Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμαθούντος κ. Νικόλαος, την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου, προεξήρχε της Θείας Λειτουργίας στον ιερό ναό Αγίου Τύχωνα, στην ομώνυμη κοινότητα και τέλεσε το μνημόσυνο του ήρωα του 1974 Ηρακλή Αγαθοκλέους του 286 ΜΤΠ. Το παρόν έδωσαν ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Δημόκριτος Ζερβάκης, ο Υπουργός Άμυνας, κ. Χαράλαμπος Πετρίδης και άλλοι αξιωματούχοι.
Ο υπουργός Άμυνας της Κύπρου αναφέρθηκε στη ζωή του ήρωα Ηρακλή Αγαθοκλέους αλλά και τα όσα διαδραματίστηκαν εκείνη την ημέρα. Ακολουθεί απόσπασμα της ομιλίας του.
“Ο Ηρακλής Αγαθοκλέους γεννήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 1956 στον Άγιο Τύχωνα. Ήταν το πρωτότοκο από τα τρία παιδιά του μακαριστού Χριστοφή και της Κλαυδίας Αγαθοκλέους. Ανατράφηκε σ’ ένα παραδοσιακό κυπριακό σπίτι με ήθος, αρχές και ιδανικά. Αποφοίτησε από την Τεχνική Σχολή Λεμεσού ακολουθώντας τον κλάδο του μηχανικού αυτοκινήτων. Στα δεκαεπτά του χρόνια κατατάγηκε ως εθελοντής στην Εθνική Φρουρά και μετά από τις αρχικές εκπαιδεύσεις τοποθετήθηκε στο 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού, με έδρα την Κοκκινοτριμιθιά. Ανήμερα της 20ης Ιουλίου 1974, όταν πλέον η εισβολή των Τούρκων βρισκόταν σε εξέλιξη, το ΓΕΕΦ διέταξε τη Μονάδα να κινηθεί από τη Λευκωσία προς την Κερύνεια μέσω της διάβασης Πανάγρων. Η κίνηση αυτή πραγματοποιήθηκε υπό το φως της ημέρας, σε ακάλυπτο έδαφος, χωρίς αντιαεροπορική προστασία, με αποτέλεσμα η τουρκική αεροπορία να εντοπίσει τη φάλαγγα έξω από το χωριό Κοντεμένος και να την βομβαρδίσει, προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές.
Επτά νεκροί άνδρες και είκοσι πέντε τραυματίες, ανάμεσά τους και ο Διοικητής της Μονάδας αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Μπούτος, αποτέλεσαν την απαρχή της καταστροφικής πορείας που θα ακολουθούσε τις επόμενες ημέρες. Η Μονάδα παρά τις απώλειες και την πτώση του ηθικού, παρά τις ελλείψεις σε εξοπλισμό και μέσα, παρά την εξάντληση και την πίκρα του προσωπικού της, βρήκε το σθένος να συνεχίσει την προσπάθεια υπεράσπισης της πατρίδας μας. Οι γενναίοι στρατιώτες του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες που ακολούθησαν. Κατά του προγεφυρώματος στην Κερύνεια, στη Λάπηθο, στον Καραβά, στο Αγριδάκι, στον Άγιο Ερμόλαο, και αργότερα στη Σκυλλούρα, στον Άγιο Βασίλειο, στη Φιλιά και στο αεροδρόμιο Λευκωσίας.
Ο Ηρακλής, αφού κατάφερε να επιβιώσει από τις καταστροφικές συνέπειες του βομβαρδισμού στον Κοντεμένο, μαζί με τους συμπολεμιστές του, συνέχισε την πορεία του προς την Κερύνεια. Μετά την εκεχειρία της 22ας Ιουλίου η Μονάδα διατάχθηκε να επιστρέψει στα Λατσιά στη Λευκωσία, για ανασυγκρότηση. Εκεί τον επισκέφτηκε και τον συνάντησε για τελευταία φορά ο πατέρας του.
Στις 10 Αυγούστου η Μονάδα επέστρεψε στον Άγιο Ερμόλαο. Τέσσερις ημέρες αργότερα, με την έναρξη της Β’ Φάσης της τουρκικής εισβολής το 286 ήρθε και πάλι αντιμέτωπο με τις τουρκικές δυνάμεις. Τούτη τη φορά τα δεδομένα ήταν διαφορετικά. Οι Τούρκοι εκμεταλλευόμενοι την εκεχειρία και την αδυναμία του ΟΗΕ να ελέγξει του όρους της, αποβίβασαν μεγάλο αριθμό προσωπικού και αρμάτων και επιτέθηκαν με σφοδρότητα στις δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς, με τη συνεχή υποστήριξη της αεροπορίας. Οι μάχες ήταν άνισες και αιματηρές, με πολλές καταστροφές και απώλειες. Οι άντρες του 286 ΜΤΠ στάθηκαν γενναία και με ανυπέρβλητο θάρρος προσπάθησαν να καθυστερήσουν την προέλαση των Τούρκων. Στις 15 Αυγούστου κατάφεραν να οπισθοχωρήσουν στην περιοχή Σκυλλούρας – Κοντεμένου, έχοντας όμως βαριές απώλειες.
Οι άντρες της διμοιρίας του Ηρακλή, του ανθυπολοχαγού Ιωσήφ Σεργίδη, είκοσι τρεις στο σύνολο, προσπάθησαν να αναρριχηθούν στο ύψωμα Λαπάτσα και να διαφύγουν προς την Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας, αλλά βρέθηκαν αντιμέτωποι με πολλαπλάσιες δυνάμεις που τους περικύκλωσαν. Τα παλικάρια αντιστάθηκαν μέχρις εσχάτων, αλλά προφανώς δεν άντεξαν και χάθηκαν τα ίχνη τους. Έκτοτε ο Ηρακλής, μαζί με τους άλλους στρατιώτες αγνοούνταν, χωρίς κανείς να γνωρίζει τις λεπτομέρειες των συμβάντων, βυθίζοντας τις οικογένειές τους για χρόνια στην άγνοια και την αγωνία. Η απώλεια των αντρών της διμοιρίας Σεργίδη αποτελεί μία από τις τραγικότερες συνεισφορές του 286 στις πολεμικές επιχειρήσεις το 1974.
Δύο τραυματισμένοι στρατιώτες που συνελήφθησαν από τους Τούρκους και απελευθερώθηκαν αργότερα στο πλαίσιο ανταλλαγής αιχμαλώτων, ανέφεραν ότι τόσο κατά τη σύλληψη, όσο και κατά τη μεταφορά και την κράτησή τους δεν αντίκρυσαν άλλους συμπολεμιστές τους είτε νεκρούς, είτε κρατούμενους. Πέρασαν δεκαετίες μέχρι την ώρα, που στα πλαίσια του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων εντοπίστηκαν διάσπαρτα οστά ανδρών στο ύψωμα Λαπάτσα, στην περιοχή της Σκυλλούρας τα έτη 2005, 2008 και 2010.
Μετά από ανθρωπολογικές εξετάσεις και εξετάσεις DNA διακριβώθηκε η ταυτότητα οστών σε 19 από τα 23 παλικάρια που αγνοούνταν, μεταξύ αυτών και του Ηρακλή Αγαθοκλέους, ο οποίος τάφηκε με τις δέουσες τιμές ήρωα, στις 17 Σεπτεμβρίου 2017″.
