Όταν επισκέπτεται κανείς στους Αγίους Τόπους την εποχή που διαδραματίστηκαν τα Θεία γεγονότα μπορεί ίσως να νιώσει περισσότερο την αύρα των ημερών. Όταν το βράδυ της γέννησης του Θείου Βρέφους βρεθεί κανείς στο σπήλαιο της Βηθλεέμ, το σημείο όπου θεωρείται το κέντρο του κόσμου, το κέντρο των γεγονότων και του ξεκινήματος της θείας διαδρομής του Θεανθρώπου, τότε σίγουρα νιώθει την διαφορετικότητα της στιγμής που έγινε ο Θεός άνθρωπος κι ήρθε στη γη σύμφωνα με τις γραφές, για τη σωτηρία των ανθρώπων.
Η αναστήλωση του Πανάγιου Τάφου έφερε πολύ κόσμο στα Ιεροσόλυμα. Όλοι ήθελαν να βρεθούν εκεί όπου ανοίχτηκε ο Τάφος του Χριστού, να δουν το βράχο που ξεπρόβαλε από τις εργασίες των επιστημόνων.
Όμως η διαδρομή όσων καταφθάνουν στον Πανάγιο Τάφο δεν σταματά εκεί. Η διαδρομή οδηγεί τα βήματα όλων και στη Βηθλεέμ, εκεί από όπου ξεκίνησε η ιστορία της ταπείνωσης του ανθρώπου, αφού ο γιος του Θεού ταπεινώθηκε πρώτος και γεννήθηκε μέσα σε μια φάτνη ανάμεσα σε ζώα κι άλογα, σε ένα στάβλο της Βηθλεέμ. Στο σημείο αυτό, που σύμφωνα με τις γραφές η Παναγία έφερε στον κόσμο τον γιο του Θεού, ένα αστέρι δείχνει σε όλους την τοποθεσία.
Κατεβαίνοντας κανείς από τον κυρίως Ναό της Βηθλεέμ στο σπήλαιο και στη φάτνη, τότε μόνο συνειδητοποιεί πώς ήρθε στον κόσμο ο Χριστός, κάτω από ποιες συνθήκες ακούστηκε το πρώτο του κλάμα, πώς η Παναγία τον πήρε αγκαλιά και πώς τον ζέσταιναν τα ζώα μέσα στην κρύα νύχτα.
Άνθρωποι που κουβαλούν μέσα τους τις προσωπικές τους ιστορίες, τα δικά τους βιώματα και τη δική τους αλήθεια φτάνουν στη Βηθλεέμ που αποτελεί σημαντικό προσκυνηματικό και τουριστικό πόλο έλξης για τους επισκέπτες της Αγίας Γης.
Ο ναός της Βηθλεέμ χτίστηκε το 327-333 μ.Χ. από την Αγία Ελένη πάνω στο σπήλαιο όπου εκπληρώθηκε η προφητεία του Ησαΐα με την ενσάρκωση του Θείου Λόγου. Ο χώρος με τη μεγαλύτερη θρησκευτική και ιστορική σημασία είναι το Άγιο Σπήλαιο της Γέννησης που βρίσκεται κάτω από το καθολικό του ναού και το Ιερό Βήμα. Το Άγιο Σπήλαιο είναι σκαλισμένο στο φυσικό βράχο και είναι ο αυθεντικός τόπος της Γέννησης.
Ο τόπος που γεννήθηκε ο Ιησούς ανήκει στους Έλληνες Ορθόδοξους. Ένα ασημένιο δεκατετράκτινο αστέρι που συμβολίζει το φωτεινό άστρο της γέννησης του Χριστού υποδεικνύει τη θέση που ενσαρκώθηκε ο Θείος λόγος.
Απέναντι από τον τόπο της Γέννησης είναι η Αγία Φάτνη και σύμφωνα με την παράδοση, η Αγία Ελένη βρήκε την αυθεντική πήλινη φάτνη την οποία αντικατέστησε με μια ασημένια. Αυτή η φάτνη μεταφέρθηκε στη βασιλική της Σάντα Μαρία Μαντζόρε στη Ρώμη και σωζόταν έως το 12ο αιώνα.
Πλάι στη φάτνη βρίσκεται το προσκύνημα των μάγων και βορειοδυτικά του σπηλαίου υπάρχει μια δεξαμενή από όπου η Παρθένος άντλησε από αυτήν νερό για να πλύνει το Θείο Βρέφος. Και στη Βηθλεέμ, όπως σε όλα τα προσκυνήματα της Αγίας Γης, οι αγιοταφίτες μοναχοί δίνουν μεγάλο αγώνα για να κρατήσουν ακέραια τα άγια προσκυνήματα και τα δικαιώματα των ορθοδόξων στην περιοχή.
Ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Ησύχιος, θυμάται πολλές φορές τον αγώνα των ελληνορθόδοξων να προστατεύσουν τα ιερά κειμήλια και τα δικαιώματά τους στο ναό: «Αγώνα δε δίνουμε μόνο στον Πανάγιο Τάφο αλλά και σε όλους τους ναούς μας ακόμη κι εδώ στη Βηθλεέμ. Οι πατέρες που υπηρετούν εδώ αν δεν φροντίσουν να είναι προσεκτικοί μπορεί μια μέρα να βρεθούμε έξω από το ναό από τους Αρμένιους και τους Λατίνους».
Ο γέροντας Χρυσόστομος, που σήμερα βρίσκεται στο μοναστήρι του αβά Γερασίμου, θυμάται: «Όταν βρισκόμουν στο Ναό της Γεννήσεως και υπηρετούσα τα δικαιώματά μας μέχρι ξύλο είχα παίξει για να μην χάσουμε ούτε σπιθαμή από τη φάτνη, που είναι στη δικαιοδοσία μας. Εδώ, όταν κάποιος από τους Λατίνους ή τους Αρμενίους σκουπίσει για παράδειγμα ή θυμιατίσει στο χώρο του ναού που ανήκει στους ορθοδόξους και δεν αντιδράσουμε, το ίδιο λεπτό ο χώρος αυτός του ανήκει. Αυτές τις μάχες δίνουμε εδώ κι αν δεν είμαστε προσεκτικοί κάποια μέρα μπορεί να μην μας ανήκει πια τίποτα».
Τα μοναστήρια δέχονται καθημερινά επιθέσεις, αλλά και ο Ναός της Γεννήσεως όπως και ο Πανάγιος Τάφος, με απώτερο στόχο να περιέλθουν στα χέρια των Λατίνων, των Αρμενίων και των κρατούντων την περιοχή και αυτό είναι κάτι που επαγρυπνεί ακόμη περισσότερο όσους πραγματικά σέβονται τα άγια προσκυνήματα.
Το ισραηλινό τείχος που εγκλωβίζει τα Παλαιστινιακά εδάφη και ο αυστηρός έλεγχος των Ισραηλινών στρατιωτών δεν πτοεί τους προσκυνητές που επιθυμούν να επισκεφθούν τη Βηθλεέμ χωρίς να υπολογίζουν την ταλαιπωρία από την αναμονή στα στρατιωτικά σημεία ελέγχου.
Στόχος τους είναι να φτάσουν και να προσκυνήσουν το σημείο όπου γεννήθηκε ο Σωτήρας. Να αγγίξουν για λίγο τον αστέρα μέσα στη φάτνη, που δηλώνει το ακριβές σημείο της γέννησης και να προσευχηθούν στο μέρος όπου ακούστηκε για πρώτη φορά η βρεφική φωνή του Θείου Βρέφους.
Στην κεντρική πλατεία της Βηθλεέμ, στην πλατεία της Φάτνης, απέναντι από το Δημαρχείο βρίσκεται ο πανίερος ελληνορθόδοξος Ναός της Γέννησης του Σωτήρα που σήμερα τελεί υπό την αιγίδα της Unesco.
Εκεί χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο προσέρχονται όλο το χρόνο για θρησκευτικούς, τουριστικούς και ιστορικούς λόγους.
«Από εδώ ξεκινά όλη η ιστορία του Χριστιανισμού. Εδώ γεννήθηκε ο Θεάνθρωπος και έφερε μαζί Του την αγάπη την οποία τόσο πολεμούν σήμερα. Η χριστιανική αγάπη διώκεται και είμαστε όλοι υπεύθυνοι για αυτό. Ίσως να μην είμαστε ικανοί να την προστατεύσουμε, όμως πρέπει να κατανοούμε το μήνυμα των ημερών και το μήνυμα της γέννησης του Χριστού που σημαίνει αγάπη. Γι’ αυτήν την αγάπη ήρθε ο Χριστός στη γη» εξομολογείται η δήμαρχος της Βηθλεέμ, Vera Babon, η οποία κάθε φορά που ανάβει το δέντρο της Βηθλεέμ νιώθει, όπως λέει, ότι η πόλη της στέλνει μήνυμα ελπίδας παντού.
Έξω από το ναό της Βηθλεέμ, ειδικά την ημέρα των Χριστουγέννων, ακόμη και οι Mουσουλμάνοι πολίτες προσέρχονται μαζί με τους Χριστιανούς για να υποδεχθούν τη γέννηση του Θεανθρώπου. Οι Χριστιανοί από βαθιά πίστη, οι Mουσουλμάνοι από σεβασμό στο γεγονός το οποίο θεωρούν γιορτή για την Παλαιστίνη.