«Δεν μπορούμε, την Θεία Ευχαριστία να την χρησιμοποιούμε ως όπλο», δηλώνει σε συνέντευξή του στην εφημερίδα “Δημοκρατική” της Ρόδου και την Πέγκυ Ντόκου, ο Μητροπολίτης Ρόδου κ. Κύριλλος, με αφορμή την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί σχετικά με τη ουκρανική αυτοκεφαλία.
Επιπροσθέτως, ξεκαθαρίζει την θέση του Πατριαρχείου καθώς, όπως λέει, «ανέλαβε την εκ των προνομίων του ευθύνη να μεριμνήσει για την θεραπεία του. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο προέβη στις ενέργειες που γνωρίζετε για να ενώσει, όχι για να χωρίσει περαιτέρω, όχι για να έρθει σε σύγκρουση με την Εκκλησία της Ρωσίας».
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Σεβασμιότατε, θα ήθελα να ξεκινήσουμε από τα όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα με την περίπτωση της Ουκρανικής Εκκλησίας. Βρισκόμαστε εν αναμονή της έκδοσης του Τόμου της Αυτοκεφαλίας. Για ποιον λόγο κατά την άποψή σας, φτάσαμε έως εδώ και προκλήθηκε το «Σχίσμα» ανάμεσα στην Ρωσική Εκκλησία και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο;
Στην Ουκρανία εδώ και περίπου 30 χρόνια υφίσταται εκκλησιαστικό Σχίσμα Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ανέλαβε την εκ των προνομίων του ευθύνη να μεριμνήσει για την θεραπεία του. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο προέβη στις ενέργειες που γνωρίζετε για να ενώσει, όχι για να χωρίσει περαιτέρω, όχι για να έρθει σε σύγκρουση με την Εκκλησία της Ρωσίας. Εκαναν μια κίνηση καθαρά ενωτική για να αποκτήσει η Ουκρανία μια ενιαία Εκκλησία, αυτοκέφαλη. Θέλησε δηλαδή να δώσει αυτό πού έδωσε στις άλλες Εκκλησίες, με πρώτη την Ρωσική Εκκλησία.
• Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει το δικαίωμα να χορηγεί «Αυτοκεφαλίες»;
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει το αποκλειστικό προνόμιο να δίνει την «Αυτοκεφαλία». Με τον ίδιο τρόπο που σήμερα η Εκκλησία της Ουκρανίας παίρνει την Αυτοκεφαλία της, πήραν την δική τους Αυτοκεφαλία, όλες οι νεώτερες εκκλησίες, τα Πατριαρχεία και οι Αρχιεπισκοπές (Ρωσία, Ελλάδα, Βουλγαρία και οι υπόλοιπες).
• Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη. Εσείς, όντας μέλος της Συνόδου θα ήθελα να μου πείτε τι συζητήθηκε και τι αποφασίστηκε για το θέμα.
Συζητήθηκε το θέμα, εγκρίθηκε από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο Εσωτερικός Κανονισμός της υπό σύστασιν Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας και ορίστηκε η ημερομηνία σύγκλησης, της λεγομένης «Ενωτικής Συνόδου» προκειμένου να εκλέξουν οι ιεράρχες της Ουκρανίας, τον Προκαθήμενό τους. Υπάρχει μάλιστα πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη προς όλους τους αρχιερείς, είτε αυτοί ανήκουν στην δικαιοδοσία του Φιλαρέτου, είτε στην δικαιοδοσία του Ονουφρίου, είτε του Μακαρίου, να προσέλθουν στην Σύνοδο και να εκλέξουν τον νέο τους Προκαθήμενο, για να επιδοθεί στη συνέχεια σε αυτόν ὀ Τόμος της Αυτοκεφαλίας.
•Η κατάσταση, ωστόσο, όπως έχει δημιουργηθεί με την Ρωσική Εκκλησία πού οδηγείται;
Δεν μπορώ να κάνω προβλέψεις. Η Ρωσία έχει προβεί σε διακοπή της Εκκλησιαστικής Κοινωνίας μαζί μας (Οικουμενικό Πατριαρχείο). Έχει γραφτεί από αρκετούς –μεταξύ των οποίων και ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος- ότι «δεν μπορούμε, την Θεία Ευχαριστία να την χρησιμοποιούμε ως όπλο». Αυτή είναι και η προσωπική μου άποψη. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν έχει διακόψει την μνημόνευση του Πατριάρχη Μόσχας, οὐτε την διακοπή της κοινωνίας μεταξύ των δύο Εκκλησιών. Η διακοπή της κοινωνίας είναι μια μονομερής απόφαση της Ρωσικής Εκκλησίας την οποία φρονώ ότι θα πρέπει να ξανασκεφτεί.
• Υπάρχει όμως πρόβλημα με το ορθόδοξο ποίμνιο και σε περιοχές ευθύνης του Οικουμενικού Πατριαρχείου; Π.χ. τι γίνεται στην Ρόδο;
Εμείς δεν έχουμε πρόβλημα. Η Ρωσική Εκκλησία είναι εκείνη η οποία δίνει εντολές στους Ρώσους, να απέχουν από τα μυστήρια που τελούμε εμείς.. Τίθεται όμως το ζήτημα: εκκλησιολογικά μπορεί η Ρωσική Εκκλησία να θεωρεί ποίμνιο της τους απανταχού Ρώσους; Οι Ρώσοι που κατοικούν στην Ρόδο σε ποια Εκκλησία ανήκουν; Στην Ρωσική ή στην Ιερά Μητρόπολη Ρόδου και κατά συνέπειαν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο; Όσοι κατοικούν στην Ρόδο, αποτελούν ποίμνιο της Ιεράς Μητρόπολης Ρόδου και όχι της Ρωσικής Εκκλησίας. Δεν έχουμε «εθνικές» εκκλησίες. Έχουμε τοπικές εκκλησίες. Κι αν ένας Ροδίτης πάει στην Μόσχα και εγκατασταθεί εκεί, δεν θα είναι μέλος της Ιεράς Μητρόπολης Ρόδου, θα ανήκει στο ποίμνιο του Πατριαρχείου Μόσχας. Δεν είναι δυνατόν τα εθνοφυλετικά κριτήρια να καταλύουν βασικές αρχές εκκλησιολογίας που γνωρίζει ένας πρωτοετής φοιτητής της Θεολογίας.