργασίας αποτελεί η ψήφιση του νομοσχεδίου για τις οργανικές θέσεις των κληρικών, την οποία ο Μακαριώτατος χαρακτήρισε ως δικαίωση για τους κληρικούς.
Ειδικότερα, όπως έγραψε σε άρθρο του στην «Καθημερινή της Κυριακής», οι λειτουργοί της Εκκλησίας ανέμεναν αυτή την απόφαση 70 χρόνια, και πλέον δίνεται τέλος σε μια σοβαρή εκκρεμότητα της Πολιτείας απέναντι στους κληρικούς.
Με τη διάταξη που προώθησε η κυβέρνηση μπήκε τέλος στο ιδιότυπο, επί σχεδόν οκτώ δεκαετίες, καθεστώς εργασίας 3.520 ιερέων.
Όπως αναφέρει στο άρθρο του ο Αρχιεπίσκοπος, λάμβαναν έναν μισθό παρατύπως, αφού δεν υπήρχε καμία πρόβλεψη για τις οργανικές τους θέσεις.
«Αυτή, λοιπόν, η ρύθμιση, που έγινε χωρίς να επιβαρύνεται στο ελάχιστο ο Κρατικός Προϋπολογισμός, δεν αποτελεί αδικαιολόγητο προνόμιο υπέρ των λειτουργών της ”επικρατούσας θρησκείας” ή μία ”χαριστική” ρύθμιση υπέρ των Ιερών Μητροπόλεων επειδή είναι ΝΠΔΔ», αναφέρει ο κ. Ιερώνυμος.
Σύμφωνα με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, οι πιστώσεις για τη μισθοδοσία του Κλήρου αποτελούν περιοδικό αντάλλαγμα για την εκκλησιαστική περιουσία, που το Κράτος απέκτησε από τον 19ο αιώνα χωρίς πλήρη ή και καθόλου αποζημίωση της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Στο άρθρο του ο κ. Ιερώνυμος κάνει αναφορά στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη όσο και στην υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως, για την επίλυση του χρόνιου αυτού προβλήματος
Την τρέχουσα σύνθεση απασχόλησε επίσης η αναγνώριση και αποδοχή της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το ερωτηματικό για τις ενέργειες της Εκκλησίας της Σερβίας.
Ο Πόλεμος στην Ουκρανία
Η Εκκλησία της Ελλάδας πήρε και σαφή θέση για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μάλιστα τον περασμένο Μάρτιο, την Β΄ Κυριακή των Νηστειών, διαβάστηκε σε στους ναούς όλης της χώρας η εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία καταδικάζει «την βίαιη εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων και τον πόλεμο στην Ουκρανία και να υψώσει φωνή διαμαρτυρίας για όλα τα, ως μη όφειλε, θύματα του πολέμου και όλους τους διωκομένους. Θρηνεί για όσους θανατώθησαν, αλλά και για όσους ακόμη δοκιμάζονται και διώκονται».
Η συνάντηση με τον Ουκρανό Πρέσβη και οι επιστολές σε Κίεβο και Μόσχα
Νωρίτερα, ο Πρέσβης της Ουκρανίας στην Ελλάδα κ. ΣεργκέιΣουτένκο είχε επισκεφθεί τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, με τον οποίον συζήτησαν διάφορα θέματα συνεργασίας για τους Ουκρανούς πρόσφυγες. Παράλληλα, οι δύο πλευρές έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα κατά του πολέμου που μαίνεται στην Ουκρανία.
Ο Πρέσβης εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την συνάντηση και σημείωσε πως είναι σίγουρος ότι «η Εκκλησία θα έχει καθοδηγητικό ρόλο στο έργο βοήθειας των συμπατριωτών μας. Έχουμε δυο μεγάλα ζητήματα και ανοιχτά μέτωπα, να βοηθήσουμε τους συμπατριώτες μας που είναι στην Ουκρανία και αγωνίζονται και επιπλέον να υποδεχόμαστε και να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που έρχονται στην Ελλάδα, ώστε να βρουν καταφύγιο για τις μέρες του πολέμου». Επίσης, προσέθεσε ότι «πρώτη και μεγαλύτερη ανάγκη είναι να στείλουμε ένα μήνυμα ειρήνης και να σταματήσει ο πόλεμος».
Από την πλευρά του, ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε ότι «αυτή η ατμόσφαιρα μας έχει κάνει όλους να είμαστε άρρωστοι και φοβερά προβληματισμένοι για το πού πηγαίνουμε». Επεσήμανε ότι έγραψε γράμμα και στον Μητροπολίτη Κιέβου κ Επιφάνιο, αλλά και στον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ. Κύριλλο.