2019: Ανασκόπηση στα εκκλησιαστικά γεγονότα της χρονιάς που φεύγει

Ο χρόνος που φεύγει αφήνει πίσω του γεγονότα τα οποία περνούν στην ιστορία. Άλλοτε ευχάριστα, άλλοτε δυσάρεστα. Γεγονότα που σημαδεύουν την πορεία για το αύριο. Το ίδιο συμβαίνει και στον Ορθόδοξο κόσμο.

Το Πρακτορείο ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ κάνει σήμερα μια ανασκόπηση στα εκκλησιαστικά γεγονότα του 2019.

Επιμέλεια Νίκος Ζαϊμης

Το Ουκρανικό

Αναμφίβολα υπήρξε το κορυφαίο γεγονός του έτους που φεύγει. Στις 5 Ιανουαρίου 2019, στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος θα υπογράψει τον Τόμο για την εκχώρηση αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας. Ανήμερα της μεγάλης εορτής των Θεοφανείων πραγματοποιήθηκε η επίσημη απονομή, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, του Τόμου Αυτοκεφαλίας της εν Ουκρανία Ορθοδόξου Εκκλησίας στον πρώτο Προκαθήμενό της, Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο.
«Σήμερον ανοίγεται μία νέα σελίς εις την ιστορίαν της Ουκρανίας. Εισέρχεσθε σήμερον επισήμως και κανονικώς, ως η δεκάτη πέμπτη Εκκλησία, εις την ευλογημένην χορείαν των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών», είχε τονίσει μεταξύ άλλων ο Παναγιώτατος.

Η απόφαση αυτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου ξεσήκωσε κύκλο αντιδράσεων, κυρίως από το Πατριαρχείο της Μόσχας, το οποίο έχει διακόψει τη μνημόνευση της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.

Ωστόσο πέρασαν αρκετοί μήνες έως ότου έρθει η επίσημη αναγνώριση από κάποια άλλη Εκκλησία. Η πρώτη που το έπραξε ήταν η Εκκλησία της Ελλάδος. Σε έκτακτη συνεδρίαση της στις 12 Οκτωβρίου, η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος αναγνώρισε στον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη το κανονικό δικαίωμα για παραχώρηση του Αυτοκεφάλου στην Εκκλησία της Ουκρανίας. Οι Ιεράρχες, επικύρωσαν με αυτόν τον τρόπο προηγούμενη απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, συμφώνησαν επίσης να αναγνωρίσουν το δικαίωμα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών να χειριστεί το θέμα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ουκρανίας.

Η αντίδραση της Μόσχας και σε αυτή την περίπτωση υπήρξε άμεση, με την διακοπή της κοινωνίας με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών.

Η επόμενη αναγνώριση ήρθε από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Κατά την διάρκεια της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αρχαγγέλων στο Ντάχερ της αιγυπτιακής πρωτεύουσας, στις 8 Νοεμβρίου, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β´ ενέταξε στα Δίπτυχα και μνημόνευσε για πρώτη φορά τον Μητροπολίτη Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας, κ. Επιφάνιο ως Προκαθήμενο της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Πριν λίγες ημέρες η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου της Μόσχας διέκοψε την κοινωνία με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.

Νέα σελίδα σε Αμερική, Αυστραλία και Μεγάλη Βρετανία

Το έτος 2019 υπήρξε κομβικό για τρεις Αρχιεπισκοπές του Οικουμενικού. Μετά το Πάσχα ο Αρχιεπίσκοπος πρώην Αμερικής κ. Δημήτριος έκανε πράξει την δήλωσή του ότι θα παραιτούνταν. Στις 4 Μαΐου υπέβαλε την παραίτηση του στον Οικουμενικό Πατριάρχη. Από την ψηφοφορία των μελών της Αγίας και Ιεράς Συνόδου για την εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου Αμερικής, που πραγματοποιήθηκε στις 11 Μαΐου στον Πατριαρχικό Ναό, κατόπιν προβολής τριών υποψηφίων, εξελέγη Αρχιεπίσκοπος ο μέχρι τότε Μητροπολίτης Προύσης κ. Ελπιδοφόρος, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Χάλκης. Η τελετή ενθρόνισης του Αρχιεπισκόπου κ. Ελπιδοφόρου, έγινε στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος στη Νέα Υόρκη στις 22 Ιουνίου. ««Πράγματι, η καρδιά μου, η ψυχή μου και η διάνοιά μου είναι έτοιμες και ανυπομονούν να αναλάβουν αυτή τη μεγάλη πρόκληση και ευθύνη, την οποία μου δώρισε η χάρη του Τριαδικού Θεού με την εκλογή μου μετά από εισήγηση της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίου, από τα σεβάσμια μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, ώστε να διακονήσω εσάς, τους αγαπητούς πιστούς της Αμερικής, ως ο πνευματικός σας πατέρας και ποιμένας, ως ο έβδομος Αρχιεπίσκοπος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής» είχε δηλώσει στον ενθρονιστήριο λόγο του.

Στις 25 Μαρτίου, ύστερα από μάχη που έδωσε με την επάρατη νόσο, εκοιμήθη ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός. Ο άνθρωπος που για 44 ολόκληρα χρόνια διακόνησε την Εκκλησία του Χριστού και τον Ελληνισμό στην μακρινή αυτή ήπειρο. Την Πέμπτη, 9 Μαΐου, η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία συνεδρίαζε στο πλαίσιο των τακτικών συνεδριών της για τον μήνα Μάιο, υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, εξέλεξε παμψηφεί τον μέχρι τότε Επίσκοπο Χριστουπόλεως κ. Μακάριο, ως νέο Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας. Η τελετή ενθρόνισης πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιουνίου. «Πρωταρχική επιθυμία και συνάμα παράκλησή μου προς όλους σας είναι να αγιάσουμε την Αυστραλιανή γη με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου», ήταν τα πρώτα του λόγια στον Επιβατήριο λόγο του.

Νέα σελίδα ξεκίνησε και στην Αρχιεπισκοπή Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας, μετά την εκλογή στις 12 Ιουνίου του στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο του από Δαρδανελλίων κ. Νικήτα, ο οποίος καλείται να συνεχίσει το έργο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου πρώην Θυατείρων κυρού Γρηγορίου, ο οποίος εκοιμήθη σε ηλικία 91 στις 20 Νοεμβρίου. Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Νικήτας ενθρονίστηκε στις 27 Ιουλίου στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας στο Λονδίνο.

Έξι νέοι Μητροπολίτες στην Εκκλησία της Ελλάδος

Τέσσερις εκδημίες και δύο παραιτήσεις προκάλεσαν την αλλαγή σκυτάλης σε 6 Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος. Στις 13 Ιανουαρίου εκοιμήθη αιφνιδίως ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κυρός Παύλος. Στις 20 Μαρτίου εξελέγη στη χηρεύουσα θέση ως νέος Μητροπολίτης ο Αρχιμανδρίτης Αθανάσιος Γιαννουσάς, μέχρι τότε Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας.

Στις 19 Φεβρουαρίου εκοιμήθη ο Μητροπολίτης Γλυφάδας κυρός Παύλος. Τον διαδέχτηκε ο μέχρι τότε Επίσκοπος Σαλώνων και Διευθυντής της Ε.Κ.Υ.Ο κ. Αντώνιος. Η εκλογή του έγινε στις 20 Μαρτίου.

Το βεβαρημένο της υγείας, του μακαριστού πλέον, Μητροπολίτη πρώην Περιστερίου κυρού Χρυσοστόμου, τον οδήγησε σε παραίτηση η οποία έγινε δεκτή από την Διαρκή Ιερά Σύνοδο στις 5 Μαρτίου. Τον διαδέχτηκε, μετά την εκλογή του στις 20 Μαρτίου, ο μέχρι τότε Επίσκοπος Μεθώνης και Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου κ. Κλήμης.

Ο αιφνίδιος θάνατος του μακαριστού Μητροπολίτη Φθιώτιδος κυρού Νικολάου στις 27 Ιουλίου, αιφνιδίασε όχι μόνο τον Φθιωτικό λαό, αλλά ολόκληρη την Εκκλησία της Ελλάδος. Στις 11 Οκτωβρίου η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέλεξε στην χηρεύουσα θέση τον μέχρι τότε Επίσκοπο Θεσπιών και Πρωτοσύγκελλο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών κ. Συμεών.

Με τις δηλώσεις του περί παραίτησης ο Μητροπολίτης πρώην Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιος, είχε βρεθεί πολλές φορές στο επίκεντρο των συζητήσεων. Στις 26 Αυγούστου η Διαρκής Ιερά Σύνοδος έκανε δεκτή την παραίτηση που είχε υποβάλλει λίγες ημέρες νωρίτερα. Τον διαδέχτηκε ο μέχρι τότε Α΄ Γραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, Αρχιμανδρίτης Ιερώνυμος Κάρμας, στις 11 Οκτωβρίου.

Στις 26 Αυγούστου εκοιμήθη, ύστερα από 31 χρόνια Αρχιερατείας, ο Μητροπολίτης Λήμνου κυρός Ιερόθεος. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος προχώρησε στην πλήρωση της καινής θέσης στις 11 Οκτωβρίου. Νέος Μητροπολίτης εξελέγη ο μέχρι τότε Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Αρχιμανδρίτης Ιερόθεος Καλογερόπουλος.

Η ιστορική επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στο Άγιον Όρος

Επίσκεψη επίσκεψη στο περιβόλι της Παναγίας πραγματοποίησε τον Οκτώβριο ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. Η επίσημη Υποδοχή του έγινε στις Καρυές. Ο Παναγιώτατος κατά την παραμονή του επισκέφθηκε Μονές και σκήτες, καθώς επίσης και την Αθωνιάδα Ακαδημία. Επίσκεψη πραγματοποίησε και στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου στην οποία ξεναγήθηκε από τον Καθηγούμενο της Μονής Γέροντα Εφραίμ.

«Υπάρχετε εις την καρδία ημών και ημείς είμαστε πλησίον σας» είπε, εμφανώς συγκινημένος στους αντιπροσώπους των μονών του Αγίου Όρους, σε ηγουμένους και μοναχούς, στη σύναξη που έγινε στο Ιεροκοινοτικό Μέγαρο κατά την αναχώρηση του από τις Καρυές, ολοκληρώνοντας την τετραήμερη επίσκεψη του στο Άγιον Όρος. «Αγιορείται πατέρες σας αγαπώμεν πολύ. Ο Πατριάρχης σας αγαπά απεριορίστως. Ζητεί να είστε δίπλα του εις τον αγώνα, τον οποίο δίδει, έν αληθεία και Ορθοδόξω μαρτυρία. Είμεθα οι δικοί σας, είσαστε οι δικοί μας. Έχετε την ευχή μας. Καλήν αντάμωσιν αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω» ανέφερε σε άλλο σημείο.

Οι Αγιoκατατάξεις

Στις 20 Οκτωβρίου, λίγο μετά την Επίσημη Υποδοχή του στις Καρυές του Αγίου Όρους, ο Οικουμενικός Πατριάρχης έκανε τους αγιορείτες να δακρύσουν με την αναγγελία αγιοκατάταξης, των τεσσάρων Αγιορειτών Γερόντων , Δανιήλ Κατουνακιώτη, Εφραίμ Κατουνακιώτη, Ιωσήφ Ησυχαστή και Ιερώνυμου Σιμωνοπετρίτη. Λίγο πριν την αναχώρηση του ανήγγειλε και την πρόθεση για την αγιοκατάταξη του Γέροντα Σωφρόνιου του Έσσεξ. Μέχρι στιγμής το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει προχωρήσει στην αγιοκατάταξη του Γέροντος Σωφρονίου του Έσσεξ και του Γέροντος Ιερωνύμου Σιμωνοπετρίτη, όπως ανακοίνωσε στις 27 Νοεμβρίου η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Ο σεισμός στην Αλβανία και η αλληλεγγύη των Ορθοδόξων

Η 26η Νοεμβρίου αποτελεί μια μαύρη ημέρα πλέον για την Αλβανία. Ο ισχυρός σεισμός των 6,4 Ρίχτερ δεν άφησε μόνο συντρίμμια πίσω του, αλλά και δεκάδες θύματα. Στο πλευρό όσων επλήγησαν βρέθηκε από την πρώτη στιγμή η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας. Παράλληλα, ένα κύμα ηθικής και υλικής αλληλεγγύης ξέσπασε, με τους Προκαθημένους των Ορθοδόξων Εκκλησιών να εκφράζουν την στήριξη τους. Μάλιστα αρκετές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος προχώρησαν στη συγκέντρωση ειδών ανάγκης τα οποία και απέστειλαν στους σεισμοπαθείς.

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.