Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αθρόα συμμετοχή, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης, 29 Οκτωβρίου 2024 στον προαύλιο χώρο της Μητροπόλεως στο Παραλίμνι, η δέκατη Κληρικολαϊκή Συνέλευση της Ιεράς Μητροπόλεως Κωνσταντίας και Αμμοχώστου.
Η φετινή Κληρικολαϊκή συνέλευση η οποία έφερε τον γενικό τίτλο «50 χρόνια εισβολής και κατοχής. Αμμόχωστος. Μνήμες και ελπίδα», «ἐάν οὗτοι σιωπήσωσιν, οἱ λίθοι κεκράξονται…» ήταν αφιερωμένη στη συμπλήρωση 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή του 1974 με σκοπό να συμβάλει στη διατήρηση της μνήμης και στην ενίσχυση της ελπίδας. Αποτελούσε επίσης και την τελετή έναρξης του 14ου Κύκλου Σαλαμίνιου Ελεύθερου Πανεπιστημίου Αμμοχώστου, το οποίο συνδιοργανώνουν η Ιερά Μητρόπολη και το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Δέηση για την απελευθέρωση της νήσου
Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης -ο οποίος λόγω της έκτακτης μετάβασής του στην Ουάσιγκτον για την ιστορική συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο μετά από πρόσκληση του δεύτερου-, εκπροσωπήθηκε από τον Υφυπουργό Τουρισμού κ. Κώστα Κουμή, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Γεώργιος και ο Πρέσβης της Ελλάδας κ. Ιωάννης Παπαμελετίου.
Το παρόν τους στην εκδήλωση έδωσαν οι Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βόστρων κ. Τιμόθεος, Έξαρχος του Παναγίου Τάφου εν Κύπρω, οι Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι Καρπασίας κ. Χριστοφόρος, Μεσαορίας κ. Γρηγόριος, εκπρόσωποι κομμάτων, φορέων, οργανώσεων και εκπαιδευτηρίων, δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, βουλευτές Αμμοχώστου, οι Αστυνομικές και Στρατιωτικές αρχές της ελεύθερης επαρχίας, εκπρόσωπος του Πανεπιστημίου Κύπρου, οι κληρικοί, οι εκκλησιαστικές επιτροπές και οι συνεργάτες των ενοριών της Μητροπόλεως Κωνσταντίας και Αμμοχώστου, ελεύθερων και κατεχόμενων.
Προηγήθηκε δέηση από τον Μακαριώτατο για την απελευθέρωση της νήσου και επιστροφή στις πατρογονικές μας εστίες.
Στον χαιρετισμό του ο πρέσβης της Ελλάδος κ. Παπαμελετίου, τόνισε πως “Δεν ξεχνάμε και πως η επέτειος των 50 ετών μας δίνει όμως την ευκαιρία να μετρήσουμε τις δυνάμεις μας, να ατενίσουμε το μέλλον και να συλλογιστούμε πώς θα ισχυροποιήσουμε τη θέση του Ελληνισμού στην Κύπρο. Ο αγώνας θα επισφραγιστεί μόνο μέσα από μία δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Σε αυτόν τον αγώνα η Ελλάδα θα συνεχίσει να συμπαραστέκεται στην Κυπριακή Δημοκρατία, συμπλήρωσε καταληκτικά”.
Κωνσταντίας Βασίλειος: Η εναγώνια διαμαρτυρία μας έπεσε στο κενό
Στη συνέχεια το βήμα έλαβε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασίλειος ο οποίος ανέπτυξε το θέμα «ἐάν οὗτοι σιωπήσωσιν, οἱ λίθοι κεκράξονται».
Αρχικά αναφέρθηκε στον θεσμό της Κληρικολαϊκής Συνέλευσης και στις εξαρχής αναληφθείσες προσπάθειες από την Μητρόπολη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου για διατήρηση της ταυτότητας και του χριστιανικού χαρακτήρα της κατεχόμενης γης μας. Ακολούθως παρουσίασε εκτενώς την επικρατούσα κατάσταση των θρησκευτικών μνημείων της Αμμοχώστου και στις ενέργειες τις οποίες προβαίνει συνεχώς η Εκκλησία σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές για τη συντήρησή τους.
Η εναγώνια διαμαρτυρία προς τα υψηλόβαθμα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωση, σε όλες τις Πρεσβείες των ξένων χωρών στην Κύπρο, στα Ηνωμένα Έθνη και πολλούς άλλους για την καταστροφή της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομίας στην κατεχόμενη πατρίδα μας έπεσαν στο κενό, γι’ αυτό και επέλεξα αυτό το λόγιο του Χριστού να το εφαρμόσω στη σταύρωση της πατρίδας μας, στη σταύρωση της Αμμοχώστου. Όντως: «Ἐὰν οὖτοι σιωπήσωσιν, οἱ λίθοι κεκράξονται».
Έκλεισε την ομιλία του με ένα εύστοχο επίλογο τον οποίο παραθέτουμε αυτούσιο.
“Μια πέτρα από την αρχαία Αλάσια, που φέρει την επιγραφή για τον χαλκό της Κύπρου, στολίζει το σπίτι κάποιου έποικου.
Μια πέτρα από την αρχαία Σαλαμίνα, με χαραγμένο το όνομα του Τεύκρου γιου του Ηρακλή και αδελφού του Αίαντα, που ίδρυσε την αρχαία Σαλαμίνα μετά τον Τρωϊκό πόλεμο, βρίσκεται στο σπίτι στρατιωτικού διοικητή των κατοχικών στρατευμάτων. Ο πνεύμονας ο Ελληνικός της Κύπρου αιμορραγεί κάτω από την κατοχή.
Μια πέτρα από τον τάφο του αποστόλου Βαρνάβα, που εκπέμπει θεία ευωδία, την κουβαλούν και θέλουν να την πουλήσουν στους έμπορους των Εθνών. Ο Χριστιανικός πνεύμονας της Κύπρου και αυτό υφίσταται τη κτηνωδία του κατακτητή.
Μια πέτρα από τη βασιλική του αγίου Επιφανίου κυκλοφορεί στην αγορά της Κωνσταντινούπολης με την επιγραφή Αγκυρωτός.
Μια πέτρα από τον Πενταδάκτυλο, έχει επάνω της χαραγμένα τα ονόματα όλων των εκκλησιών και των μοναστηριών που έχουν συληθεί και βεβηλωθεί.
Όλες αυτές οι πέτρες συνωστίζονται γύρω από ένα πύργο που συνεχίζει να οικοδομείται με τέχνη εξιδιασμένη, πέτρες πολλές από κάθε εκκλησία, από κάθε παρεκκλήσι, από κάθε προσκυνητάρι, από κάθε μνημείο ελληνικό, όλες αυτές οι πέτρες ζωντάνεψαν και βοούν. «Έως πότε, Κύριε, ουκ εκδικείς αυτούς που βεβήλωσαν και κατάστρεψαν τα άγια σου θυσιαστήρια»;
Ο Κύριος του σύμπαντος απαντά στην κραυγή αυτή όπως ο Πρόδρομος στον παπά από την Άσσια: «Μιτά σας έν έχω τίποτα. Με τους άλλους εν να λοαρκαστούμε»”.
Κεντρική ομιλία από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου
Στην κεντρική του ομιλία ο Μακαριώτατος έκανε μια συνοπτική αποτίμηση της κατάστασης που υφίσταται ο Κυπριακός λαός μέχρι σήμερα. “Νεκροί και αγνοούμενοι, ξεριζωμός και προσφυγιά, βίωση της αδικίας και της λογικής των συμφερόντων, η υποκρισία των ισχυρών που διακηρύττουν αρχές και πράττουν τα αντίθετα, η συνεχής προσπάθεια της Τουρκίας για εμπέδωση αρχικά των τετελεσμένων της εισβολής και κατοχής και η προσπάθεια τουρκοποίησης ολόκληρης της Κύπρου, αργότερα. Μισός αιώνας κατοχής και ατελέσφορων προσπαθειών προς λύση του προβλήματός μας, επιβάλλουν αξιολόγηση, εκ μέρους μας, της κατάστασης και επαναπροσδιορισμό πορείας.”
Θα προσπαθήσω όσο μπορώ πρόσθεσε– είπα κι άλλοτε ότι ούτε πολιτικός είμαι, ούτε σπούδασα πολιτικές επιστήμες – να αντιληφθώ τις επιδιώξεις της Τουρκίας και να προτείνω, με την κοινή λογική αλλά και την ευθύνη που εναποθέτει στους ώμους μου ο θεσμός που εκπροσωπώ, τρόπο δράσης και εξόδου από τα αδιέξοδα.
Θα πρέπει όλοι, ως ένας άνθρωπος, να προχωρήσουμε σε επανατοποθέτηση του προβλήματός μας στις σωστές του διαστάσεις, ως προβλήματος εισβολής και κατοχής, παρόλες τις δυσκολίες που η απόφασή μας αυτή θα συνεπάγεται, λόγω και του διαρρεύσαντος, από της εισβολής, μεγάλου χρονικού διαστήματος, με αίτημα την απελευθέρωση και όχι την απλή επανένωση, συμπλήρωσε.
Χριστοδουλίδης: Η επόμενη Κληρικολαϊκή να μας βρει σε μια Κύπρο ειρηνικής συνύπαρξης
Ο ΠτΔ Νίκος Χριστοδουλίδης, στη δική του ομιλία εξήρε τη σημασία των Κληρικολαϊκών συνελεύσεων σημειώνοντας πως τέτοιου είδους πρωτοβουλίες έχουν ξεχωριστή σημασία γιατί, πολιτική και Εκκλησιαστική ηγεσία, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οφείλουμε να δίνουμε λόγο στους πολίτες, να διατηρούμε επικοινωνία μαζί τους, να μοιραζόμαστε ιδέες, να αναζητούμε λύσεις στα προβλήματα και, ασφαλώς, να αντικρίζουμε ο ένας τον άλλο μέσα από ένα δημιουργικό και ανθρώπινο πρίσμα, στη βάση αμοιβαίας εκτίμησης και σεβασμού.
Τα πενήντα χρόνια που παρήλθαν από την τουρκική εισβολή του 1974 πρόσθεσε, είναι πολλά και καθοριστικά. Φέτος, κατά τη διάρκεια όλου του έτους, με αφορμή τη θλιβερή αυτή επέτειο, η Κύπρος ξαναμετρά τις πληγές της, ανακαλεί ακόμη περισσότερο στη μνήμη της τα γεγονότα και βιώνει με ένα ιδιαίτερο τρόπο αυτό το αρνητικό ορόσημο.
Έκλεισε την ομιλία του, ευχόμενος η επόμενη Κληρικολαϊκή Συνέλευση να μας βρει ενώπιον νέων δεδομένων, σε μια Κύπρο ειρηνικής συνύπαρξης, ελεύθερης διακίνησης, εφαρμογής όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Να μας βρει όλους ξανά στην πόλη της Αμμοχώστου, σε μια Κύπρο ενωμένη, όπου οι καμπάνες θα ηχούν χαρμόσυνα, και οι εκκλησίες μας θα λειτουργούνται κανονικά και απρόσκοπτα.
Την εκδήλωσαν διάνθησε μουσικά το Μουσικό Σχολείο Αμμοχώστου με παρουσίαση αφιερώματος.
Στο τέλος, απονεμήθηκαν τιμητικά διπλώματα σε διατελέσαντα μέλη εκκλησιαστικών επιτροπών κατεχομένων και ελεύθερων ενοριών και κοινοτήτων της Επαρχίας Αμμοχώστου.
Στο περιθώριο της Συνέλευσης παρουσιάστηκαν, σε συνεργασία με την Πολιτιστική Ακαδημία «Άγιος Επιφάνιος», τρεις εκθέσεις μνήμης: 1. Η έκθεση «Τόπος ευκλεής». Ιερά Μονή Αποστόλου Βαρνάβα. Ιστορία – Προσφορά – Προσφυγιά, που πραγματοποιείται με τη στήριξη του Υφυπουργείου Πολιτισμού και συνοδεύεται από ομότιτλη έκδοση, 2. Η έκθεση φωτογραφιών και διασωθέντων κειμηλίων με τίτλο Αγία Ζώνη Βαρωσίων. 50 χρόνια μετά, 3. Η υπαίθρια φωτογραφική έκθεση Τα θρησκευτικά μνημεία των Βαρωσίων. 50 χρόνια μετά, το υλικό της οποίας αντλείται από την πρόσφατη έκδοση της Μητροπόλεως και της Ακαδημίας με τίτλο Τα θρησκευτικά μνημεία της νέας πόλης της Αμμοχώστου, των Ανδρέα Φούλια και Χριστόδουλου Χατζηχριστοδούλου.
Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου