Παρά τη συμφωνία που υπέγραψαν Πρίστινα και Βελιγράδι στον Λευκό Οίκο, η οποία προβλέπει μεταξύ άλλων και τη προστασία της Ορθοδόξου Κληρονομιάς στο Κοσσυφοπέδιο, η πραγματικότητα στην πάλαι ποτέ σερβική επαρχία είναι τελείως διαφορετική.
Σε ένα σκηνικό που προσομοιάζει με την κατάσταση στο Μαυροβούνιο (κυρίως πριν από τις πρόσφατες εκλογές), ενισχύονται οι φωνές στο Κοσσυφοπέδιο που αμφισβητούν την Ορθόδοξη περιουσία, τονίζοντας ότι επί της ουσίας τα ιερά προσκυνήματα είναι αλβανικά.
Ο καθηγητής ιστορίας του Κοσσυφοπεδίου Μπέντρι Μουχάδρι, με άρθρο του σε ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδα της επαρχίας, αναφέρει ότι τα ιερά της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας σε αυτήν την περιοχή είναι Αλβανικά, και πως η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει καμία δικαιοδοσία ως προς αυτά. “Ως εκ τούτου η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία πρέπει να απομακρυνθεί από το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια και να «απελευθερώσει» τα αιώνια ιερά της, τα οποία θα πρέπει να γίνουν αλβανικά μνημεία» τονίζει χαρακτηριστικά.
Το άρθρο αυτό προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Επισκοπής Ράσκας και Πριζρένης, η οποία με ανακοίνωσή της κάνει λόγο για υποκίνηση εθνοτικού και θρησκευτικού μίσους που θέτει σε κίνδυνο την πνευματική και πολιτιστική κληρονομιά.
Ο αρθρογράφος κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο ιστορικό μοναστήρι Βίσοκι Ντέτσανι, το οποίο είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της ΟΥΝΕΣΚΟ σε αυτό το μέρος των Βαλκανίων, του οποίου αμφισβητεί την κυριότητα.
Υπενθυμίζεται ότι δήμαρχος στο Κοσσυφοπέδιο αρνείται να παραχωρήσει αμφισβητούμενη γη σε σερβικό μοναστήρι της Σερβίας που υπάγεται στην UNESCO, παρά την σχετική δικαστική εντολή και την πίεση της ΕΕ.
Το μοναστήρι Ντέτσανι του 14ου αιώνα εξακολουθεί να φυλάσσεται από νατοϊκές δυνάμεις και έχει εμπλακεί σε μια διαμάχη δεκαετιών με τις τοπικές αρχές για μία έκταση πάνω από 24 εκτάρια γης.
Το 2016 το συνταγματικό δικαστήριο του Κοσσυφοπεδίου αποφάσισε ότι η γη ανήκε στο μοναστήρι, το οποίο χρησιμοποιεί το οικόπεδο για καλλιέργεια .
Ωστόσο, ο δήμαρχος της περιοχής κατέστησε σαφές ότι δεν θα σεβαστεί την απόφαση, παρά την πρόσφατη έκκληση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τιμήσει την απόφαση.
Ο δήμος θεωρείται προπύργιο του πρωθυπουργού του Κοσσυφοπεδίου πρώην μαχητή των ανταρτών, ο οποίος έχει υιοθετήσει σκληρή θέση εναντίον της Σερβίας.
Αυτή η ανοιχτή εχθρική συμπεριφορά και η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος γύρω από το μοναστήρι από τα θεσμικά όργανα του Κοσσυφοπεδίου είναι αναμφισβήτητα δείκτης της ακραίας απειλής για τη σερβική θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά στην περιοχή.
Επίσης, παρά την ρητή απαγόρευση κατασκευής αυτοκινητοδρόμων και οδών διέλευσης μέσα στις ειδικές προστατευόμενες ζώνες του Κοσσυφοπεδίου, η Επισκοπή Ράσκας και Πριζρένης του Πατριαρχείου Σερβίας καταγγέλει ότι οι αρχές έχουν ξεκινήσει προσφάτως εντατικές εργασίες χωρίς τη λήψη μέτρων.
Λόγω της διέλευσης μεγάλου αριθμού βαρέων κατασκευαστικών οχημάτων, απειλείται η στατικότητα των μοναστηριών του 14ου αιώνα.
«Αυτή η συμπεριφορά των θεσμικών οργάνων του Κοσσυφοπεδίου δείχνει ξεκάθαρα όχι μόνο την απροθυμία των θεσμών στην Πρίστινα να προστατεύσουν αυτό το σημαντικό μοναστήρι και μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και την ανοιχτή παραβίαση των υφιστάμενων νόμων του Κοσσυφοπεδίου εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος γύρω από το μοναστήρι, που θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες» τονίζεται στην ανακοίνωση.
Έντονα αντέδρασε και το υπουργείο Πολιτισμού και Πληροφοριών της Σερβίας, το οποίο “καταδικάζει για άλλη μια φορά τις επαίσχυντες προσπάθειες παραποίησης της ιστορίας και κατάσχεσης της σερβικής κληρονομιάς στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια από Αλβανούς ιστορικούς και ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης”.
“Δεν είναι η πρώτη φορά που καταγράφονται τέτοιες ενέργειες, οι οποίες έχουν ως στόχο τη διαγραφή της σερβικής πολιτιστικής κληρονομιάς από την ιστορία του Κοσσυφοπεδίου” προστίθεται στην ανακοίνωση
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Πληροφοριών απευθύνει έκκληση για άλλη μια φορά στη διεθνή κοινότητα και τους διεθνείς οργανισμούς να διασφαλίσουν τη σερβικής πολιτιστικής κληρονομιά, όπως προβλέπουν οι υπογραφείσες συμφωνίες.
“Το κράτος της Σερβίας και ο σερβικός λαός, οπουδήποτε και αν ζουν, θα υπερασπιστούν κάθε πέτρα και κάθε μέρος της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς τους στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια ως τον μεγαλύτερο θησαυρό τους” τονίζει το υπουργείο
Αλλά και ο επικεφαλής του Γραφείου για το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια, της Σερβικής Κυβέρνησης, Μάρκο Ντούριτς υπογράμμισε ότι “ο σερβικός λαός έχει περάσει από πολλά δεινά κανείς δεν κατάφερε ποτέ να αφαιρέσει την ψυχή του”
Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία που υπεγράφη στις αρχές του μήνα στον Λευκό Οίκο εκτός από τις εμπορικές και οικονομικές συναλλαγές αναφέρεται στους λατρευτικούς χώρους της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Πιο αναλυτικά, και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να προστατεύσουν και να προωθήσουν την ελευθερία της θρησκείας, συμπεριλαμβανομένης της διαθρησκευτικής επικοινωνίας αλλά και την προστασία των θρησκευτικών χώρων και της εφαρμογής δικαστικών αποφάσεων που αφορούν την Ορθόδοξη Εκκλησία της Σερβίας.
Ο πρόεδρος της Σερβίας κ. Αλεξάνταρ Βούτσιτς τόνισε ότι η συμφωνία δεν αποτελεί αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου από τη Σερβία ενώ σημείωσε «Είναι σημαντικό να προωθηθεί η εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων σχετικά με τις περιουσίες της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας».
Βάσει της συμφωνίας οι ΗΠΑ εγγυώνται την ιδιοκτησία των θρησκευτικών ναών και τη λειτουργία τους από Σέρβους ιερείς, όπως είναι η Μονή Βίσοκι Ντέτσανι και το Πατριαρχικό Μοναστήρι του Ιπεκίου (Πέτς).
Παρέμβαση για το θέμα έκανε ο Πατριάρχης Σερβίας κ.κ. Ειρηναίος, τονίζοντας ότι η μόνη συμφωνία που αποδέχεται η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι αυτή με την οποία το Κοσσυφοπέδιο θα αποτελέσει μέρος της Σερβίας, δήλωσε ο Πατριάρχης Σερβίας κ.κ. Ειρηναίος σχολιάζοντας τη συμφωνία που υπεγράφη στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας.
«Αυτή είναι η απόλυτη θέση της Εκκλησίας, και τίποτα δεν έχει αλλάξει. Μένει να δούμε προς ποια κατεύθυνση πηγαίνουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της σερβικής και της αλβανικής πλευράς» δήλωσε ο Μακαριώτατος.
Τόνισε επίσης, ότι η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία θα συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για το Κοσσυφοπέδιο εάν ακολουθήσει πρόσκληση. «Εάν κάποιος μας προσκαλέσει και μας δώσει την ευκαιρία, θα συμμετάσχουμε στις συνομιλίες για το Κοσσυφοπέδιο» υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι, οι εκπρόσωποι της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας περιμένουν να ακούσουν τι περιλαμβάνει η αρχική συμφωνία.
Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον ομόλογό του της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στη συνομιλία εξετάστηκαν οι εξελίξεις γύρω από το θέμα του Κοσόβου υπό το πρίσμα της συμφωνίας οικονομικής συνεργασίας που υπεγράφη την περασμένη Παρασκευή στον Λευκό Οίκ.
Την πρωτοβουλία για την επικοινωνία αυτή είχε ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Στο ρωσικό ανακοινωθέν, που δημοσίευσαν τα σερβικά ΜΜΕ, αναφέρεται ότι στο ζήτημα του Κοσόβου ο Βλαντιμίρ Πούτιν επανέλαβε την πάγια θέση της Μόσχας «για συμβιβαστική και ισορροπημένη λύση, που θα είναι αποδεκτή από το Βελιγράδι και θα έχει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».