Με την έκδοση ενός πολυσήμαντου εκδοτικού ντοκουμέντου διακοσίων εβδομήντα σελίδων ο «Όμιλος Καρεκλίδη» υποδέχεται στη Μαγνησία την φετινή επέτειο της 28ης Οκτωβρίου τιμώντας και τα ογδόντα χρόνια της Απελευθέρωσης του Βόλου από τη γερμανική κατοχή.
Πρόκειται για το έγχρωμο λεύκωμα «ΣΤΙΓΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ ΜΥΣΤΙΚΑ 1940-1949» – ένα απάνθισμα ιστορικών γραπτών και φωτογραφικών τεκμηρίων – που οργανώθηκε με την επιμέλεια του δημοσιογράφου Ηλία Κουτσερή και διαρθρώνουν με τη συγγραφική συμμετοχή τους σαράντα τέσσερις καταξιωμένοι άνθρωποι των γραμμάτων απ’ όλη την Ελλάδα, πανεπιστημιακοί, γνωστοί ιστορικοί, φιλόλογοι, θεολόγοι, δημοσιογράφοι, λογοτέχνες, κ.ά.
Τις σελίδες της έκδοσης διατρέχει ένα πλήθος ολοζώντανων γεγονότων του πολέμου, της κατοχής, της αντίστασης, της απελευθέρωσης και της εμφύλιας τραγωδίας, που αναδύονται μέσα από τη βάσανο της ιστορικής έρευνας και της κριτικής αποτίμησης, με παραθέσεις γραπτών της Βάνιας Φιλαρέτου για το αποτυχημένο Βενιζελικό κίνημα του ’35 και τη διολίσθηση στη δικτατορία Μεταξά, της Σοφίας Κανταράκη και της Ιφιγένειας Λούρου για τη συμμετοχή – την ειδησεογραφική συμβολή – του τοπικού τύπου στα κρίσιμα χρόνια, του Δημήτριου Μπενέκου για την έναρξη της Κατοχής στο Βόλο και τον φιλέλληνα γερμανό πρόξενο Helmut Scheffel, του Αθανάσιου Κατσιάνη για τους Μαγνησιώτες ήρωες του πολέμου και του Ευάγγελου Ανδρέου για τον στρατιώτη της πατρίδας και ήρωα των θαλασσών, τον θρυλικό ΙάσοναΖηργάνο, όπως αυτός έρχεται μέσα από τα αρχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τέχνης της Ελλάδος με τούτο το χαρακτηριστικό απόσπασμα:
ΑΝΟΙΓΕΙ Η ΠΟΡΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑ…*
»Μέ την απελευθέρωση ξεκίνησε η ανασυγκρότηση του Ελληνικού Στρατού και ο Ζηργάνος τοποθετήθηκε στο ΙΧ ΣύνταγμαΠυροβολικού, στο Μεγάλο Πεύκο Αττικής, το οποίο μετακινήθηκε το 1946 στο Βόλο όπου επέστρεψε ως επικεφαλής της Εθνοφυλακής. Όμως σύντομα μετατέθηκε στο Κέντρο Υποδοχής Τεχνιτών [Κ.Υ.Τ.] στην Πάτρα. Εκεί ως αθλητής του τοπικού Ναυτικού Ομίλου ξεκίνησε την προετοιμασία του για να…προσθαλασσώσει το μεγάλο όνειρό του με τον Διάπλου του Στενού της Μάγχης. Ζήτησε για τούτο την άδεια από το Γενικό Επιτελείο Στρατού αλλά το αίτημα απορρίφθηκε λόγω κρισιμότητας των γεγονότων του εμφυλίου.
Τον Ιανουάριο του 1948 εγκατέλειψε τις προπονήσεις καθώς μετατέθηκε από την Πάτρα στη δύναμη της 43ης Ταξιαρχίας στην Κόνιτσα όπου και ανέλαβε την ευθύνη Διοίκησης Τάγματος Πεζικού. Με την μονάδα του συμμετείχε στις άγριες μάχες των επιχειρήσεων στο Γράμμο και τον Σεπτέμβριο του ΄48 τραυματίστηκε στη Μάχη του Λιόκου, μια ορεινή διάβαση με φυσικό οχυρό στα βόρεια της Κόνιτσας, πριν από το ύψωμα Προφήτης Ηλίας.
Ο Ζηργάνος παραμένει τραυματίας στο Τάγμα του με μια μόνο εξαήμερη άδεια για θεραπεία στην εκεί νοσηλευτική μονάδα εκστρατείας ενώ σε μερικές μέρες και αφού είχαν λάβει τέλος οι επιχειρήσεις, η Ταξιαρχία του μετακινείται στα πεδινά των Ιωαννίνων.
Αρχίζει εντατικές προπονήσεις στα κρύα νερά της Παμβώτιδας. Στα σπλάχνα του ηρωικού αξιωματικού έχει φουντώσει ο πόθος να συμμετάσχει στους επικείμενους Ολυμπιακούς Αγώνες και να πραγματώσει τον Διάπλου της Μάγχης. Μάταια.
Το 1949 ονομάζεται Ταγματάρχης και μετατίθεται στο Επιτελείο της 75ης Ταξιαρχίας, συμμετέχοντας στις τελευταίες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Στρατού στο Σαραντάπορο. Τη χρονιά αυτή λαβαίνει επί τέλους υπηρεσιακό διαβατήριο για να συμμετάσχει στην αποστολή στο Λονδίνο με την ομάδα της Ανωτέρας Συντονιστικής Επιτροπής Αθλητισμού Ενόπλων Δυνάμεων – Α.Σ.Ε.Α.Ε.Δ. Με την ευκαιρία αυτή κάνει πραγματικότητα το μεγάλο όνειρό του. Διαπλέει κολυμπώντας τη Μάγχη και ανοίγει η πόρτα για την αθλητική του αθανασία.
Το 1950 υπηρετεί στην Καβάλα. Τότε παίρνει και την οριστική απόφαση να δοθεί εφ’εξής «ψυχή τε και σώματι» στην αθλητική δράση.
Δηλώνει την παραίτησή του από τον Ελληνικό Στρατό συμμετέχοντας στις εκλογές με το ψηφοδέλτιο Νομού Λάρισας του κόμματος της Εθνικής Προοδευτικής Ένωσης Κέντρου του Στρατηγού Πλαστήρα.
Έκτοτε τα επιτεύγματά του στα διεθνή χρονικά της κολύμβησης μεγάλων αποστάσεων θα αφήσουν έκπληκτο τον κόσμο και θα λαμπρύνουν τα χρώματα της πατρίδας του, όπως τότε στα πεδία του πολέμου, τώρα στα νερά των ανοικτών θαλασσών…«
*ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ: ΙΑΣΩΝ ΖΗΡΓΑΝΟΣ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ «ΣΥΝΑΞΑΡΙ»
ΕΝΟΣ ΠΟΛΥΑΘΛΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΤΟΥ ΝΕΩΤΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΠΟΥΣ
Στα πρόθυρα του Αλβανικού Έπους. Ο Ζηργάνος έφιππος στο Στρατόπεδο της Κορίνθου
Κεντρική φωτογραφία: Στα πρόθυρα του Αλβανικού Έπους. Ουλαμός της Πυροβολαρχίας του Ζηργάνου υπό τον εκπαιδευτή και φίλο του, Ανθυπολοχαγό Στάθη Παρασκευόπουλο (1915-2010)