Παρά τις αντιδράσεις της Εκκλησίας, ανοίγει τελικά ο δρόμος για την δημιουργία του πρώτου αποτεφρωτηρίου νεκρών στην περιοχή του Ελαιώνα. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γ. Σταθάκης, υπέγραψε τη σχετική απόφαση παρουσία του δημάρχου Αθηναίων κ. Γιώργου Καμίνη, η οποία καθορίζει τον χώρο και τις προϋποθέσεις για την κατασκευή του Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών, όπως αυτό σχεδιάστηκε και προτάθηκε από τον δήμο Αθηναίων.
“Η Ελλάδα αψηφά την Εκκλησία και προχωρά στη δημιουργία του πρώτου αποτεφρωτηρίου” αναφέρει άρθρου του ο Guardian, ο οποίος κάνει ιδιαίτερη μνεία στις αντιδράσει του Κλήρου.
Η υπουργική απόφαση προβλέπει την κατασκευή του αποτεφρωτηρίου καθώς και τη διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων πρασίνου (στα οικοδομικά τετράγωνα 17 και 29), βάσει της απόφασης του Συμβουλίου Μητροπολιτικού Σχεδιασμού του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης, που ομόφωνα ενέκρινε την πρόταση του δήμου Αθηναίων.
«Η δημιουργία του Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών δεν αποτελούσε απλώς μία δέσμευσή μας από το 2014 αλλά και μία υποχρέωση της Πολιτείας απέναντι στα στοιχειώδη δικαιώματα του πολίτη» έγραψε στο Twitter του ο δήμαρχος Αθηναίων.
Η Εκκλησία της Ελλάδας, ήδη από το 2014 έχει αντιδράσει στην δημιουργία αποτεφρωτηρίου.
Με εγκύκλιο που είχε εκδώσει τότε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, και είχε αποστείλει στις Μητροπόλεις, αναφέρει ότι Εκκλησία δε θα τελεί νεκρώσιμη ακολουθία και μνημόσυνο σε όσους αποδεδειγμένως και οικειοθελώς έχουν δηλώσει την επιθυμία για καύση του σώματός τους.
Στην εγκύκλιο τονίζεται πως «η Εκκλησία δεν δέχεται για τα μέλη της την αποτέφρωση του σώματος». Προσθέτει ότι «η αποτέφρωση του σώματος δεν είναι είναι σύμφωνη προς την πράξη και παράδοση της Εκκλησίας για θεολογικούς, κανονικούς και ανθρωπολογικούς λόγους». Ακόμη, η Σύνοδος αναφέρει πως για να αποφευχθεί οποιαδήποτε, θεολογική, κανονική, ανθρωπολογική εκτροπή, «απαραίτητος είναι ο σεβασμός των θρησκευτικών πεποιθήσεων και η διακρίβωση της οικείας βουλήσεως του κεκοιμημένου και όχι η βούληση ή η δήλωση των οικείων του».
Πάντως, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος προσθέτει στην εγκύκλιο ότι μπορεί ο κάθε Μητροπολίτης με δική του ευθύνη να τελεί ένα… τρισάγιο.
Όλη η εγκύκλιος
Πρωτ. 5055
Ἀριθμ. Διεκπ. 2415 Ἀθήνῃσι 29ῃ Ὀκτωβρίου 2014
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 2 9 5 9
Πρός
Τούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτας
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
Εἰς τάς Ἕδρας των
Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, μέ ἀφορμή τό νέο νομοθετικό καθεστώς γιά τήν ἀποτέφρωση νεκρῶν, σύμφωνα μέ τά ἄρθρα 48 καί 49 τοῦ Νόμου 4277/2014 «Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής και άλλες διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. 156/1-8-2014, τ. Α΄), κατά τήν Συνεδρία Αὐτῆς τῆς 14ης μηνός Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ., ἐπελήφθη καί τοῦ ζητήματος τούτου καί ἀπεφάσισε νά σᾶς ἐνημερώσει περί τῶν κανονικῶν συνεπειῶν ἀπό τήν ἀποτέφρωση τοῦ σώματος.
Μέ τά ἄρθρα 48 καί 49 τοῦ Νόμου 4277/2014 ὁ νομοθέτης δέν λαμβάνει ὑπ’ ὄψιν τίς θρησκευτικές πεποιθήσεις τοῦ νεκροῦ. Ἐάν ὁ θανών δέν εἶχε ἐκφρασθεῖ ἐν ζωῇ περί τῆς μετά θάνατον ἐπιθυμίας ταφῆς ἤ ἀποτεφρώσεως τοῦ σώματός του, ἡ ἀποτέφρωση δύναται νά λάβει χώρα μέ μόνη τή δήλωση τοῦ/τῆς συζύγου ἤ «συντρόφου», μετά τοῦ/τῆς ὁποίου/ας ἔχει συνάψει «σύμφωνο συμβίωσης», ἤ τή δήλωση τῶν συγγενῶν πρώτου ἤ δευτέρου βαθμοῦ.
Τοῦτο, κύημα τοῦ συγχρόνου μηδενιστικοῦ τρόπου ζωῆς καί τῆς τάσεως πρός ἀποθρησκευτικοποίηση κάθε πτυχῆς καί ἐκφάνσεως τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἀποτελεῖ ἐκ προοιμίου καταστρατήγηση τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων τοῦ κεκοιμημένου μέλους τῆς Ἐκκλησίας, ἔλλειψη σεβασμοῦ καί φροντίδος πρός τό ἀνθρώπινο σῶμα.
Ἡ Ἐκκλησία δέν δέχεται γιά τά μέλη Της τήν ἀποτέφρωση τοῦ σώματος, διότι τοῦτο εἶναι ναός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (Α΄ Κορ. 6, 19), στοιχεῖο τῆς ὑποστάσεως τοῦ κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ πλασθέντος ἀνθρώπου (Γεν. 1, 24), καί περιβάλλει αὐτό μέ σεβασμό καί τιμή ὡς ἔκφραση ἀγάπης πρός τό κεκοιμημένο μέλος Της καί ὡς ἐκδήλωση πίστεως στήν κοινή πάντων ἀνάσταση.
Κατόπιν τούτου, ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος ἀπεφάσισε νά ἐνημερώσει, στό πλαίσιο τῆς ἀγρύπνου ποιμαντικῆς φροντίδος Της, τό εὐσεβές Αὐτῆς πλήρωμα, κληρικούς καί λαϊκούς, γιά τίς ἀκόλουθες κανονικές συνέπειες τῆς ἀποτεφρώσεως τοῦ σώματος:
-Ἡ ἀποτέφρωση τοῦ σώματος δέν εἶναι σύμφωνη πρός τήν πράξη καί παράδοση τῆς Ἐκκλησίας γιά θεολογικούς, κανονικούς καί ἀνθρωπολογικούς λόγους.
-Πρός ἀποφυγήν οἱασδήποτε θεολογικῆς, κανονικῆς καί ἀνθρωπολογικῆς ἐκτροπῆς, ἀπαραίτητος εἶναι ὁ σεβασμός τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων καί ἡ διακρίβωση τῆς οἰκείας βουλήσεως τοῦ κεκοιμημένου καί ὄχι ἡ βούληση ἤ ἡ δήλωση τῶν οἰκείων του.
-Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀποδεδειγμένως οἰκειοθελῶς ἐδήλωσε τήν ἐπιθυμία περί καύσεως τοῦ σώματός του, δηλώνει τήν αὐτονόμησή του καί ὡς ἐκ τούτου δέν τελεῖται Νεκρώσιμος Ἀκολουθία καί Ἱερό Μνημόσυνο ὑπέρ αὐτοῦ.
Παρά ταῦτα, ἐπαφίεται στήν ποιμαντική σύνεση καί τήν διακριτική εὐχέρεια τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου ἡ τέλεση ἁπλῶς Τρισαγίου.
Ἐπί δέ τούτοις, κατασπαζόμενοι τήν ὑμετέραν Σεβασμιότητα ἐν Κυρίῳ, διατελοῦμεν μετ’ ἀγάπης.