Δημιουργηθήκαμε να ξεπεράσουμε τα όρια μας και το μπορούμε με τον τρόπο της θεώσεως, που είναι ο τρόπος της αυθεντικής χριστιανικής ζωής και η θέωση βρίσκει το κέντρο της στην θεία Λειτουργία.
- Του Σταμάτη Μιχαλακόπουλου / Ι. Ν. Ευαγγελιστρίας Πειραιώς
Στο «Ενοριακό Αρχονταρίκι» του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς και στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», την Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου, ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Σπυρίδων Τσιμούρης, Θεολόγος, φιλοξένησε τον κ. Norman Russell, Καθηγητή Πατρολογίας και Βυζαντινής Θεολογίας, Επίτιμο ερευνητή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, σε μια συζήτηση με θέμα «Η πατερική σκέψη σήμερα».
Ο κ. Russell αναφέρθηκε αρχικά στην προσωπική του πορεία στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Με μητέρα Ελληνίδα `Ορθόδοξη από την Κωνσταντινούπολη και Άγγλο Προτεστάντη πατέρα από τη Βόρειο Ιρλανδία, ζούσε στο Λονδίνο και βαπτίστηκε Αγγλικανός.
Αργότερα αποφάσισε να γίνει Καθολικός, εντασσόμενος για δέκα χρόνια σε μία καθολική κοινότητα του Λονδίνου. Έκανε τις διδακτορικές του σπουδές στην Οξφόρδη κοντά στον μακαριστό Μητροπολίτη Διοκλείας Κάλλιστο Γουέαρ, με αντικείμενο τους Έλληνες Πατέρες και την θέωση και μέσα από αυτή τη διαδικασία οδηγήθηκε και εντάχθηκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Μία πορεία θαυμαστή, βαθιάς αναζήτησης και κλήσης από τον Θεό, μια αποζήτηση του σωστού δρόμου.
Μετέφρασε Πατερικά κείμενα κοντά στον αείμνηστο Φίλιπ Σέρραρντ, ενώ φέτος ολοκλήρωσε την πεντάτομη μετάφραση της Φιλοκαλίας των Νηπτικών Πατέρων που είχαν ξεκινήσει με τον Μητροπολίτη Κάλλιστο και τον Σέρραρντ.
Η μετάφραση είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος ανάγνωσης ενός κειμένου, όπως ειπώθηκε στη συζήτηση, γιατί ο μεταφραστής το κατανοεί, το αντιλαμβάνεται πλήρως και μπορεί να το εκθέσει.
Γιατί όταν μεταφράζει κάποιος, δεν μπορεί να το κάνει επιπόλαια αλλά πρέπει να μπει βαθιά μέσα στο νόημα του κειμένου, στη νοοτροπία του συγγραφέα για να εκφράσει τις σκέψεις του σε μια άλλη γλώσσα και είναι μια εργασία ερμηνείας της σκέψεως των Πατέρων.
«Οι Πατέρες κατά βάθος αντιμετώπιζαν τα πιο βασικά προβλήματα, την σημασία της ζωής μας, τι είναι ο τελικός σκοπός της ζωής, πως μπορούμε να ξεπεράσουμε τον φόβο του θανάτου, ακόμα και τα καθήκοντα μας στο περιβάλλον.»
Ο κ. Russell έδωσε έμφαση στο τι μεταφέρουν στη σύγχρονη εποχή οι Πατέρες από την εμπειρία της ζωής της Εκκλησίας και πως το εκθέτουν στον σημερινό άνθρωπο για το πρόβλημα του θανάτου και το νόημα της ύπαρξης.
Ειδικά το θέμα της θέωσης ενδιαφέρει όχι μόνο τους Ορθοδόξους, αλλά και τους άλλους χριστιανούς. Οι Προτεστάντες, όπως είπε, αναζητούν μία γλώσσα για να εκφράσουν τη σωτηρία που δεν βασίζεται στις νομικές κατηγορίες που χρησιμοποιούσαν, αλλά να την δουν όπως την έβλεπαν οι Πατέρες.
Η σωτηρία δεν είναι ατομικό γεγονός, τόνισε ο κ. Russell, είναι η επανόρθωση της πτώσης του ανθρώπου. Αλλά η θέωση είναι ο τελικός σκοπός της κτίσης, η συμμετοχή στη ζωή της Αγίας Τριάδος. Η σάρκωση του Χριστού δεν έγινε μόνο και μόνο για να επανορθώσει το σφάλμα των ανθρώπων, είναι στην αιώνια βουλή του Θεού για να φέρει την δημιουργία και τον άνθρωπο μέσα στην θεία ζωή.
«Δημιουργηθήκαμε να ξεπεράσουμε τα όρια μας και το μπορούμε με τον τρόπο της θεώσεως, που είναι ο τρόπος της αυθεντικής χριστιανικής ζωής και η θέωση βρίσκει το κέντρο της στην θεία Λειτουργία.»
Ο κ. Russell μέσα από την διδασκαλία και τα βιβλία του, προσπαθεί να εγείρει ένα ενδιαφέρον στον αγγλόφωνο κόσμο για την σκέψη των Πατέρων και τους ίδιους ως προσωπικότητες, που είχαν ζήσει μία ανθρώπινη ζωή σαν τη δική μας και είχαν γνώσεις και ιδέες που μπορούν να μας βοηθήσουν.
Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με την αναφορά στη νεότερη θεολογική σκέψη και τον τρόπο με τον οποίο έγινε γνωστή η σκέψη Ελλήνων θεολόγων και φιλοσόφων στο αγγλόφωνο κοινό, μέσα από μεταφράσεις του κ. Russell βιβλίων. Μεταξύ άλλων, του Χρήστου Γιανναρά, του Παναγιώτη Νέλλα, του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννου Ζηζιούλα και του π. Νικολάου Λουδοβίκου
Και όπως επεσήμανε ο κ. Russell τα βιβλία αυτά έχουν μεγάλη επιρροή στη δύση. Και ο ίδιος βλέπει μία ευκαιρία να συσχετίσει την Πατερική θεολογία με τη νεότερη θεώρηση, κάτι που πιστεύει ότι μπορεί να γίνει.
