Καταγράφει τα ψηλότερα ποσοστά δημοφιλίας από όλους τους Επισκόπους που διεκδικούν το αξίωμα του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Κύπρου. Ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος τοποθετείται ευθαρσώς στο ζήτημα που συζητείται για την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη, η άποψη όσων θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, αφού τον τελικό λόγο τον έχει η Ιερά Σύνοδος.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Κυριακάτικη εφημερίδα Φιλελεύθερος ξεκαθαρίζει τις θέσεις του στο Κυπριακό, για τις σχέσεις με τους Ρώσους και την Ουκρανική Εκκλησία.
-Η Εκκλησία της Κύπρου δεν έχει και την καλύτερη εικόνα. Ποιο είναι το όραμα μας για φέρετε κοντά στην Εκκλησία τους απλούς ανθρώπους; Τι θα αλλάξετε σε σχέση με το σήμερα αν εκλεγείτε;
-Πιστεύω πως ο κάθε Επίσκοπος και πολύ περισσότερο ο νέος Αρχιεπίσκοπος πρέπει να είναι αυθεντικός και γνήσιος εκφραστής της αγάπης του Χριστού, που να αγκαλιάζει όλο τον άνθρωπο, με όλες τις ανάγκες του, τις πνευματικές αλλά και τις υλικές. Ο νέος Αρχιεπίσκοπος πρέπει να είναι πατέρας του λαού του Θεού, με ό,τι σημαίνει και συνεπάγεται η λέξη πατέρας! Ο λόγος του πρέπει να εμπνέει αγάπη και ενότητα, να μην κουράζει και να απογοητεύει τον άνθρωπο. Ο λόγος του Αρχιεπισκόπου πρέπει να είναι ιλαρός και φωτεινός, ξεκάθαρος και σαφής, που να βοηθά και να οικοδομεί εν Χριστώ τον άνθρωπο.
-Η ανάδειξη του νέου Προκαθημένου της Εκκλησίας της Κύπρου θα γίνει με βάση το νέο καταστατικό που δίνει την ευχέρεια στην Ιερά Σύνοδο να καθορίζει το τελικό αποτέλεσμα. Γιατί δεχτήκατε να υποβαθμίζεται η αξία της ψήφου των πολιτών; Και τι μπορεί να γίνει τώρα;
-Η διαδικασία εκλογής νέου Προκαθημένου θα γίνει με βάση το ισχύον καταστατικό. Εγώ από την αρχή διαπίστωσα την πρακτική αδυναμία της περίπτωσης που η Ιερά Σύνοδος ψηφίσει αυτόν που δεν θα λάβει τις περισσότερες ψήφους από τον λαό. Είπα τη γνώμη μου στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο και την Ιερά Σύνοδο, αλλά ο μακαριστός δεν ήθελε να γράφονται οι γνώμες μας στα πρακτικά, παρά μόνο οι αποφάσεις, και για αυτό δεν υπάρχει καταγραμμένη η τότε τοποθέτησή μου. Αλλά, όπως και να έχει το πράγμα, τώρα που βλέπουμε την αδυναμία σε αυτή την περίπτωση, πρέπει η Ιερά Σύνοδος μετά την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου να ξαναμελετήσει το σημείο αυτό και να λάβει τις δέουσες αποφάσεις. Παρά ταύτα, όμως, οφείλουμε με αγάπη και ειρήνη να δεχθούμε το αποτέλεσμα των εκλογών με ήθος χριστιανικό και ευαγγελικό και να δεχθούμε τον νέο αρχιεπίσκοπό μας, που θα εκλεγεί από την Ιερά Σύνοδο, ως πατέρα και Αρχιεπίσκοπό μας και να του συμπαρασταθούμε στο μεγάλο έργο που θα αναλάβει με αγάπη και κατανόηση. Σίγουρα δεν πρέπει να αποστασιοποιηθούμε αντιπολιτευτικά, αλλά να συμπορευθούμε μαζί του σε όλα τα καλά έργα που θα κάνει.
-Γίνεται πολύς λόγος για τις σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η θέση σας ποια είναι; Εσείς μνημονεύετε τον Προκαθήμενο της Ουκρανικής Εκκλησίας;
-Ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος και όλοι οι συνοδικοί υπόκεινται στις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου, που δεσμεύουν όλους ανεξαιρέτως. Το θέμα κατά πλειοψηφία έχει λήξει από την Ιερά Σύνοδο και είμεθα όλοι υποχρεωμένοι να αποδεχθούμε την απόφαση αυτή της Ιεράς Συνόδου μας. Μπορεί όμως η αρχαία αυτοκέφαλη Εκκλησία της Κύπρου να διαδραματίσει διαμεσολαβητικό ρόλο για να γεφυρώσει το χάσμα που ήδη υπάρχει μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Εκκλησίας της Ρωσίας, γιατί σίγουρα τα σχίσματα και οι διαιρέσεις δεν είναι ποτέ για το καλό της Ορθοδοξίας μας. Η Εκκλησία της Κύπρου μπορεί και πρέπει να ενεργήσει ελεύθερα για την ενότητα της ορθόδοξης Εκκλησίας μας.
-Η θέση σας σε ό,τι αφορά το Κυπριακό ποια είναι; Ο Μακαριστός Χρυσόστομος είχε έντονες θέσεις και δεν δίσταζε να τις κοινοποιεί…
-Οι θέσεις μου για το εθνικό θέμα είναι ξεκάθαρες και τις διακηρύττω παντού. Θέλουμε ελευθερία και δικαιοσύνη στην πατρίδα μας και εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους νόμιμους κατοίκους της. Δεν έχουμε τώρα μπροστά μας πρόταση λύσης για να τοποθετηθώ. Η λύση πρέπει να είναι βιώσιμη και να μπορεί να εφαρμοστεί και να εγκριθεί από τον λαό και την εκλελεγμένη πολιτική ηγεσία του. Η Εκκλησία θα πρέπει να σταθεί ως μητέρα δίπλα και κοντά στον λαό της Κύπρου και να συμβάλει στην ενότητα, την αγάπη και την ειρήνη όλου του λαού της Κύπρου ανεξαιρέτως. Η Εκκλησία δεν εξαπατά τον λαό με συνθήματα και ψεύτικα λόγια, αλλά ξεκάθαρα και σαφέστατα είναι υπέρ της ελευθερίας της Κύπρου από κατοχικούς στρατούς και απαγορεύσεις, που πλήττουν την ευρωπαϊκή ιδιότητα της Δημοκρατίας μας, προασπίζεται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους ανεξάρτητα τους νόμιμους κατοίκους της νήσου μας και απαιτεί τον σεβασμό και τη διαφύλαξη των ιερών ναών, μονών και προσκυνημάτων μας και των κοιμητηρίων μας και γενικά όλης της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας. Το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης και εγκατάστασης παντού στην πατρίδα μας και η χρήση των περιουσιών μας πρέπει να είναι αναμφισβήτητα στους όρους της οποιασδήποτε λύσης.
-Οι θέσεις σας σε ότι αφορά την ομοφυλοφιλία, τις αμβλώσεις, τις εξωσωματικές, τις καύσεις νεκρών, την ευθανασία ποιες είναι;
-Η Εκκλησία έχει διατυπώσει τις θέσεις της για όλα αυτά που ερωτάτε. Να πω μόνο ότι η Εκκλησία με πολλή μητρική αγάπη και στοργή αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους, δεν κατακρίνει κανένα, δεν καταδικάζει κανένα και δεν απελπίζει κανένα. Σε όλους δείχνει τον δρόμο της πατρικής θεϊκής αγκαλιάς και τον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουν να γίνουν πραγματικά παιδιά του Θεού. Με αυτό το φρόνημα η Εκκλησία αντιμετωπίζει το θέμα της ομοφυλοφιλίας και όλα τα υπόλοιπα, τα οποία δεν έχω τον χρόνο και τη δυνατότητα, λόγω του περιορισμένου χώρου, να αναπτύξω ένα προς ένα, πράγμα που έχω κάνει σε διάφορες άλλες συνεντεύξεις μου. Απλά να τονίσω και πάλι ότι η Εκκλησία θέλει να οδηγεί τα παιδιά της στην αγκαλιά του ουράνιου Πατέρα τους, που αυτό είναι και ο προορισμός και η τελείωση κάθε ανθρώπου. Δεν λειτουργεί ως χωροφύλακας ή ως δικαστήριο, αλλά ως μητέρα φιλόστοργος σκέπει τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά ως γεγονός μοναδικό και ανεπανάληπτο και τον βοηθά να επιτύχει τον σκοπό του, να γίνει δηλαδή όμοιος με τον Θεό Πατέρα του.
-Έχετε ταυτιστεί με τους Ρώσους που διαμένουν στη Λεμεσό, την Ρωσική Εκκλησία, θα θέλατε να ξεκαθαρίσετε τις θέσεις σας;
-Είμαι Έλληνας Επίσκοπος και αισθάνομαι υπερήφανος για αυτό, και αυτό δεν με εμποδίζει από το να αισθάνομαι οικουμενικός και παγκόσμιος, γιατί η ορθόδοξη Εκκλησία μας είναι η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία και αγκαλιάζει όλους ανεξαρτήτως τους ανθρώπους με την αγάπη του Χριστού μας. Δεν έχω ποτέ ταυτιστεί με κανένα και με τίποτα απόλυτα. Το μόνο που είναι η ταυτότητά μου είναι ότι είμαι με τη χάρι και το έλεος του Χριστού μας επίσκοπος της αγίας Του Εκκλησίας. Δεν υπάρχει Εκκλησία εθνική, αλλά Εκκλησία Χριστού υπεράνω κάθε μορφής εθνοφυλετισμού. Η Εκκλησία είναι η μητέρα μας και ο εαυτός μας ο ίδιος και αγαπά όλα τα τέκνα της αδιακρίτως. Σίγουρα καθήκον έχουμε όλοι να βοηθήσουμε να επικρατήσει η αγάπη και η ειρήνη σε όλο τον κόσμο, γιατί αυτό είναι και το άγιο θέλημα του Χριστού μας.
Τα έργα της Εκκλησίας να γίνουν με συμβούλους
-Είναι δουλειά του Αρχιεπισκόπου να ασχολείται με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, δεδομένου ότι η Εκκλησία της Κύπρου διαχειρίζεται μια μεγάλη περιουσία και είναι ίσως ο μεγαλύτερος οικονομικός οργανισμός του τόπου;
-Σίγουρα δεν πρέπει να είναι το πρώτο του έργο, το πρώτο του μέλημα. Το πρώτο μέλημα ενός Αρχιεπισκόπου, όπως και κάθε ιερωμένου, είναι άλλο. Ασφαλώς όμως η Εκκλησία, μαζί με όλα τα άλλα, είναι και ένας αρκετά δυνατός οικονομικός οργανισμός που έχει μεγάλο φάσμα υποχρεώσεων και αναφέρομαι πρωτίστως στα έργα φιλανθρωπίας, αγάπης και ευποιίας που πρέπει να κάνει. Γι’ αυτό πρέπει να γίνεται σωστή διαχείριση των οικονομικών δραστηριοτήτων και το πιο σημαντικό είναι ο Αρχιεπίσκοπος να έχει καλούς συμβούλους γύρω του. Εγώ δεν είμαι και ούτε θέλω να γίνω οικονομολόγος. Τα έργα της Εκκλησίας όμως πρέπει να γίνονται με συμβούλους που γνωρίζουν καλά το αντικείμενό τους. Και υπάρχουν εξαιρετικοί άνθρωποι, οι οποίοι ανδιοτελώς πολλές φορές, παρέχουν τις υπηρεσίες και τη βοήθειά τους ώστε να διοικείται η περιουσία της Εκκλησίας με διαφανή και άψογο τρόπο. Αυτό κάναμε και στη Λεμεσό, όπου αν θυμάστε, όταν αναλάβαμε ήταν σε μια δύσκολη οικονομική κατάσταση αλλά με τη βοήθεια του Θεού έχουμε καταφέρει να φέρουμε τα οικονομικά της Μητρόπολης σε μια κατάσταση η οποία μας επιτρέπει να κάνουμε διάφορα έργα αγάπης.
Συμβουλευτική γνώμη για τον Υπουργό Παιδείας
-Συμφωνείτε ότι ο Αρχιεπίσκοπος πρέπει να έχει λόγο στον διορισμό του εκάστοτε υπουργού Παιδείας;
-Γενικά η Παιδεία είναι κάτι που μας απασχολεί. Η Εκκλησία κράτησε την Παιδεία σε χρόνια δουλείας ως κόρη οφθαλμού και είναι φυσιολογικό να έχει ευαισθησίες και να τις εκφράζει με ένα πολύ καλό τρόπο, πολιτισμένα και δημοκρατικά. Όσον αφορά τον διορισμό του εκάστοτε υπουργού Παιδείας, ο Αρχιεπίσκοπος μπορεί να έχει μια γνώμη συμβουλευτική και αν του ζητηθεί, να τη δώσει. Θεσμικά η Εκκλησία δεν έχει τη δυνατότητα να παρέμβει και να επιβάλει στην Πολιτεία κάποιον που θέλει ο ίδιος.