Στις 27 Αυγούστου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Φανουρίου. Ο Άγιος Φανούριος, έζησε στη Ρωμαϊκή εποχή και συγκρούσθηκε με την καθεστηκυία τάξη αρνούμενος να αποποιηθεί το Χριστιανισμό και τις αρχές του. Τα 12 μαρτύρια που υπέφερε για να μην απεμπολύσει την πίστη του στον Χριστιανισμό αποτελούν παράδειγμα για τη σύγχρονη εποχή στην οποία κυριαρχεί ο υλισμός και ο αθεϊσμός.
Για την καταγωγή και τη ζωή του Αγίου Φανουρίου υπάρχουν λίγα στοιχεία. Από την εύρεση της εικόνας του συμπεραίνουμε ότι ήταν πολύ νέος. Με βάση το όνομά του πρέπει να ήταν Ελληνικής καταγωγής και πολύ μορφωμένος, για να γίνει στρατιωτικός. Με βάση τα μαρτύρια που υπέστη υπολογίζεται ότι έζησε τον 2ο ή τον 3ο μΧ αιώνα, όταν οι διωγμοί των Χριστιανών βρίσκονταν στο αποκορύφωμά τους.
Ο Άγιος Φανούριος στη Ρόδο. Πηγή: tripadvisor
Όταν ο Ρωμαίος άρχοντας πληροφορήθηκε ότι ο Φανούριος ήταν Χριστιανός του ζήτησε να απαρνηθεί την πίστη του. Όταν εκείνος αρνήθηκε τον υπέβαλλε στα 12 μαρτύρια ανάμεσα στα οποία λιθοβολισμός, ραβδισμός με μαστίγιο και με σιδερένιους λοστούς, τον έκαψαν με αναμμένες λαμπάδες, τον καταπλάκωσαν με μια μεγάλη πέτρα και άφησαν ελεύθερα άγρια ζώα για να τον κατασπαράξουν, τοποθέτησαν στο χέρι του αναμμένα κάρβουνα. Όμως όλες οι πληγές επουλώνονταν και τα άγρια ζώα όχι μόνο δεν τον πείραξαν αλλά φιλευσπλαχνα επώλουναν γλύφοντας τις πληγές του.
Ένας τεράστιος σεισμός συγκλονίζει τη γη και εμφανίζεται μια λάμψη. Όλοι οι συγκεντρωμένοι κοιτάζουν προς το μέρος του Αγίου και βλέπουν πάνω του ένα κάτασπρο περιστέρι, που κρατούσε ένα στεφάνι. Ο κόσμος αρχίζει να φωνάζει εκστασιασμένος από τα θαύματα που συνέβαιναν μπροστά του.
Αμέσως μετά εμφανίσθηκε ένας πύρινος φωτεινός στύλος και πάνω από αυτόν ένας επιβλητικός Σταυρός. Ο Άγιος Φανούριος φωτιζόταν από το ουράνιο φως και το κάτασπρο περιστέρι τον πλησίασε και τοποθέτησε στο κεφάλι του το στεφάνι που κρατούσε κεφάλι και να του λέει: “Ειρήνη σε σένα δούλε του Θεού. Έχε θάρρος και πάρε αυτό το στεφάνι, που στο χαρίζει ο Ουράνιος Πατέρας”.
Ο Άγιος Φανούριος στη Ρόδο. Πηγή: tripadvisor
Ο τύραννος συνεχίζει να επιβάλλει νέα πιο εξοντωτικά μαρτύρια στον Φανούριο.
Διατάζει να τον τοποθετήσουν σε ένα μεγάλο μάγκανο για να του τσακίσουν τα κόκαλα. Ο Άγιος παραμένει ήρεμος. Στη συνέχεια τον τοποθετούν όρθιο μέσα σε ένα πυρωμένο λάκκο. Πάνω στη φωτιά και ενώ οι φλόγες και ενώ οι καπνοί τον έχουν τυλίξει, ο Άγιος προσεύχεται και ξεψυχά.
Η εύρεση της εικόνας
Για την εύρεση της εικόνας του αλλά και εκεί υπάρχουν δύο εκδοχές. Σύμφωνα με Συναξάρια βρέθηκε περίπου στο 1.500 μ.Χ. και κατ’ άλλους γύρω στα 1355-1369 μ.Χ. Επίσης, υπάρχουν δύο εκδοχές και για τον τόπο εύρεσης της εικόνας. Άλλοι υποστηρίζουν πως η εικόνα του Αγίου βρέθηκε στην Κύπρο και άλλοι στη Ρόδο. Στη Ρόδο , ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος ο Β’ ο Διασπωρηνός (1355 μ.Χ. – 1369 μ.Χ.) ανέγνωσε σε μια σειρά γραμμάτων “Αγιος Φανούριος”. Η παράσταση του Αγίου τον έδειχνε με στρατιωτική στολή ενώ κρατούσε στα δεξιά του ένα Σταυρό.
Η δύναμη της Φανουρόπιτας
Σύμφωνα με την σύγχρονη παράδοση, η φανουρόπιτα φτιάχνεται για να αποκαλύψει ο Άγιος το προς εξεύρεση αντικείμενο ή άτομο. Πρόκειται ένα ιδιότυπο τάμα.
Η Φανουρόπιτα είναι από τις πιο γνωστές νηστίσιμες πίτες. Συνήθως έχει επτά ή εννέα υλικά που ανήκουν στους λεγόμενους ιερούς αριθμούς. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας τα ήθη και τα έθιμα διαφέρουν. Αλλού είναι για να βρουν οι ανύπαντρες γυναίκες σύζυγο, αλλού προστατεύει τους αγρότες πάντα όμως φέρνει καλοτυχία και φως στη ζωή των πιστών.
Υλικά
- 1 κούπα σπορέλαιο
- 3 κούπες αλεύρι (που φουσκώνει μόνο του)
- 1 κούπα ζάχαρη
- 1 κούπα φυσικό χυμό πορτοκάλι
- 1 κουταλάκι γλυκού σόδα
- 1/2 κούπα καρύδι κομμένο μέτριο
- 1/2 κούπα σταφίδα ξανθή
- 1/2 κουταλάκι γλυκού γαρίφαλο
- 3/4 κουταλάκι γλυκού κανέλα
Εκτέλεση
- Χτυπάμε το λάδι μαζί με τη ζάχαρη μέχρι να λιώσει όσο περισσότερο γίνεται η ζάχαρη. Σε αυτό το μείγμα ρίχνουμε το πορτοκάλι που έχουμε διαλύσει τη σόδα. Συνεχίζουμε το χτύπημα με το μίξερ για 3-4 λεπτά.
- Σε ένα μπολ έχουμε βάλει το αλεύρι μαζί με το γαρίφαλο, την κανέλα, το καρύδι και τη σταφίδα, τα οποία τα προσθέτουμε στεγνά για να μην σβολιάσει η πίτα.
- Ανακατεύουμε το μείγμα με κουτάλι.
- Λαδώνουμε ελάχιστα το ταψί γιατί το μείγμα της Φανουρόπιτάς μας έχει όσο λάδι χρειάζεται για να μην κολλήσει και απλώνουμε το μείγμα.
- Βάζουμε το ταψί σε προθερμασμένο φούρνο στους 160-170 βαθμούς, ανάλογα τον φούρνο (ψήνεται και σε αντίσταση και σε αέρα) για 40-60 λεπτά.
- Αφήνουμε τη φανουρόπιτα να κρυώσει και μετά την κόβουμε.
Η προσευχή στον Άγιο κατά την παρασκευή της Φανουρόπιτας
Η προσευχή αυτή συνηθίζεται να διαβάζεται κατά την παρασκευή της φανουρόπιτας που φτιάχνουμε προς τιμήν του Αγίου Φανουρίου.
Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Ουράνιος Άρτος, ο της βρώσεως της μενούσης εις τον αιώνα πλουσιοπάροχος χορηγός, ο δοτήρ των αγαθών, ο δέ Ηλιού τροφήν αγεώργητον πηγάσας, η ελπίς των απηλπισμένων, η βοήθεια των αβοηθήτων και σωτηρία των ψυχών ημών. Ευλόγησον τα δώρα ταύτα και τους ταύτα σοι προσκομίσαντας, εις δόξαν σήν και τιμήν του αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος Φανουρίου.
Παράσχου δέ, αγαθέ, τοις ευπρεπίσασι τους πλακούντας τούτους, πάντα τά εγκόσμια καί υπερκόσμια αγαθά σου.
Εύφρανον αυτούς εν χαρά μετά του προσώπου σου, δείξον αυτοίς οδούς προς σωτηρίαν.
Τα αιτήματα τών καρδιών αυτών καί πάσαν τήν βουλήν αυτών ταχέως πλήρωσον, οδηγών αυτούς προς εργασίαν τών εντολών σου, ίνα διά παντός εν ευφροσύνη καί αγαλλιάσει υμνώσι καί δοξάσωσι το πάντιμον καί μεγαλοπρεπές όνομά σου, πρεσβείαις της υπερευλογημένης Θεοτόκου, του αγίου ένδοξου νεομάρτυρος Φανουρίου, του Θαυματουργού, καί πάντων σου τών αγίων. Αμήν.
Απολυτίκιον Αγίου Φανουρίου
Ήχος δ΄. Βασίλειον διάδημα Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς Αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις, ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία την ουράνιον δόξαν. ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε.
Κοντάκιον Ήχος γ΄.
Η Παρθένος σήμερον Ιερείς διέσωσας αιχμαλωσίας αθέου και δεσμά συνέθλασας δυνάμει Θεία, Θεόφρον, ήσχυνας τυράννων θράση γενναιοφρόνως, ηύφρανας Αγγέλων τάξεις Μεγαλομάρτυς, δια τούτο σε τιμώμεν, θείε οπλίτα, Φανούριε ένδοξε.
Μεγαλυνάριον
Τους ασπαζομένους την σην σεπτήν εικόνα εν πίστει και αιτούντας σην αρωγήν, Μάρτυς, κληρονόμους της Θείας Βασιλείας, Φανούριε, λιταίς σου πάντας ανάδειξον.