Το υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει για το νέο έτος αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες, μεταρρυθμίζοντας βασικά σημεία σε σχολεία και πανεπιστήμια, ως ένα πρώτο βήμα του συνολικού σχεδίου για την Παιδεία.
Με το νομοθετικό έργο του υπουργείου, που θα δώσει τα πρώτα στίγματα της πολιτικής του, να ξεκινάει τους πρώτους μήνες του 2020, η πολιτική ηγεσία αναμένεται να φέρει το νέο έτος μία σειρά νομοσχεδίων (σ.σ.: μέχρι στιγμής έχει παρέμβει νομοθετικά μέσω διατάξεων σε άλλα νομοσχέδια για πολύ επείγοντα θέματα) που θα αφορούν Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Το μάθημα των Θρησκευτικών
Ωστόσο, δεν υπάρχει κάποια άμεση κίνηση το τι θα γίνει με το μαθήματος των θρησκευτικών. Η κ. Κεραμέως είχε τονίσει μετά την ανάληψη των καθηκόντων της ότι στόχος του Υπουργείου είναι να εφαρμόσει τις αποφάσεις τις δικαιοσύνης, οι οποίες έκριναν ότι το νέο πρόγραμμα σπουδών για το μάθημα των Θρησκευτικών είναι αντισυνταγματικό.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, με τις υπ΄ αριθμ. 1749 – 1752/2019 αποφάσεις της Ολομέλειας του (προεδρεύων ο αντιπρόεδρος Αθανάσιος Ράντος και εισηγήτρια η Σύμβουλος Επικρατείας Παρασκευή Μπραΐμη) ανακοίνωσε στις 20 Σεπτεμβρίου τις 101470/Δ2/16.6.2017 και 99058/Δ2/13.6.2017 αποφάσεις του υπουργού Παιδείας, με τις οποίες καθορίστηκαν τα προγράμματα σπουδών του μαθήματος των θρησκευτικών αφενός του δημοτικού και του γυμνασίου και αφετέρου του λυκείου.
Σε σχέση με τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών, η Ολομέλεια του Δικαστηρίου έκρινε, κατά πλειοψηφία, ότι πρέπει να επιδιώκεται η ανάπτυξη της ορθόδοξης χριστιανικής συνείδησης και ότι το μάθημα αυτό απευθύνεται αποκλειστικά στους ορθόδοξους χριστιανούς μαθητές.
Εξάλλου, σύμφωνα με το ΣτΕ, οι ετερόδοξοι, αλλόθρησκοι ή άθεοι μαθητές έχουν δικαίωμα πλήρους απαλλαγής από το μάθημα με την υποβολή σχετικής δήλωσης, η οποία θα μπορούσε να γίνει με μόνη την επίκληση λόγων θρησκευτικής συνείδησης. Η δε Πολιτεία οφείλει, εφόσον συγκεντρώνεται ικανός αριθμός μαθητών που απαλλάσσονται, να προβλέψει τη διδασκαλία ισότιμου μαθήματος προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος «ελεύθερης ώρας».
Σύσταση επιτροπής από το ΙΕΠ
Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής τις προηγούμενες ημέρες σε συνεδρίαση του αποφάσισε τη συγκρότηση Επιτροπής για τα Θρησκευτικά, με στόχο:
Α) την εισήγηση για την βέλτιστη δυνατή μεταβατική λύση του ζητήματος με στόχο την πλήρη συμμόρφωση των Προγραμμάτων Σπουδών του Μαθήματος των Θρησκευτικών με τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε., για το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί μέχρι τη συγγραφή και εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών και του αντιστοίχου διδακτικού υλικού για το Μάθημα των Θρησκευτικών
Β) την εισήγηση σχετικά με τους τρόπους και τις μεθόδους εφαρμογής των αποφάσεων του Σ.τ.Ε., του ΕΔΔΑ και της ΑΠΔΠΧ, όσον αφορά σε όλες τις υπόλοιπες πτυχές των αποφάσεων αυτών που συνδέονται με το Μάθημα των Θρησκευτικών, με έμφαση στη διατήρηση της υποχρεωτικότητας του Μαθήματος και τη διαδικασία απαλλαγής των μαθητών/μαθητριών.
Η άμισθη Επιστημονική Επιτροπή αποτελείται από τα εξής μέλη:
1. Κωνσταντίνος Κορναράκης (Πρόεδρος Επιτροπής). Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας Ε.Κ.Π.Α. (αντικείμενο: Χριστιανική Ηθική).
2. Αθανάσιος Στογιαννίδης. Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ (αντικείμενο: Σχολική Παιδαγωγική και Διδακτική Μεθοδολογία του Μαθήματος των Θρησκευτικών).
3. Κωνσταντίνος Πρέντος. Διευθυντής 6ου Δημοτικού Σχολείου Κηφισιάς, Δάσκαλος, Θεολόγος.
4. Μάριος Κουκουνάρας – Λιάγκης. Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας ΕΚΠΑ (αντικείμενο: Διδακτική Θρησκευτικών).
5. Ξανθή Αλμπανάκη. Δρ. Θεολογίας, κάτοχος του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., με ειδίκευση στην Παιδαγωγική.
6. Ελένη Μαράκη. Δρ. Επιστημών Αγωγής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Προϊσταμένη ΚΕΣΥ (Κέντρο Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης) Ηρακλείου της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Κρήτης.
7. Φερενίκη Παναγοπούλου. Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω.
Η αντίδραση της ΠΕΘ
Δελτίο Τύπου που εξέδωσε πριν λίγες ημέρες η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων αναφέρεται στην απόφαση της Υπουργού Παιδείας κ. Ν. Κεραμέως, που εκδόθηκε στις 19/12/19, από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), για τη σύσταση της ως άνω Επιτροπής, έργο της οποίας θα είναι η γνωμοδότηση για την εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ στη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικων.
“Η κ. Υπουργός, προφανώς, όφειλε ήδη από την 21η Σεπτεμβρίου 2019, αμέσως μετά τις ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ, με εγκύκλιό της να επαναφέρει σε ισχύ το Πρόγραμμα και τα βιβλία που ίσχυαν έως το 2016 -έτος εισαγωγής των νέων Προγραμμάτων και βιβλίων που ακυρώθηκαν από το ΣτΕ (2018 και 2019)- και όχι να επιτρέπει, με δική της ευθύνη, να διδάσκονται μέχρι σήμερα, τα ακυρωθέντα από το ΣτΕ, Προγράμματα και βιβλία στο σχολείο. Εκτιμούμε, και είναι αυτονόητο, ότι τα συγκεκριμένα μέλη της ως άνω Επιτροπής, επειδή έχουν ήδη δοκιμαστεί με τη συγγραφή των Προγραμμάτων που ακυρώθηκαν ως αντισυνταγματικά και έχουν διαπιστωθεί από το ΣτΕ -και όχι μόνον- οι επί των Προγραμμάτων επιλογές τους, ότι η τοποθέτησή τους σε αυτήν την εξαιρετικά γεμάτη με ευθύνες Επιτροπή, και μάλιστα για τη συμμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού στις αποφάσεις του ΣτΕ, δεν ήταν δόκιμη και προκαλεί σοβαρά ερωτήματα” αναφέρει μεταξύ άλλων.
Έρχονται αλλαγές στα σχολεία
Παρεμβάσεις στο ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολείων με στόχο την ανάπτυξη ήπιων και ψηφιακών δεξιοτήτων σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας εν αναμονή των αλλαγών σε προγράμματα σπουδών, μια ενέργεια ιδιαίτερα χρονοβόρα.
Από τον Σεπτέμβρη του 2020, Δημοτικά και Γυμνάσια θα δεχθούν αλλαγές στο καθημερινό πρόγραμμα με την προσθήκη νέων θεματικών ενοτήτων που δεν θα αφορούν αμιγώς τα «παραδοσιακά» μαθήματα αλλά τη διδασκαλία και την εκμάθηση άλλων δεξιοτήτων που μέχρι πρότινος είτε δεν είχαν διδαχθεί ποτέ είτε περιορίζονταν σε πιλοτικά προγράμματα.
Μεταξύ αυτών, από τη νέα σχολική χρονιά θα ενταχθούν μαθήματα που αφορούν τον εθελοντισμό, τη σεξουαλική αγωγή, την οδική ασφάλεια και την καταπολέμηση των εξαρτήσεων, με στόχο την πρόληψη, την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των μαθητών σε ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητά τους.
Μία ακόμα θεματική στην οποία επιθυμεί να «επενδύσει» η πολιτική ηγεσία είναι η επιχειρηματικότητα στα σχολεία. «Oι ψηφιακές δεξιότητες θα διδάσκουν στους μαθητές πώς να χειριστούν και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους παρέχει η τεχνολογία, ενώ οι ήπιες δεξιότητες, όπως η κριτική σκέψη, η ομαδική δουλειά, η συνεργατικότητα, θα τους εφοδιάσουν με την απαραίτητη ευελιξία για τη διαχείριση ψηφιακών και άλλων εργαλείων που σήμερα ούτε μπορούμε να φανταστούμε, σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον», είχε αναφέρει πρόσφατα η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως σχετικά με το σχέδιό της και συνέχισε: «Ηδη βλέπουμε πολλούς από τους μαθητές και τους φοιτητές μας να διαπρέπουν σε διαγωνισμούς καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, με φρέσκες ιδέες που αφορούν τομείς όπως η πράσινη ανάπτυξη, η ψηφιακή εκπαίδευση και η ρομποτική, μεταξύ άλλων».