Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, όταν δύο Boeing επιβατικά αεροσκάφη έπεσαν πάνω στα κτήρια που στέγαζαν το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Λίγη ώρα αργότερα, ένα ακόμα Boeing 757 με 64 επιβάτες έπεσε στην δυτική πτέρυγα του αμερικανικού Πενταγώνου, ενώ ένα 4ο αεροσκάφος, που κατευθυνόταν προς τον Λευκό Οίκο, κατερρίφθη στην Πενσιλβάνια. Σύμφωνα με άλλες εικασίες, οι αεροπειρατές ήθελαν να κατευθύνουν το αεροσκάφος αν όχι στον Λευκό Οίκο, στο Καπιτώλιο, ή την εξοχική προεδρική κατοικία «Καμπ Ντέιβιντ» στο Μέριλαντ ή σε μία από τις πολλές πυρηνικές εγκαταστάσεις στα ανατολικά.
Θέμα: Ευγενία Δίτσα
Τα αεροσκάφη είχαν καταληφθεί από 19 αεροπειρατές, οι οποίοι παρέσυραν στον θάνατο 2.977 ανθρώπους. Οι ίδιοι οι αεροπειρατές σκοτώθηκαν και 6.000 άνθρωποι τραυματίστηκαν.
Ήταν η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ δέχονταν επίθεση στην ίδια τους τη χώρα και μάλιστα εκεί που χτυπούσε η καρδιά της παγκόσμιας οικονομίας. Την επομένη ξημέρωσε μια διαφορετική ημέρα για όλο τον πλανήτη, ενώ διαφόρων ειδών σενάρια για το τι ακριβώς έγινε τότε κυκλοφορούν ακόμα και σήμερα.
Σοκαρισμένη η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθούσε στις οθόνες των τηλεοράσεων τις συγκλονιστικές εικόνες από την κατάρρευση των κτηρίων, με τους ανθρώπους μέσα στην απόγνωσή τους να πέφτουν από τα παράθυρα, για να σωθούν, τους πυροσβέστες και τα σωστικά συνεργεία να δίνουν μάχες μέσα στα συντρίμμια για να βρουν τυχόν επιζώντες και μία ολόκληρη χώρα να θρηνεί…
Ο ουρανοξύστης από ατσάλι, που είχε κατασκευαστεί για να αντέχει ανέμους που ξεπερνούσαν τα 200 μίλια την ώρα, αλλά και πολύ μεγάλη θερμότητα σε περίπτωση πυρκαγιάς, δεν άντεξε, τελικά, την υπερβολική ζέστη, που προκλήθηκε από τα φλεγόμενα καύσιμα του αεροπλάνου.
Ο ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Νικολάου που αναγεννήθηκε από τις στάχτες του
Ανάμεσα στις αναρίθμητες καταστροφές, και ο ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Νικολάου στην οδό Liberty, απέναντι από τον Νότιο Πύργο του Παγκοσμίου Κέντρου Εμπορίου, ο οποίος καταστράφηκε ολοσχερώς. Ήταν ο μόνος ναός που καταστράφηκε από την επίθεση και το μόνο κτήριο, που δεν ανήκε στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου.
Λίγο μετά τις επιθέσεις, οι αρχές της Νέας Υόρκης δεσμεύτηκαν να τον ανοικοδομήσουν, αλλά οι προσπάθειές τους καθυστέρησαν σημαντικά, καθώς έπρεπε πρώτα να διευθετηθούν πολλά ζητήματα πολιτικής και οικονομικής φύσης.
Οι Αρχές της πόλης είχαν αποφασίσει να αλλάξουν όλη τη φυσιογνωμία της περιοχής, θέτοντας νέα σχέδια σε εφαρμογή. Για παράδειγμα, η Cedar Street 155, όπου βρισκόταν ο Άγιος Νικόλαος προτού θαφτεί εντελώς, είναι πλέον τμήμα ενός υπερυψωμένου πάρκου που άνοιξε το καλοκαίρι του 2016.
Έτσι, προκειμένου να καρποφορήσουν οι διαπραγματεύσεις για τη νέα θέση του ναού χρειάστηκε να περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τελικά, για το σκοπό αυτόν παραχωρήθηκε από τη Λιμενική Αρχή της Νέας Υόρκης και του Νιου Τζέρσεϋ το οικόπεδο στη διασταύρωση των οδών Liberty Street και Greenwich. «Καταλήξαμε σε επίσημη συμφωνία τον Οκτώβριο του 2014 και η κατασκευή ξεκίνησε αμέσως» δηλώνει ο Ντένις Μέχιελ.
Ενώ, όμως, αρχικά η αποπεράτωση του ναού προβλεπόταν για το 2018, οι εργασίες σταμάτησαν λόγω οικονομικών δυσκολιών την αμέσως προηγούμενη χρονιά (το 2017) και πάγωσαν για τρία ολόκληρα χρόνια.
Το 2020
Το 2020, η Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή ανέθεσε πλήρως την ανοικοδόμηση του Αγίου Νικολάου στη μη κερδοσκοπική οργάνωση «Οι Φίλοι του Αγίου Νικολάου» και πολύ γρήγορα όλα μπήκαν σε μια σειρά. Οι εργασίες, που είχαν σταματήσει λόγω κορωνοϊού, ξεκίνησαν εκ νέου τον Αύγουστο του 2020, ενώ η συγκέντρωση χρημάτων από την ΜΚΟ είναι εντυπωσιακή.
Όταν είχε αποφασιστεί η ανοικοδόμηση του ναού, περισσότεροι από 20 αρχιτέκτονες κατέθεσαν τα σχέδιά τους, προτού επιλεγεί εκείνο του διακεκριμένου Ισπανού Σαντιάγο Καλατράβα. Η Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή εξουσιοδότησε τους «Φίλους του Αγίου Νικολάου» να αναλάβουν τη συγκέντρωση χρημάτων, την ανοικοδόμηση και την αποπεράτωση του ναού. Και τελικά, το νέο κτίσμα έγινε τρεις φορές μεγαλύτερο από το προηγούμενο!
Ο αντιπρόεδρος των «Φίλων του Αγίου Νικολάου», Μάικλ Ψαρρός, πιστεύει πως η εκκλησία του Αγίου Νικολάου θα είναι η ορθόδοξη εκκλησία στις ΗΠΑ που θα συγκεντρώνει τους περισσότερους επισκέπτες λόγω της θέσης της:
«Εκατομμύρια άνθρωποι επισκέπτονται κάθε χρόνο το Σημείο Μηδέν (Σ.τ.Σ: το σημείο όπου βρίσκονταν το Διεθνές Κέντρο Εμπορίου ή αλλιώς οι Δίδυμοι Πύργοι) και οι πόρτες μας στον Άγιο Νικόλαο θα είναι ανοιχτές. Αυτός θα είναι ο Ορθόδοξος Ιερός Ναός με τους περισσότερους επισκέπτες στον κόσμο από μη Ορθοδόξους, ακόμη και από ανθρώπους που δεν είναι χριστιανοί. Εξάλλου, είναι σημαντικό να πούμε ότι θα είναι και εθνικό προσκύνημα».
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, επειδή η αποπεράτωση του ναού δεν έχει ολοκληρωθεί, δεν θα μπορούν να τελούνται καθημερινά λειτουργίες μέσα στους επόμενους μήνες. Το εξωτερικό του ναού αναμένεται να έχει αποπερατωθεί μέχρι τις 2 Νοεμβρίου, οπότε θα τελεστούν τα Θυρανοίξια υπό τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Μέχρι τον Απρίλιο του 2022 θα συνεχιστεί το έργο για την αποπεράτωση του εσωτερικού του Ιερού Ναού, με την ελπίδα να έχει ολοκληρωθεί ως την Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα της ίδιας χρονιάς.
«Ο ναός θα εγκαινιαστεί στις 4 Ιουλίου 2022, για να συμπέσει με την 100η επέτειο από την ίδρυση της ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αμερικής», δήλωσε ο Μάικλ Ψαρρός.
Πέρυσι, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ.κ. Ελπιδοφόρος τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα των επιθέσεων στον χώρο έξω από τον Ιερό Ναό, που δεν ήταν ακόμα έτοιμος. Το ίδιο έγινε και φέτος, μαζί με τη φωταγώγηση του ναού και του εθνικού προσκυνήματος.
Ο αγιασμός της επίσημης επανέναρξης των εργασιών πραγματοποιήθηκε στις 3 Αυγούστου 2020.
Το έργο της αγιογράφησης ανέλαβαν Αγιορείτες μοναχοί από την Ιερά Μονή Ξενοφώντος,
Το θαύμα με τις εικόνες που σώθηκαν
Ανάμεσα στα πολυτιμότερα αντικείμενα που είχε ο ναός εντός του πριν την κατάρρευση ήταν κάποια αποτμήματα λειψάνων του αγίου Νικολάου, της αγίας Αικατερίνης και του αγίου Σάββα, τα οποία είχαν δωριστεί στην εκκλησία από τον τελευταίο τσάρο της Ρωσίας, Νικόλαο τον Β΄. Αυτά τα λείψανα έβγαιναν από τις οστεοθήκες τους την ήμερα του εορτασμού του αντίστοιχου αγίου ή αγίας για προσκύνηση. Μετά τις επιθέσεις τα λείψανα χάθηκαν και δεν ξαναβρέθηκαν.
Κανένας δεν ήταν μέσα στον ναό τη στιγμή της καταστροφής. Ελάχιστα σώθηκαν: οι κατεστραμμένες εικόνες της Ζωοδόχου Πηγής και του αγίου Διονυσίου Ζακύνθου, καθώς και μερικά άλλα λατρευτικά αντικείμενα.
Είκοσι χρόνια μετά, οι πληγές δεν έχουν επουλωθεί και τα ψυχικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν τότε σε όσους ήταν παρόντες τους ταλανίζουν μέχρι και σήμερα…
Το χρονικό της τραγωδίας
Το πρώτο χτύπημα
8:45 π.μ. (τοπική ώρα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001)
Αεροσκάφος της εταιρίας American Airlines, με 92 επιβαίνοντες, έπεσε πάνω στον βόρειο Πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, ανάμεσα στον 77ο και τον 85ο από τους συνολικά 110 ορόφους του ουρανοξύστη.
Το κτίριο τυλίχθηκε στις φλόγες. Όσοι βρίσκονταν μεταξύ του 93ου και του 99ου ορόφου σκοτώθηκαν ακαριαία, ενώ αρκετοί πήδηξαν στο κενό, για να σωθούν…
Το δεύτερο αεροπλάνο
Δεκαοχτώ λεπτά αργότερα (στις 9:03 π.μ.) και ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η εκκένωση του Πύργου, ένα δεύτερο Boeing 767 της ίδιας εταιρείας έπεσε πάνω στον νότιο Πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου. Οι πρώτες εικόνες της τραγωδίας είχαν ήδη κάνει τον γύρο του κόσμου. Παρ’ όλα αυτά, κανένας ακόμα δεν μπορούσε να καταλάβει τι ακριβώς συνέβαινε.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Γ. Μπους βρισκόταν σε επίσκεψη σε δημοτικό σχολείο στη Φλόριντα. Μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες οι μαθητές της δευτέρας τάξης διάβαζαν μαζί του ένα παραμύθι. Έχει ήδη ενημερωθεί ότι ένα μικρό αεροσκάφος είχε πέσει στους Δίδυμους Πύργους.
Ξαφνικά τον πλησιάζει ο επιτελάρχης του και του ψιθυρίζει: «Ένα δεύτερο αεροπλάνο χτύπησε τον δεύτερο πύργο. Η Αμερική δέχεται επίθεση».
09:37 πμ
Τρίτη επίθεση, στην Ουάσιγκτον. Οι αεροπειρατές ρίχνουν το Boeing 757 της πτήσης 77 με 64 επιβάτες στη δυτική πτέρυγα του Πενταγώνου, που καταρρέει. Όσοι επιβαίνουν στο Boeing και ακόμα 125 μέλη του στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού του Πενταγώνου χάνουν τη ζωή τους.
Για προληπτικούς λόγους εκκενώνονται ο Λευκός Οίκος, το Καπιτώλιο, το υπουργείο Δικαιοσύνης, το Ανώτατο Δικαστήριο και όλα τα ομοσπονδιακά κτίρια στην αμερικανική πρωτεύουσα, καθώς και τα κτίρια των Ηνωμένων Εθνών και της Παγκόσμιας Τράπεζας στη Νέα Υόρκη.
Η τραγωδία στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου είναι ανείπωτη. Με διαφορά λίγων λεπτών, καταρρέουν διαδοχικά οι δίδυμοι πύργοι και ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης καλύπτει τον ουρανό του Μανχάταν.
09:42 πμ
Για πρώτη φορά στην ιστορία καθηλώνεται οποιαδήποτε πτήση έχει προορισμό ή πρόκειται να περάσει πάνω από αμερικανικό έδαφος. Οι πιλότοι 3.300 εμπορικών και 1.200 ιδιωτικών πτήσεων λαμβάνουν τη διαταγή να προσγειώσουν τα αεροσκάφη άμεσα.
09:59 πμ
Ο ουρανοξύστης των Δίδυμων Πύργων, «Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου 2», καταρρέει.
10:07 πμ
Ένα τέταρτο αεροσκάφος της United Airlines, που είχε απογειωθεί από το αεροδρόμιο του Νιου Τζέρσεϊ, με προορισμό το Λος Άντζελες, καταλαμβάνεται 40 λεπτά μετά την απογείωσή του από τρομοκράτες.
Οι επιβάτες της πτήσης 93 της United Airlines πληροφορούνται για την πτώση των τριών αεροσκαφών και επιχειρούν να ανακαταλάβουν το αεροπλάνο. Οι αεροπειρατές αναγκάζονται να το ρίξουν επιτόπου, τη στιγμή που βρίσκεται πάνω από την Πενσιλβανία, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 43 επιβαίνοντες. Εκτιμάται ότι αρχικός στόχος των αεροπειρατών ήταν ο Λευκός Οίκος!
10:30 πμ
Καταρρέει και ο δεύτερος ουρανοξύστης των Δίδυμων Πύργων. Οι Δίδυμοι Πύργοι δεν υπάρχουν πια. Η Νέα Υόρκη είναι αποκλεισμένη, καθώς κλείνουν όλες οι γέφυρες και τα τούνελ προς και από το Μανχάταν.
Ο εγκέφαλος της επίθεσης
Από την πρώτη στιγμή, οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν ως υπεύθυνο της τρομοκρατικής επίθεσης τον Σαουδάραβα πολυεκατομμυριούχο Οσάμα Μπιν Λάντεν, αρχηγό του τρομοκρατικού δικτύου της Αλ Κάιντα. Στις 8 Οκτωβρίου του 2001, οι ΗΠΑ επιτέθηκαν στο Αφγανιστάν, ηγούμενοι ενός συνασπισμού που ανέτρεψε τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, και το Μάρτιο του 2003 επιτέθηκαν στο Ιράκ, ανατρέποντας τον Σαντάμ Χουσεΐν.
Τρία χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2004, λιγότερο από μία εβδομάδα πριν τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές εκείνης της χρονιάς ο Μπιν Λάντεν εμφανίστηκε σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα, στο οποίο αναλάμβανε την ευθύνη για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Οι ΗΠΑ τον έψαχναν στα σύνορα Αφγανιστάν-Πακιστάν. Πίστευαν ότι κρυβόταν είτε στο Αφγανιστάν είτε στις φυλετικές περιοχές του Πακιστάν κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ τον εντόπισαν τελικά στο Πακιστάν, σε ένα ασφαλές συγκρότημα στο Abbottabad, μια μεσαίου μεγέθους πόλη κοντά στο Ισλαμαμπάντ.
Το τέλος του Μπιν Λάντεν
Στις 2 Μαΐου 2011, ο Μπιν Λάντεν σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια συντονισμένης επιχείρησης της επίλεκτης ομάδας SEALS του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού σε έπαυλη της πόλης Αμποταμπάντ του Πακιστάν, όταν μια μικρή αμερικανική δύναμη μεταφέρθηκε εκεί με ελικόπτερα κι έκανε επιδρομή στο κρησφύγετο. Το σώμα του πάρθηκε από το σημείο της επιδρομής, στο Πακιστάν, από τις δυνάμεις των ΗΠΑ για εξέταση και ταυτοποίηση DNA και αμέσως μετά έγινε θαλάσσια ταφή. Λίγες ώρες μετά την επιβεβαίωση, ο θάνατος του Μπιν Λάντεν ανακοινώθηκε από τον Ομπάμα σε τηλεοπτικό διάγγελμα.
Αρκετές ημέρες μετά την ανακοίνωση του Ομπάμα, η Αλ Κάιντα δημοσίευσε μια δήλωση που αναγνώριζε δημοσίως τον θάνατο του Μπιν Λάντεν και ορκιζόταν εκδίκηση.
Είκοσι χρόνια μετά, οι Ταλιμπάν ανακατέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν…