Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων επ’ ευκαιρία της συμπληρώσεως διακοσίων ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, η πανυγυρίζουσα, χθες, Σάββατο 13 Νοεμβρίου, ενορία του Αγίου Νείλου Μυροβλύτου Πειραιώς διοργάνωσε εόρτιο εσπερίδα με θέμα: «Οι Νεομάρτυρες Ήρωες της Πίστεως και του Νέου Ελληνισμού».
Στην εσπερίδα, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πειραιώς κ.κ. Σεραφείμ εκπροσώπησε ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Νήφων Καπογιάννης. Στην εκδήλωση μίλησαν οι Ελλογιμώτατοι Αθανάσιος Γλάρος, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας Θεολογικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α, Δρ. Χαράλαμπος Μπούσιας, Μέγας Υμνογράφος της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας, Εμμανουήλ Μελινός, Θεολόγος, συγγραφεύς, Διευθυντής Βιβλιοθήκης Ιεράς Συνόδου Εκκλησίας της Ελλάδος και Αιδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Μπάτσης, Υποψήφιος Διδάκτωρ Θεολογίας, Προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Νείλου Πειραιώς.
Ο κ. Αθανάσιος Γλάρος πραγματοποίησε ομιλία με τίτλο: «Οι Νεομάρτυρες. Άγιοι της αγωνιζομένης εν τω κόσμω Εκκλησίας» και αναφέρθηκε εν συντομία στην ορθόδοξη αντίληψη περί μαρτυρίου, ενώ εστίασε στο γεγονός ότι οι Νεομάρτυρες απετέλεσαν σύμβολα ηρωισμού και αυταπάρνησης και λόγω της χρονικής εγγύτητάς τους με το σήμερα συγκινούν όλους τους Ορθόδοξους λαούς, οι οποίοι έζησαν υπό τον Οθωμανικό ζυγό. Εν συνεχεία έλαβε τον λόγο ο κ. Χαράλαμπος Μπούσιας, ο οποίος με την ομιλία του υπό τον τίτλο: «Επιλογή αφανών ανωνύμων και επωνύμων Νεομαρτύρων», αναφέρθηκε σε αγνώστους Νεομάρτυρες όπως οι εξής: τρία Σουλιωτόπουλα Μάρτυρες Ιωαννίνων, Ανώνυμος Διάκονος εκ Βίτσας, Μάρτυρας ‘Ιωαννίνων, Χρυσή Τσεπέτη, Μάρτυρας Θερίσσου Χανίων, Ανώνυμος Κρης Νεομάρτυς, ομόζηλος Ιωσήφ Παγκάλου Ελένη νεομάρτυς μετά του βρέφους αυτής, Μάρτυρες Κορώνης Μεσσηνίας Ιωάννης Τουρκολέκας, Νεομάρτυς Μονεμβασίας, Ιερέας Αγγελής, Νεομάρτυς Καρύστου. Ο κ. Εμμανουήλ Μελινός, στην ομιλία του υπό τον τίτλο: «Ακολουθία αιώνων – Άλματα δόξης – Επέτειος τιμής», μίλησε γενικά για τη συμβολή της Εκκλησίας και ιδιαιτέρως του Ιερού Κλήρου τόσο στην πνευματική προετοιμασία των Νεομαρτύρων όσο και γενικότερα στους αγώνες για την απελευθέρωση του Γένους. Τελευταίος μίλησε ο Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Μπάτσης, ο οποίος ήταν και συντονιστής της εορτίου αυτής εκδηλώσεως. Στην ομιλία του, υπό τον τίτλο: «Οι Νεομάρτυρες: Δόξα της Ανατολικής Εκκλησίας, έλεγχος των ετεροδόξων», αναφέρθηκε στο φαινόμενο των Νεομαρτύρων εν σχέσει με την διένεξη Ορθοδόξων και Λατίνων, στα πλαίσια των προσηλυτιστικών προσπαθειών των δευτέρων στην περιοχή της καθ’ ημάς Ανατολής, ενετοκρατούμενης και οθωμανοκρατούμενης. Την εκδήλωση έκλεισε ο εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ. Σεραφείμ, Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Νήφωνας Καπογιάννης, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, ο οποίος ευχαρίστησε τους ομιλητές και προσέφερε ως ενθύμιο της εορτίου αυτής εσπερίδος, αντίγραφο της ιεράς εικόνος της Παναγίας της «Παντανάσσης», η οποία από τον περασμένο Σεπτέμβριο, ευρίσκεται στον Ιερό Ναό Αγίου Νείλου Μυροβλύτου Πειραιώς.
Τα συμπεράσματα της εορτίου εσπερίδας ήταν τα εξής:
Μέσα στην ατμόσφαιρα του θαύματος, με ανάταση ψυχών, βιώνεται η ιερή εθνική μυσταγωγία, καθώς η σκέψη πετά σε τύμβους και σε τρόπαια, εκεί που του νού τα φτερουγίσματα και της καρδιάς οι παλμοί απετέλεσαν αρμονική συνήχηση μυστικής συμφωνίας Πίστεως και Πατρίδος.
Η αγιότητα δεν προβάλλεται. Παραμένει σιωπηλή, γιατί δεν στοχεύει στην ανθρώπινη δόξα. Δεν την ενδιαφέρει η γνώμη των πολλών. Την ενδιαφέρει μόνο η ευαρέσκεια του Κυρίου του ουρανού και της γης, Αυτού που γνωρίζει τους αγώνες μας και περιμένει να μας δώσει το στέμμα της αφθαρσίας. Οι Νεομάρτυρες, νέφος ολόκληρο, δεν αγωνίσθηκαν για υστεροφημία, αλλά για την αγάπη του Χριστού. Αυτοί μας βεβαιώνουν ότι και στις ημέρες μας, όπου οι αιώνιες αξίες παραθεωρούνται και η πνευματική ζωή περιφρονείται, δεν λείπουν οι Χριστιανοί ήρωες των μεγάλων πνευματικών αγωνισμάτων και των εθνικών θυσιών. Η προσφορά των Νεομαρτύρων, και μάλιστα αυτών των αφανών, ανωνύμων και επωνύμων, καταδεικνύει σε κάθε αντικειμενικό παρατηρητή, ότι οι ήρωες αυτοί με το μαρτύριό τους ως Χριστιανοί ένωσαν την αρχαία Εκκλησία με τη νεώτερη και ως Έλληνες την αρχαία Ελλάδα με τη σύγχρονη. Πόντος, Ήπειρος, Πελοπόννησος, Εύβοια, Κρήτη, όλη η αιματοβαμμένη Ελλάδα μας, συναγωνίζονται για το ποιος θα προσφέρει την πιο ευπρόσδεκτη θυσία αίματος, θυσία αινέσεως στον βωμό της μίας, μόνης αληθινής του Χριστού πίστεως.
Η ορθόδοξη αντίληψη περί Μαρτυρίου είναι αδιαφοροποίητη μέσα στους αιώνες, γι᾽ αυτό και τα θεολογικά, ηθικά και αξιολογικά στοιχεία του μαρτυρίου είναι διαχρονικά. Οι Νεομάρτυρες διακρίνονται από τους Μάρτυρες των πρώτων αιώνων, επειδή έζησαν, ομολόγησαν την πίστη τους και μαρτύρησαν σε μια διακριτή χρονική περίοδο από τον 12ο αιώνα κ. εξής. Οι Νεομάρτυρες είναι σύμβολα ηρωισμού και αυταπάρνησης. Λόγω της εγγύτητάς τους σε σχέση με το σήμερα και τις πρόσφατες μνήμες του Γένους προκαλούν στους Έλληνες, αλλά και σε όλους τους χριστιανικούς λαούς που κατόρθωσαν να αποτινάξουν τον Οθωμανικό ζυγό, ρίγη συγκινήσεως.
Οι διωγμοί υπό των αλλοθρήσκων, δεν πρέπει να θεωρούνται ως θεία τιμωρία και αποδοκιμασία, όπως οι Λατίνοι κατηγορούν τους Ορθοδόξους, αλλά αντιθέτως αποτελούν την δόξα της Εκκλησίας και το καύχημα του Γένους των Ορθοδόξων. Οι Ορθόδοξοι μέσα από τους διωγμούς και την ομολογία πίστεως, αναδεικνύονται αληθινοί ακόλουθοι της σταυρικής πορείας του Κυρίου και των Αγίων. Η ομολογία πίστεως των Νεομαρτύρων, η καρτερία τους κατά τα πολυώδυνα βασανιστήρια, στα οποία υπεβάλλοντο, κυρίως όμως η επισκίασις της θείας χάριτος στα ιερά λείψανά τους μέσω των θαυματουργιών, φανερώνουν όχι μόνο την αποδοχή της μαρτυρικής θυσίας τους από τον Θεό, αλλά και το γεγονός ότι ο Θεός αποδέχεται την Ορθόδοξη Εκκλησία, την Μητέρα των Νεομαρτύρων, όπως τονίζει ιδιαίτερα ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ο θερμός εγκωμιαστής των Νεομαρτύρων.
