Η Ιερά Μητρόπολη Ζακύνθου, μέσω του Μορφωτικού Κέντρου Λόγου Βανάτου “Αληθώς” και στο πλαίσιο της δέσμης διαδικτυακών διαλέξεων για τα 200 χρόνια από την Εθνεγερσία του 1821, παρουσίασε την Δευτέρα, 19 Απριλίου 2021, διαδικτυακή ομιλία του Πρωτοπρεσβυτέρου του Οικουμενικού Θρόνου, Παναγιώτη Καποδίστρια, Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου Ι. Μ. Ζ., με θέμα: “Όψεις και πρόσωπα του Εικοσιένα στο έργο του Ντίνου Κονόμου”.
Ομιλώντας ο π. Παναγιώτης για τον Ντίνο Κονόμο, ανέφερε ότι πρόκειται για “έναν από τους πολλούς απόλυτα αφιερωμένους στην Ιστορία της γενέτειράς του Ζακύνθου. Γεννημένος το 1918, έζησε όλα τα συνταρακτικά γεγονότα των 72 χρόνων της ζωής του (πέθανε το 1990 στην Αγγλία και τάφηκε στη Ζάκυνθο), με κορυφαίο τη Σεισμοπυρκαγιά του Αυγούστου του 1953, η οποία αποτέφρωσε κυριολεκτικά ένα πολύ μεγάλο κομμάτι Ιστορίας, όσον αφορά στο νησί του Σολωμού, του Κάλβου, του Τερτσέτη, του Ugo Foscolo και τόσων άλλων πρωτοκορυφαίων της εθνικής αυτοσυνειδησίας των Συνελλήλων.
Μες από τ’ αποκαΐδια και τα όποια απομεινάρια ο Ντίνος Κονόμος, όπως και άλλοι σημαντικοί άνθρωποι του μικρού μας τόπου, κατόρθωσε να περιμαζέψει ψηφίδες Μνήμης και να συνθέσει, το κατά δύναμιν πρόσωπο της διαιώνιας Ζακύνθου, σε συνάρτηση με τα ιστορικά τεκταινόμενα της άλλης Ελλάδας και της Ευρώπης. Τούτο μεταφράζεται σε εξήντα έξι (66) αυτοτελή του έργα από το 1944 μέχρι το 1992, αλλά και δεκαέξι (16) τόμοι του πολύτιμου και δυσεύρετου περιοδικού του “Επτανησιακά Φύλλα” από το 1945 μέχρι το 1992 κι ένα σωρό σκόρπια δημοσιεύματα, συμμαζεμένα ήδη σε τέσσερις (4) πολυσέλιδους τόμους.
Πραγματική μέλισσα ο αλησμόνητος Κονόμος, κατά την περισυλλογή χυμών από εδώ κι εκεί (αρχεία, συλλογές, εφημερίδες, περιοδικά κλπ), δεν μπορούσε παρά να εισέλθει ως βουλιμικός ιστοριοδίφης και στο μεγάλο κεφάλαιο της Εθνεγερσίας του 1821 και όσα γεγονότα συνδέονται πριν και μετά από την κεντρική αυτή χρονολογία, σε συνδυασμό συνήθως με τη Ζάκυνθο, δίχως όμως τούτο να είναι και δεσμευτικό.”
Ακολούθως ο π. Παναγιώτης πραγματοποίησε μια ευσύνοπτη περιδιάβαση στις αυτοτελείς μονάχα εκδόσεις Κονόμου, ψαύοντας όψεις και πρόσωπα του Εικοσιένα και τονίζοντας ότι “Δύο υπήρξαν οι αιτίες της ουσιαστικής ενασχόλησής του με κάποιες ιδιαίτερες πτυχές της Επανάστασης του Εικοσιένα: Αφενός μεν η μέχρι λατρείας προσήλωσή του σε αυτό καθεαυτό το αρχειακό υλικό, απ’ οπουδήποτε προερχόταν, αφετέρου δε το ότι εργάστηκε κάποια χρόνια ως έκτακτος υπάλληλος και ύστερα ανεξέλικτος γραφέας στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, όπου κατά τύχην βρέθηκε μπροστά στ’ Αρχεία του Αγώνα και τ’ αξιοποίησε, καθ’ όσον τού δόθηκε η δυνατότητα.”
Ο π. Παναγιώτης έκλεισε την παρουσίαση ως εξής: “Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι ο μονήρης Ντίνος Κονόμος, στο μέτρο της απόλυτης αφιέρωσής του στην Ιστορία, παρήγαγε έργο πρωτογενές και αξιομνημόνευτο. Άλλοι μεταγενέστεροι και πλέον ειδικευμένοι έχουν ήδη προσλάβει και αφομοιώσει το έργο του. Εκείνο πάντως που πρέπει να σημανθεί, είναι ότι σεβάσθηκε τις πηγές (εν προκειμένω τα Αρχεία της Εθνεγερσίας), τα προσέγγισε ως άγια και ιερά, όπως και είναι, τ’ αγάπησε πολύ και τα παρουσίασε με ειλικρινή ανιδιοτέλεια στο κοινό της εποχής του, έστω και αν αυτό δεν άρεσε στο τότε επιστημονικό κατεστημένο. Χρωστάμε στον Ντίνο Κονόμο, μια και όλοι, δοθείσης ευκαιρίας, καταφεύγουμε σε αυτόν και αντλούμε στοιχεία από την δική του συγκομιδή ιστορικών σπαραγμάτων. Και γι’ αυτό μονάχα, αξίζει να τον μνημονεύουμε και να τον ευχαριστούμε.”
Την τεχνική ευθύνη για την εν λόγω διαδικτυακή ομιλία είχε ο Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας, μουσειολόγος και συνεργάτης του Κέντρου Λόγου “Αληθώς”, κι έκανε πρεμιέρα μες από το κανάλι του Κέντρου στο YouTube.