Διεθνής Ημέρα Δημοκρατίας: Τα ΜΜΕ στην Ορθόδοξη Εκκλησία και ο digital Λόγος του Θεού

“Χωρίς ελεύθερο Τύπο, η δημοκρατία δεν μπορεί να επιβιώσει. Χωρίς ελευθερία έκφρασης, δεν υπάρχει ελευθερία.”, αναφέρει στο μήνυμά του ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες για την Διεθνή Ημέρα Δημοκρατίας  η οποία φέτος  είναι αφιερωμένη στην Ελευθερία του Τύπου. 

Γράφει η Κάτια Τσιμπλάκη

Η Δημοκρατία άλλωστε  είναι άμεσα συνυφασμένη με την Ελευθερία του Τύπου καθώς εκτός από την πολυφωνία και τον πλουραλισμό ενημέρωσης δίνει τη δυνατότητα στον πολίτη να επιλέξει από πού να ενημερωθεί και παράλληλα να διαμορφώσει τη δική του άποψη.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τα τελευταία χρόνια έχει κάνει ραγδαία βήματα στην ενημέρωση δημοσιογράφων και πολιτών, ξεπερνώντας τις αγκυλώσεις και τη φοβία που έδειχναν οι γηραιότεροι ιεράρχες προς την τεχνολογία. Όσο τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα εντείνονται τόσο οι πολίτες επιστρέφουν σε αυτό που είχαν αβασάνιστα αποτινάξει από πάνω τους, την πίστη στο Θεό.

Σε αντίθεση με τις επιθέσεις που δέχονται τα ΜΜΕ και οι δημοσιογράφοι τα τελευταία χρόνια, τα Μέσα της Εκκλησίας αυξάνονται και πληθύνονται ενώ οι περισσότερες μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος έχουν ιστοσελίδες, δημοσιεύουν Δελτία Τύπου και φωτογραφίες (ακόμη και αν δεν είναι προϊόν συγγραφής ή λήψεως από επαγγελματίες δημοσιογράφους ή φωτογράφους).

Ο λόγος του Θεού διαδίδεται και ψηφιακά

Πρώτη από όλες το μεγάλο επικοινωνιακό άνοιγμα έκανε η Εκκλησία της Ελλάδος επί Αρχιεπισκοπείας του Μακαριστού Χριστόδουλου. Το Γραφείο Τύπου στελεχώθηκε με περισσότερα στελέχη και ενημέρωνε σε καθημερινή βάση τους δημοσιογράφους όχι μόνο για τα δρώμενα στην Αρχιεπισκοπή αλλά και για το πρόγραμμα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος. Έστελνε τις ομιλίες του, τις δημοσιεύσεις  και τις παρεμβάσεις του. Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός της Εκκλησίας της Ελλάδος μετέδιδε όλες τις ομιλίες και τα κηρύγματα του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου. Ενώ ο Μακαριστός είχε αποπειραθεί να κάνει εκπομπές στις οποίες απαντούσε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Σήμερα ο ραδιοφωνικός σταθμός της Εκκλησίας της Ελλάδος, λειτουργεί με αισθητά λιγότερο προσωπικό και δημοσιογράφους από ότι στο παρελθόν.

Από τα πρώτα χρόνια Αρχιεπισκοπείας του Μακαριστού Χριστόδουλου, εκσυγχρονίσθηκε και το Γραφείο Τύπου της Ιεράς Συνόδου ενώ δημιουργήθηκε και αίθουσα για τους δημοσιογράφους. Πριν τη δημιουργία αίθουσας δημοσιογράφων στο κτήριο της Ιασίου, εκεί όπου στεγάζονται οι εκκλησιαστικές υπηρεσίες και συνεδριάζει η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, οι διαπιστευμένοι συντάκτες όταν κάλυπταν μεγάλα γεγονότα, όπως για παράδειγμα τη Δίκη στο Συνοδικό Δικαστήριο του πρώην Ζακύνθου και νυν Δωδώνης Χρυσοστόμου κάθονταν στα σκαλιά των πολυκατοικιών απέναντι από το κτήριο της Συνόδου και περίμεναν καρτερικά για μια ανακοίνωση ή για μία δήλωση.

Η πρωτοφανής αυτή Δίκη για τα εκκλησιαστικά χρονικά και το τεράστιο ενδιαφέρον για την κάλυψή της ώθησε τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο να εισηγηθεί τη δημιουργία αίθουσας δημοσιογράφων. Η αίθουσα αυτή εκσυγχρονίσθηκε ακόμη περισσότερο επί των ημερών του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου.

Με την αναβίωση του εκκλησιαστικού ρεπορτάζ, το ενδιαφέρον για την κάλυψη των εκκλησιαστικών γεγονότων ήταν μεγάλο. Μέχρι τότε ο κάθε συντάκτης του υπουργείου Παιδείας κάλυπτε και το Εκκλησιαστικό ρεπορτάζ. Επί Αρχιεπισκοπείας Χριστόδουλου, στα περισσότερα ΜΜΕ υπήρχε ένας συντάκτης που κάλυπτε αποκλειστικά τα θέματα της Εκκλησίας.

Οι πατέρες του εκκλησιαστικού ρεπορτάζ

Τα τελευταία χρόνια της Αρχιεπισκοπείας του μακαριστού Σεραφείμ Τίκκα, ο οποίος ήταν βαριά ασθενής, το εκκλησιαστικό ρεπορτάζ είχε σχεδόν εκλείψει. Εμβληματικές μορφές του  ρεπορτάζ ήταν ο Αλεξανδρινός Ιωάννης Χατζηφώτης (εκπρόσωπος Τύπου του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ και της Ιεράς Συνόδου). Ο Σπύρος Αλεξίου, ο Πατριάρχης του Εκκλησιαστικού ρεπορτάζ, έφερε στο προσκήνιο με τις αναλύσεις του στην “Καθημερινή” την Εκκλησία αφουγκραζόμενος το ενδιαφέρον του κοινού. Παλιάς κοπής δημοσιογράφος διακρινόταν για την ευρυμάθειά του και την ευγένειά του. Στα χνάρια του, στην ίδια εφημερίδα,  βάδισε και ο μαθητής του Γρηγόρης Καλοκαιρινός, ο οποίος με τη σειρά του είναι μεγάλος δάσκαλος του εκκλησιαστικού ρεπορτάζ με μοναδική πένα που εμβαθύνει στα εκκλησιαστικά δρώμενα και στην πολιτική διάστασή τους.

Επαγγελματίες δημοσιογράφοι σε Οικουμενικό Πατριαρχείο και Εκκλησία της Ελλάδος

Τόσο το Οικουμενικό Πατριαρχείο όσο και η Εκκλησία της Ελλάδος στελεχώνονται από επαγγελματίες δημοσιογράφους, οι οποίοι αξιοποιούν τα σύγχρονα μέσα της τεχνολογίας, ιστοσελίδες, αλλά και τα social media για να φέρουν το λόγο του Θεού πιο κοντά σε ακροατές, αναγνώστες, πιστούς και δημοσιογράφους.

Τα τελευταία χρόνια το γραφείο τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου ανασυντάχθηκε. Θείες Λειτουργίες από το ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι αλλά και από τα μεγάλα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας μεταδίδονται μέσω facebook. Πρώτος φωτογραφίες σε όλο τον κόσμο από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο έδινε ο αφοσιωμένος και ταλαντούχος φωτογράφος Νικόλαος Μαγγίνας, ο οποίος δεν βρίσκεται πλέον εν ζωή.

Επίσης, οι ιστοσελίδες τόσο της Πρωτόθρονης Εκκλησίας όσο και της Ελλάδος, τη θυγατέρας (κατά την εκκλησιαστική ορολογία) ενημερώνονται τακτικά και στέλνονται Δελτία Τύπου σε δημοσιογράφους.

Η προβολή του έργου της Αρχιεπισκοπής Αμερικής άλλαξε άρδην με την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου. Ειδήσεις και δρώμενα τόσο από την ανανεωμένη ιστοσελίδα της Αρχιεπισκοπής όσο και από τα social media παρουσιάζονται σε καθημερινή βάση.

Επίσης, ιστοσελίδα η οποία ανανεώνεται επαρκώς διαθέτει το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.

Εντυπωσιακές είναι οι φωτογραφίες που συνοδεύουν τις δράσεις του Πατριάρχη Μόσχας, ο οποίος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην προβολή του έργου του μέσα από τα ΜΜΕ. Αντίστοιχες ιστοσελίδες έχουν και τα ανά τον κόσμο Ορθόδοξα Πατριαρχεία και Εκκλησίες.

Τα τελευταία χρόνια ηγετικό ρόλο στην αντικειμενική εκκλησιαστική ενημέρωση διαδραματίζει ο Οργανισμός της Πεμπτουσίας, ο οποίος περιλαμβάνει Ραδιόφωνο ( www.pemptousia.gr/pemptousia-web-radio/ ), Τηλεοπτικό Σταθμό ( pemptousia.tv ) και Περιοδικό τα οποία διατίθενται ψηφιακά. Επίσης σε digital μορφή λειτουργεί και το Διεθνές Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων «Ορθοδοξία» το οποίο μεταδίδει ειδήσεις από την Ορθόδοξη Εκκλησίας σε οκτώ γλώσσες εκτός από τα Ελληνικά ( ope.gr )

Κλείνοντας το άρθρο για τα Εκκλησιαστικά ΜΜΕ, η υπογράφουσα οφείλει πολλά στο δάσκαλό της στο εκκλησιαστικό ρεπορτάζ τον Γρηγόρη Καλοκαιρινό. Πριν καλά καλά συμπληρώσει τα 20 χρόνια της ζωής της την επέλεξε από το ελεύθερο ρεπορτάζ και της άνοιξε την πόρτα του σπουδαίου αυτού ρεπορτάζ. Την έριξε στα βαθιά σε ένα ρεπορτάζ που απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις και ο συντάκτης καλείται όχι απλώς να αναπαράγει Θείες Λειτουργίες και Εκκλησιαστικά δρώμενα αλλά να έχει σφαιρική γνώση και  να γνωρίζει πολιτικό και διπλωματικό ρεπορτάζ ταυτόχρονα.

Φωτογραφία: Κάτια Τσιμπλάκη/ Θυρανοίξια Ι.Ν Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης στο Κάιρο. 

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.