Με τον Παρακλητικό Κανόνα του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη, λείψανο του οποίου φιλοξενεί ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου του ομωνύμου Δήμου Αττικής, άρχισε η 4η ημέρα των απογευματινών εορταστικών εκδηλώσεων με την επωνυμία «ΔΗΜΗΤΡΙΑ 2022».
Ακολούθησε ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Ορθόδοξη παράδοση και παραδόσεις».
Εισαγωγικά είπε ότι: «Παρατηρώντας κανείς την σύγχρονη πραγματικότητα, βλέπει ότι και στην χώρα μας γίνεται μια πολιτιστική και θεολογική σύγχυση, μια θεολογική Βαβέλ. Αντίθετα, η Εκκλησία ζει μέσα στην παράδοση που παρέδωσε ο Χριστός και έζησαν οι άγιοι».
Στην συνέχεια ανέπτυξε ότι: «Άλλο είναι η Ορθόδοξη παράδοση και άλλο οι διάφορες άλλες παραδόσεις που υπάρχουν σήμερα. Η Ορθόδοξη παράδοση είναι η Αποκάλυψη που δόθηκε από τον Θεό στους Αγίους και καταγράφεται με τους όρους της εποχής. Όταν κάνουμε λόγο για παράδοση εννοούμε τον παραδίδοντα (Θεό), τον παραλαμβάνοντα (άγιο) και το παραδιδόμενο (η εν Χριστώ ζωή). Οι ποικίλες παραδόσεις προέρχονται από άλλους δρόμους και δεν είναι αποκάλυψη Θεού, αλλά είναι στοχασμοί ανθρώπων, κοινωνική πείρα των ανθρώπων, και ενέργειες των ψυχικών και σωματικών παθών».
Μετά από αυτήν την διασάφηση ο Σεβασμιώτατος προχώρησε στην διευκρίνηση της διαφοράς μεταξύ της Ορθοδόξου θεολογίας και των άλλων θεολογιών.
«Ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκι, μελετώντας την Ρωσική θεολογία των τελευταίων αιώνων διεπίστωσε ότι αυτή δέχθηκε ποικίλες επιδράσεις από άλλες δυτικές θεολογίες, όπως την Ρωμαιοκαθολική, την Προτεσταντική, και τον Γερμανικό Ιδεαλισμό. Έτσι, έκανε λόγο για “βαβυλώνεια αιχμαλωσία της θεολογίας”, για “περιπλανώμενη θεολογία”, για “θεολογία με δεκανίκια”, για “δυτική δηλητηρίαση”, για “θεολογική ψευδομόρφωση”, για “επικίνδυνο δάνειο από ετερόδοξες πηγές”, για “σχολική πολυμάθεια και ακαδημαική επιστημοσύνη”, για “θεολογική σκέψη που δεν ακούει τον ρυθμό της καρδιάς”».
Ακολούθως, ο Σεβασμιώτατος έδωσε μερικά ερμηνευτικά κλειδιά για να ξεχωρίζουμε την Ορθόδοξη παράδοση από τις ξένες παραδόσεις.
Προσδιόρισε τέσσερα από αυτά, ότι η Ορθόδοξη παράδοση και θεολογία είναι πρώτον «ταυτότητα εμπειριών των Προφητών, των Αποστόλων και των Πατέρων»∙ δεύτερον στην Ορθόδοξη θεολογία ισχύει το “consensus partum”, δηλαδή η συμφωνία των Πατέρων των Οικουμενικών Συνόδων· τρίτον στην Ορθόδοξη παράδοση υπάρχει ενότητα μεταξύ του “νόμου της πίστεως” και του “νόμου της προσευχής”∙ δηλαδή lex crendendi και lex orandi∙ και τέταρτον υπάρχει ιδιαίτερη μεθοδολογία που είναι «η κάθαρση, ο φωτισμός και η θέωση». Όπως κάθε επιστήμη έχει την μεθοδολογία της, το ίδιο ισχύει και για την Ορθόδοξη παράδοση-θεολογία.
Κατέληξε, λέγοντας, ότι: «Στην εποχή μας διαδίδονται πολλά φιλοσοφικά, θεολογικά, κοινωνικά ρεύματα, γι’ αυτό πρέπει να διαθέτουμε τα κατάλληλα ερμηνευτικά κλειδιά για να αναγνωρίζουμε την διαφορά της Ορθόδοξης παράδοσης από άλλες παραδόσεις, και αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί έχει σχέση με την χριστιανική μας ζωή και την σωτηρία μας».
Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε το καθιερωμένο «Ενοριακό Αρχονταρίκι» εντός του Ιερού Ναού, όπου οι ακροατές είχαν την ευκαιρία να υποβάλλουν ποικίλα ερωτήματα στον Σεβασμιώτατο και αντιστοίχως να λάβουν τις κατάλληλες απαντήσεις.
Η 4η μέρα ολοκληρώθηκε με την Κατανυκτική Αγρυπνία, στην οποία λειτουργός και ομιλητής ήταν ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Δαμασκηνός, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Γενεσίου Θεοτόκου Αιμυαλών Δημητσάνης.
Έψαλαν οι Πρωτοψάλτες κ. κ. Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος και Κωνσταντίνος Χατζής.
