Με ιδιαίτερη λαμπρότητα τελέστηκε το εσπέρας της , Παρασκευής, 13 Σεπτεμβρίου 2024, ο Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός για την εορτή της Παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού στην κοινότητα του Ασκά.
Της Ακολουθίας του Εσπερινού χοροστάτησε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐας συγχοροστατούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μελόης κ. Αιμιλιανού.
Στον λόγο του ο Πανιερώτατος κ. Ησαΐας παρουσίασε στο εκκλησίασμα τον παρεπιδημούντα στην Κύπρο Θεοφιλέστατο κ. Αιμιλιανό και ακολούθως αναφέρθηκε στο μυστήριο του Σταυρού, στις προτυπώσεις του στην Παλαιά Διαθήκη και στη σημασία του στη ζωή του χριστιανού, ο οποίος καλείται, με απόλυτη ελευθερία να αναλάβει και να σηκώσει τον προσωπικό του σταυρό, αρνούμενος αμαρτωλό εαυτό του, τον χειρότερο εχθρό του κατά τους αγίους Πατέρες, την πρότερη αμαρτωλή ζωή του.
Στη συνέχεια, ο Πανιερώτατος αναφέρθηκε στο λόγο του Αγίου Ανδρέου Κρήτης, στην εορτή του Τιμίου Σταυρού. «Εορτάζομε την πανήγυρη του Σταυρού, και όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας καταφωτίζεται. Εορτάζομε την πανήγυρη του Σταυρού, και όλη η οικουμένη φωταγωγείται και γεμίζει με ακτίνες θεϊκής χαράς. Εορτάζομε την πανηγύρι του Σταυρού, διά του οποίου το σκοτάδι της αμαρτίας εδιώχθη, και ήλθε το φως της αρετής.
Μετά το πέρας της ακολουθίας, λιτανεύθηκε ο Τίμιος και Ζωοποιός Σταυρός πέριξ του Ναού.
Στο ναό Τιμίου Σταυρού στην κοινότητα Ασκά φυλάσσεται ξύλινος σταυρός, διαστάσεων 110,3×80,9×6,5 εκ. Στην κύρια όψη του παρουσιάζεται η Σταύρωση με την Παναγία, τον Ιωάννη, το δωρητή και την Αγία τράπεζα. Στην πίσω όψη εικονίζονται τα σύμβολα τωντεσσάρων ευαγγελιστών και ο αμνός. Ορθογώνια θήκη με δίφυλλη θυρίδα ανοίγεται στο πρόσωπο του Χρι-στού. Πιθανώς ο σταυρός να χρησίμευε ως λειψανοθήκη και να βρισκόταν στο κέντρο της εκκλησίας, ως ξεχωριστό λατρευτικό αντικείμενο, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο ή ακόμη και στο Ιερό Βήμα.
Άλλη υπόθεση είναι ότι ο σταυρός χρησίμευε ως αρτοφόριο και ήταν τοποθετημένος στο πίσω άκρο της Αγίας Τράπεζας, σύμφωνα με τις λατινικές πρακτικές.
Με βάση εικονογραφικές και τεχνοτροπικές παρατηρήσεις ο Σταυρός του Ασκά μπορεί να τοποθετηθεί στο β ́ μισό του 13ου αιώνα.
Πιστεύουμε ότι προέρχεται από το λεγόμενο «σταυροφορικό» περιβάλλον της Κύπρου. (Ουρανία Περδίκη).
