Η ιστορία του Θρύλου Τάσου Μάρκου ξαναζωντάνεψε, μέσα από Αφιερωματικό Λεύκωμα που παρουσιάστηκε στην πρωτεύουσα του Ελληνισμού την περασμένη Τετάρτη, 10 Μαΐου 2023.
Στο Θέατρο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, στον Ταύρο, έγινε η παρουσίαση του λευκώματος “Ο ήρωας Τάσος Μάρκου“, που εκδόθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο με την εποπτεία της Πόλας Χατζηνεοφύτου και σε επιμέλεια των Κλαίρης Κυριάκου, Έλενας Γεωργίου και Άντριας Κούμα – Αθανασίου.
Οι παρευρισκόμενοι έγιναν κοινωνοί της αυτοθυσίας του Τάσου Μάρκου.
Ο Τάσος Μάρκου αποτελεί σύμβολο ανδρείας και ήθους. Φωτεινός οδοδείκτης που οδηγεί έναν σκλαβωμένο λαό στην ελευθερία και την αξιοπρέπεια: “Ἂνδρες πού περπατοῦν στή ζωή εὐθυτενεῖς καί μέ γαλήνη, μαθημένοι νά πονοῦν χωρίς νά ὑποφέρουν, νά νικοῦν χωρίς νά θριαμβολογούν, νά νικῶνται χωρίς νά μοιρολογοῦν. Αὐτοί εἶναι οἱ πραγματικοί ἂνδρες. Ένας τέτοιος άνδρας ήταν και ο Τάσος Μάρκου. Μετουσίωσε σε πράξη, τα λόγια του Παύλου Μελά, προς τον πρωτοετή Έυελπι. Λίγα λόγια, πολλά ἒργα. Ἀνθρωπιά μεγάλη, πειθαρχία, πεῖσμα, ἀντοχή“.
Στην εκδήλωση προχώρησε σε ομιλία η αδελφή του Τάσου Μάρκου, Ελένη Μοσφίλη, ενώ συγκινητική στιγμή στην εκδήλωση, ήταν και η ομιλία του συμμαθητή του ήρωα από την Σχολή Ευελπίδων.
Το μεγαλείο της ψυχής και κατορθώματα του ήρωα εξήραν ο Υπουργός Άμυνας και ο Κύπριος Πρέσβης στην Ελλάδα.
Ο Τάσος Μάρκου
Ο Τάσος Μάρκου γεννήθηκε στο Παραλίμνι στις 17 Σεπτεμβρίου 1936. Νεαρός πήρε μέρος στον Αγώνα της ΕΟΚΑ και μετά την αναζήτησή του για σύλληψη από τις αποικιακές αρχές κατάφερε να διαφύγει στην Αθήνα, όπου έγινε δεκτός στη Σχολή Ευελπίδων. Τον Νοέμβριο του 1958 επέστρεψε κρυφά στην Κύπρο και ορίστηκε από τον αρχηγό της ΕΟΚΑ, Γρίβα-Διγενή, τομεάρχης Κυθρέας.
Μετά το τέλος του Αγώνα της ΕΟΚΑ περάτωσε τις σπουδές του στη Σχολή Ευελπίδων, υπηρέτησε για ένα διάστημα στον ελληνικό στρατό, σε παραμεθόρια μονάδα στην περιοχή Δράμας, και το 1961 εντάχθηκε στον Κυπριακό Στρατό. Είχε σημαντικό ρόλο στα γεγονότα του 1963-1964 στην οργάνωση της άμυνας της Λευκωσίας απέναντι στις ένοπλες τουρκοκυπριακές ομάδες και στα επόμενα χρόνια αναδείχθηκε σε έναν από τους καλύτερους Κύπριους αξιωματικούς της Εθνικής Φρουράς.
Ταγματάρχης από τον Νοέμβριο του 1971, επέδειξε απαράμιλλη αυτοθυσία και στις δύο φάσεις της τουρκικής εισβολής, ενώ στο μεσοδιάστημα προσπάθησε απεγνωσμένα, αλλά μάταια, να βρει συμπαραστάτες για την απονενοημένη προσπάθειά του για οργάνωση αντιπραξικοπήματος και την επιστροφή της νόμιμης κυβέρνησης στην Κύπρο, Στις 14 Αυγούστου 1974, ως διοικητής του 305 ΤΠ, μέσα στο χάος της τουρκικής προέλασης, της υποχώρησης και του πανικού των φιλίων τμημάτων, αρνήθηκε να υποχωρήσει από την θέση του, στην περιοχή Μιας Μηλιάς – Κυθρέας, επικεφαλής μιας μικρής ομάδας στρατιωτών του. Έδωσαν μιαν από τις πιο άνισες και ηρωικές μάχες της απέλπιδας αντίστασης στην τουρκική εισβολή. Έκτοτε παραμένει αγνοούμενος.
Το 2002 προήχθη τιμητικά στον βαθμό του υποστρατήγου. Ανδριάντες του υψώνονται στη Λευκωσία και στη γενέτειρά του, στο Παραλίμνι και η προτομή του στην Αίθουσα Κύπρου στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Το Δημοτικό Στάδιο Παραλιμνίου και ένα μεγάλο στρατόπεδο της Εθνικής Φρουράς φέρουν το όνομά του.
Ο Τάσος Μάρκου ήταν νυμφευμένος, με τη Μαίρη Ντέλιφερ, και πατέρας δύο παιδιών.