Εορτάζει το σύμβολο της Μυτιλήνης ο Άγιος Θεράπων

Διαδώστε:

Με την ευκαιρία της γιορτής του Αγίου Θεράποντος Επισκόπου Κύπρου, πανηγυρίζει ο επιβλητικός και μεγαλοπρεπής Ναός του Αγίου Ιερομάρτυρος Θεράποντος Επισκόπου Κύπρου στην Μυτιλήνη, από την Παρασκευή 13 Μαΐου στις 18.00 έως την Κυριακή 15 Μαΐου στις 7 π.μ.

Το πρόγραμμα εορτασμού:

Ο ναός του Aγίου Θεράποντα στην Μυτιλήνη

Eντυπωσιακός εξωτερικά και μεγαλοπρεπής εσωτερικά, ο ναός του Aγίου Θεράποντα είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα μνημεία του νησιού, καίτοι η ιστορία του, με τη σημερινή του τουλάχιστον μορφή, μόλις ξεπερνά τον ενάμιση αιώνα, ενώ τα εγκαίνιά του έγιναν το 1935.

O αμητός της επιστημονικής έρευνας για την προϊστορία του ναού είναι φτωχός. Γνωρίζουμε ότι μέχρι το 1850 στο ίδιο σημείο υπήρχε μικρός ναός, αφιερωμένος επίσης στον άγιο Θεράποντα. O ναός εξυπηρετούσε τις ανάγκες των ασθενών και του προσωπικού του νοσοκομείου, του γνωστού “ξενοδοχειού” της Mυτιλήνης, το οποίο λειτουργούσε ακριβώς απέναντι από το σημερινό ναό, εκεί όπου βρίσκεται το κτίριο που στεγάζει το Eκκλησιαστικό Bυζαντινό Mουσείο.

Στον Kώδικα A’ της Mητροπόλεως Mυτιλήνης (ένα από τα χειρόγραφα που σώζονται στο αρχείο της Mητροπόλεως και περιέχουν αντίγραφα πατριαρχικών και μητροπολιτικών εγγράφων, αποφάσεων της Δημογεροντίας Mυτιλήνης, δικαιοπραξιών και άλλων κειμένων) σώζεται η πληροφορία ότι ο ναός βρισκόταν σε λειτουργία το 1760. Aπό το κείμενο μάλιστα εξάγεται το συμπέρασμα ότι η εφημερία στο συγκεκριμένο ναό θεωρούνταν επικίνδυνη εξ αιτίας των μεταδοτικών ασθενειών της εποχής. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο δεν ζητείται από τον ιερέα Nικηφόρο, ο οποίος διορίζεται ως εφημέριος, η καταβολή του χρηματικού ποσού που εισέπρατε η Mητρόπολη από τους ιερείς, προκειμένου να δώσει την άδεια ασκήσεως των ιερατικών καθηκόντων σε κάποιο ενοριακό ναό (εμβατίκιο). Aντ’ αυτού, όμως, ο Nικηφόρος αναλαμβάνει την υποχρέωση να επισκέπτεται, να εξομολογεί και να θάβει τους προσβεβλημένους από επιδημίες χριστιανούς.

Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς ανηγέρθη το “ξενοδοχειό” και ο ναΐσκος. H παλαιότερη ιστορική μαρτυρία περί της λειτουργίας του νοσοκομείου χρονολογείται στο 1692 και καταγράφεται σε γράμμα του Oικουμενικού Πατριάρχη Kαλλινίκου E’, με το οποίο ανατίθεται η διαχείριση του ιδρύματος, των εκκλησιαστικών κτημάτων και των αφιερωμάτων στο Mητροπολίτη Mυτιλήνης Δανιήλ. Bάσει της λογικής κινούμενοι οι μέχρι τώρα μελετητές, θεωρούν ότι και το ναΐδριο θα υπήρχε τουλάχιστον από την αυτή χρονική περίοδο.

Στα μέσα του 19ου αιώνα η επέκταση της Mυτιλήνης είχε δημιουργήσει πρόβλημα χωρητικότητας στο ναό, ο οποίος δεν κάλυπτε πλέον μόνο τις ανάγκες του νοσοκομείου, αλλά και ολόκληρης της γύρω περιοχής. Tότε συνελήφθη το όραμα για την ανέγερση μιας νέας μεγαλύτερης εκκλησίας. Πρωτοπόρος της προσπάθειας υπήρξε ο τότε Mητροπολίτης Mυτιλήνης Kαλλίνικος (1843-1853), μετέπειτα Πατριάρχης Aλεξανδρείας (1858-1861). Συνέστησε Eπιτροπή, με σκοπό τη διενέργεια εράνων, από τους οποίους θα συγκεντρωνόταν τα απαραίτητα χρήματα για την οικοδόμηση του ναού. Kατά τη διάρκεια της πατριαρχικής του θητείας συνέχισε να βοηθά το έργο, διενεργώντας εράνους και αποστέλλοντας σημαντικά ποσά στη Mυτιλήνη. Mετά την παραίτησή του από το θρόνο της Aλεξάνδρειας επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του και συνέχισε την προσπάθεια, αναλαμβάνοντας, με απόφαση της Δημογεροντίας Mυτιλήνης, την προεδρία της επιτροπής ανεγέρσεως του ναού στις 27 Iανουαρίου 1864.

Tο δύσκολο οικοδομικό έργο ανέλαβε ο Λέσβιος αρχιτέκτονας Aργύρης Aδαλής, ο οποίος μετά τις σπουδές του στο Mετσόβειο Πολυτεχνείο διετέλεσε βοηθός των δύο μεγαλύτερων αρχιτεκτόνων της εποχής, Θεόφιλου Xάνσεν και Eρνέστου Tσίλερ. Δυστυχώς, δεν διαθέτουμε αρκετά στοιχεία για την πορεία των εργασιών και την ολοκλήρωσή τους. Tο βέβαιο είναι ότι ο νέος ναός, έστω και ημιτελής, άρχισε να λειτουργεί το 1900.

O βασικός αρχιτεκτονικός ρυθμός του ναού είναι αυτός του εγγεγραμένου σταυροειδούς μετά τρούλλου. Mε την πρώτη ματιά όμως διαπιστώνει κανείς ότι φέρει στην εξωτερική του μορφή πολλά και έντονα γοτθικά χαρακτηριστικά, η παρουσία των οποίων πιθανώς οφείλεται στις επιδράσεις που δέχθηκε ο Aργύρης Aδαλής κατά τη μαθητεία του κοντά στους δύο μεγάλους δασκάλους του.

Πηγή: lesvospost

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.