Στο εντευκτήριο του Ιερού Καθεδρικού Ναού της Αναστάσεως στην Podgorica, Αύγουστος 2019
Ἕνας χρόνος έκλεισε χθες ἀπὸ τὴν σεπτὴ κοίμηση τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μαυροβουνίου καὶ Παραθαλασσίας, κυροῦ Ἀμφιλοχίου Ράντοβιτς (г. Амфилохије Радовић), ἡ πορεία τοῦ ὁποίου τόσο ὡς Ἱερέως ὅσο καὶ ὡς Ἀρχιερέως ὑπῆρξε λίαν φωταυγὴς καὶ ἐπάξια!
Ὁ ἀγαπητός, σεβαστὸς καὶ πολύκλαυστος Γέροντας, ὡς στοργικὸς Πατέρας, ὡς ταπεινὸς Ποιμενάρχης, ὡς ἐξαίρετος Θεολόγος, ὡς ἀνεπιτήδευτος Δεσπότης, ὑπῆρξε ἡ καρδιὰ καὶ ἡ ψυχὴ τοῦ Μαυροβουνίου, τὸ πνευματικὸ ἀλεξικέραυνο προστασίας τοῦ προσφιλοῦς ποιμνίου του καὶ ὁ ἐπίρροθος χειμαζομένων καὶ ἀναξιοπαθούντων. Ἀναγέννησε ἐκ τῶν τεφρῶν τῆς ἀθεΐας τὴν Ἐκκλησία τοῦ Μαυροβουνίου, ἀνόρθωσε καὶ ἀνεκαίνισε τίς Ἱερὲς Μονὲς περιλαμβάνοντας πληρώματα ἐκλεκτὰ γυναικῶν καὶ ἀνδρῶν, μοναζουσῶν καὶ μοναζόντων. Ἀγαπήθηκε βαθειὰ ἀπὸ τὸ ποίμνιό του.
Τὸ Μαυροβούνιο εἶναι μιὰ ὑπέροχη χώρα, πανέμορφη, μοναδική, ἡ χώρα τῶν ψηλῶν βουνῶν καὶ τῶν φιλόξενων ἀνθρώπων … βαθειὰ θρησκευομένων καὶ ἀδελφῶν Ὀρθοδόξων. Τὰ φυσικὰ φιόρδ της εἶναι πολὺ πιὸ ὄμορφα ἀπὸ ἐκεῖνα τῆς Σκανδιναβίας, τὰ ὄρη της εἶναι «πίονα» καὶ «τετυρωμένα», ὁ δὲ λαός της πολέμησε ἐν συμμαχίᾳ μὲ τὸν ἑλληνικὸ ἐναντίον κοινῶν ἐχθρῶν ποὺ ἐξέφραζαν τὸν σκοταδισμό, τὸν ὁλοκληρωτισμὸ καὶ τὴν βαρβαρότητα τόσο στὸ ἀπώτερο ὅσο καὶ στὸ πιὸ πρόσφατο παρελθὸν … Γόνος παλαιᾶς ἀριστοκρατικῆς οἰκογενείας, ὁ ἐκλιπὼν Μητροπολίτης ὑπῆρξε πολὺ καλὸς γνώστης τῆς Ἱστορίας καὶ τῆς Θεολογίας, ἐνῶ ἔχοντας σπουδάσει καὶ ὑπηρετήσει καὶ στὴν Ἑλλάδα, ὅπου ἐξεπόνησε τὴν Διδακτορικὴ Διατριβή του, ἦταν καὶ τέλειος γνώστης τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας. Μία ἀπὸ τίς πλέον χαρακτηριστικὲς ρήσεις του ποὺ θὰ μοῦ μείνει ἀξέχαστη, ὅταν τὸν ρώτησα ἂν θὰ ἔπρεπε νὰ μιλήσω στὰ ἀγγλικὰ γιὰ τὴν παρουσίαση διαλέξεώς μου γιὰ τὴν Ἁγία Ἀλίκη στὴν Podgorica, ἦταν: «ὄχι, ἐδῶ μιλᾶμε μόνον Σερβικὰ καὶ Ἑλληνικά!» … καὶ πράγματι μίλησα στὰ Ἑλληνικά, μιὰ καὶ τὰ Σερβικά μου εἶναι στοιχειώδη, ἐνῶ ἡ διάλεξή μου μεταφραζόταν ταὐτοχρόνως στὰ Σερβικά. Τὴν τελευταία φορὰ ποὺ τὸν εἶδα στὸ Μαυροβούνιο (Αὔγουστος 2019) σκεπτόμουν νὰ ἀναχωρήσω τὴν ἡμέρα μιᾶς πανηγύρεως γνωστῆς Ἱ. Μονῆς, κι ὅταν του τὸ εἶπα μοῦ ἀπάντησε: «ὄχι, νὰ μὴν φύγεις, νὰ ἔλθεις στὸ Μοναστήρι», ὅπου καὶ τὸν εἶδα γιὰ τελευταία φορὰ νὰ τελεῖ τὴν Θεία Εὐχαριστία. Κατὰ τὴν ἐπίσκεψή του στὴν Ἑλλάδα (Ὀκτώβριος 2019) ἡ (τελευταία) συνάντησή μας ἦταν πολὺ σύντομη, ἐνῶ γιὰ ὑστάτη φορὰ ἄκουσα τὴν φωνή του τὸν Αὔγουστο τοῦ 2020 τηλεφωνικῶς … Θλιβόμουν ποὺ δὲν εἶχε δεῖ ἀκόμη τὸν ψηφιακὸ δίσκο μὲ τὴν Ἀκολουθία τῆς Ἁγίας Ἀλίκης ποὺ ἐξεδόθῃ μὲ ἔξοδα τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Μαυροβουνίου, ὑπὸ τὴν αἰγίδα του, ἀλλὰ μοῦ εἶπε: «μὴν στενοχωριέσαι, ὅταν ξανάλθεις θὰ τὰ φέρεις ἐσὺ» … οἱ ἄσχημες περιστάσεις τῆς πανδημίας δὲν τὸ ἐπέτρεψαν. Ἡ πανδημία ἦταν ἡ αἰτία τῆς ἀσθένειάς του καὶ δυστυχῶς τὸ μοιραῖο ἐπῆλθε πέρυσι Παρασκευὴ 30η Ὀκτωβρίου 2020 τὶς πρωινὲς ὧρες. Ἡ κοίμησή του μᾶς γέμισε πένθος καὶ ὀδύνη …
Ὁ Μητροπολίτης Μαυροβουνίου καὶ Παραθαλασσίας καὶ Ἀρχιεπίσκοπος Κετίγνης (Mитрополит Црногорско–Приморски, Архиепископ Цетињски), κυρὸς Ἀφιλόχιος, κατὰ κόσμον Χρίστος Ράντοβιτς (Ристо Радовић), γεννήθηκε στὴν Μοράτσα (Морача) τοῦ Μαυροβουνίου στὶς 7 Ἰανουαρίου 1938. Μετὰ τὴν φοίτησή του στὸ Θεολογικὸ Σεμινάριο τοῦ Ἁγίου Σάββα στὸ Βελιγράδι, ἀπεφοίτησε ἐπιτυχῶς ἐκ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Βελιγραδίου τὸ 1962. Τὸ 1966 ἐκάρη Μοναχὸς ἐν Ἑλλάδι (Κεφαλληνία). Πρεσβύτερος ἐχειροτονήθη τὸ 1968. Στὶς 15 Ἰουνίου 1973 ἀνεκηρύχθη Διδάκτωρ Θεολογίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν (Διδακτορικὴ Διατριβή: Τὸ Μυστήριον τῆς Ἁγίας Τριάδος ἐν τῇ Θεολογίᾳ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ). Ἦταν πολύγλωσσος καὶ ἐμβριθέστατος Θεολόγος. Στὶς 16 Ἰουνίου 1985 ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος Βανάτου (Банат). Στὶς 30 Δεκεμβρίου 1990 ἐξελέγη Μητροπολίτης Μαυροβουνίου καὶ Παραθαλασσίας. Τὸ ἔργο του, οἱ γνώσεις, ἡ καλωσύνη, ἡ ταπεινοφροσύνη, ἡ φιλανθρωπία, ἡ ὀρθόδοξη συνείδησή του, ἀλλὰ καὶ οἱ δυσκολίες ποὺ ἀντιμετώπισε ἀδιαλείπτως (ἰδίως κατὰ τὸν τελευταῖο χρόνο μὲ τὶς γνωστὲς προσπάθειες δημιουργίας σχισματικοῦ μορφώματος) εἶναι τῷ ὄντι καὶ σημαντικὰ καὶ μεγάλα. Ἰδιαίτερη ἀγάπη καὶ εὐλάβεια ἔτρεφε πρὸς τὴν Ἁγία Οἰκογένεια τῶν Ἀνακτοπαθοφόρων Νεομαρτύρων Ρομανώφ.
Ἀμφιλοχίου, τοῦ Σεβασμιωτάτου καὶ Θεοπροβλήτου Μητροπολίτου, τῆς Ἁγιωτάτης Μητροπόλεως Μαυροβουνίου καὶ Παραθαλασσίας, τοῦ καὶ Ἀρχιεπισκόπου Κετίγνης· Ὑπερτίμου καὶ Ἐξάρχου Πατριαρχείου Πεκίου, ἡμῶν τε Πατρὸς καὶ Ἱεράρχου, αἰωνία ἡ μνήμη!
Στην σύντομη ψηφιακή ταινία που ακολουθεί ακούγεται αρχικώς ο πολυχρονισμός του επίσης κοιμηθέντος μακαριστού Πατριάρχου Σερβίας, κύρου Ειρηναίου, και κατόπιν ο πολυχρονισμός του Σεβ. Μητροπολίτου Μαυροβουνίου και Παραθαλάσσιας, κύρου Αμφιλόχιου (Μαυροβούνιον, Αύγουστος 2018).
ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟΝ-ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΣΜΟΙ_ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2018
Εὐχόμεθα ἡ μνήμη του νὰ παραμείνει ἀνεξίτηλη, τὸ δὲ παράδειγμά του ἀείφωτος ἀστὴρ καὶ ὁδηγὸς τοῦ ποιμνίου καὶ τῶν συνεχιστῶν τοῦ παναρίστου καὶ πολυσχιδοῦς ἔργου του! Ἰδιαιτέρως ἐκφράζουμε τὰ συγχαρητήρια καὶ τὶς εὐχές μας στὸν νεοεκλεγέντα καὶ ἐνθρονισθέντα Σεβ. Μητροπολίτη Μαυροβουνίου καὶ Παραθαλασσίας κ.κ. Ἰωαννίκιο, ἔνθερμο ἀγωνιστὴ τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ἐπάξιο συνεχιστὴ τοῦ μακαριστοῦ Δεσπότη κυροῦ Ἀμφιλοχίου.
Δρ Ἀλίκη Μαραβέλια
Ἑλληνικὸν Ἰνστιτοῦτον Αἰγυπτιολογίας