Γραφείο ρεπορτάζ ope.gr
Παρά τις μεγάλες αντιδράσεις στον χώρο της Εκκλησίας και των ΑΕΑ, τις οποίες πρώτο ανέδειξε το ope.gr, υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων φαίνεται να υπερβάλλουν εαυτούς ως προς τις μεθοδεύσεις για την κατάργηση των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών. Και όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι η Εκκλησία της Ελλάδος έδειξε την πρόθεσή της να βρεθεί η χρυσή τομή για τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη των ΑΕΑ με τον ορισμό τριμελούς εξ Αρχιερέων Επιτροπής η οποία θα έχει αναλάβει τον διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Το γεγονός αυτό, όμως, οι εν λόγω υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Παιδείας το παρακάμπτουν απαξιωτικά και συνεχίζουν τις μεθοδευμένες προσπάθειες προκειμένου να δείξουν τεχνηέντως ότι η ύπαρξη των ΑΕΑ είναι «περιττή» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τελευταίο ιταμό χτύπημα αποτέλεσε η χθεσινή ενέργεια να αποσταλεί έγγραφο προς την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος με το οποίο οι Ιερές Μητροπόλεις υποχρεούνται να αποστείλουν, μέχρι τις 31 Μαΐου 2021 (διάστημα λιγότερο από μία εβδομάδα!), τον αριθμό όσων αποφοίτων Προγραμμάτων Ιερατικών Σπουδών χειροτονήθηκαν και διορίστηκαν σε θέση Κληρικού αποκλειστικά μετά την αποφοίτησή τους την τελευταία δεκαετία, δηλαδή από το 2010 μέχρι το 2020. Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, όσοι απόφοιτοι των Προγραμμάτων Ιερατικών Σπουδών των ΑΕΑ χειροτονήθηκαν το χρονικό διάστημα πριν την εισαγωγή τους σε αυτές δεν θα συνυπολογιστούν, όπως και όσοι διορίστηκαν σε θέση Εφημερίου πριν εισαχθούν σε Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών των ΑΕΑ. Επίσης, από την διαδικασία αποκλείονται όσοι εισήχθησαν με κατατακτήριες εξετάσεις ή όσοι επέλεξαν να κάνουν εξομοίωση του πτυχίου τους στις ΑΕΑ. Με αυτόν τον υπόγειο τρόπο θα μειωθεί καταφανώς ο αριθμός των εν ενεργεία κληρικών, των προερχομένων από τις ΑΕΑ, οι οποίοι στελεχώνουν την Εκκλησία της Ελλάδος και όχι μόνον, ώστε να φαίνεται ότι οι ΑΕΑ δεν επιτελούν τον σκοπό για τον οποίον ιδρύθηκαν.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Έντονη δυσαρέσκεια Αρχιερέων
Η ενέργεια αυτή επέφερε έντονη δυσαρέσκεια τόσο στην Ιερά Σύνοδο όσο και σε μεγάλη μερίδα Αρχιερέων η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρεί πως η κίνηση αυτή έγινε εκ του πονηρού καθώς από το 2010 μέχρι και σήμερα, στο πλαίσιο της συρρίκνωσης των δημοσιοοικονομικών πόρων που επέφεραν τα μνημόνια, οι θέσεις που δίνει το κράτος για τον διορισμό ιερέων είναι ελάχιστες σε σύγκριση με άλλες δεκαετίες. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε πηγή στο ope.gr «το κράτος δεν μας δίνει που δεν μας δίνει θέσεις για κληρικούς, έρχεται τώρα να μας καταργήσει και τα φυτώρια των υποψηφίων κληρικών, όπως είναι οι Ακαδημίες, θέλοντας να μας αποδείξει τι; Ότι δεν παράγουν έργο; Αυτό δείχνει πως στόχος είναι ο ευτελισμός των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών».
Την ίδια ώρα πάντως σε πολλές Μητροπόλεις υπάρχει “ουρά” υποψηφίων κληρικών ή και κληρικών που έχουν χειροτονηθεί αλλά δεν έχει ανοίξει η θέση του διορισμού τους ακόμα, που είναι απόφοιτοι των ΑΕΑ. Συνεπώς το μέτρο αυτό της καταγραφής δεν θα αποδίδει την πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό, καθώς θα παρουσιάζει στατιστικά στοιχεία τα οποία διαμορφώνονται κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια, όταν μάλιστα τα τελευταία τέσσερα χρόνια το υπουργείου Παιδείας έχει περιορίσει ακόμα και τις θέσεις εισακτέων στις ΑΕΑ. Για παράδειγμα η ΑΕΑ Θεσσαλονίκης από το 2017 παίρνει μόλις 20 εισακτέους στο Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών και 10 στο Πρόγραμμα Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Κειμηλίων. Οι ενέργειες αυτές, όπως σημειώνουν πηγές, έχουν ως αποκλειστικό σκοπό να πλήξουν το έργο που επιτελείται στις ΑΕΑ και την εικόνα τους.
Φλέγοντα ερωτήματα που περιμένουν απαντήσεις
Υπάρχουν όμως και άλλα ερωτήματα τα οποία ανακύπτουν. Γιατί π.χ. επιλέγονται μόνο οι ΑΕΑ για την καταγραφή και όχι και οι Θεολογικές Σχολές, των οποίων πολλοί απόφοιτοι επιλέγουν τον δρόμο τις ιεροσύνης; Γιατί, επίσης, την ώρα που υπάρχει μεγάλη έλλειψη κληρικών και η Εκκλησία ζητά θέσεις η πολιτεία δεν τις παραχωρεί, όταν μάλιστα υπάρχει ο κατάλληλος χώρος εκπαιδευτικής κατάρτισης των ιερέων με ακαδημαϊκή, μάλιστα, πιστοποίηση; Και αν το βασικό επιχείρημα του υπουργείου είναι ο εξορθολογισμός, γιατί επιλέγει μόνο τις ΑΕΑ, των οποίων ο προϋπολογισμός είναι ο μικρότερος σε όλη την τριτοβάθμια εκπαίδευση και όχι για παράδειγμα τις καθηγητικές σχολές οι οποίες έχουν κορεστεί για τα υπόλοιπα είκοσι χρόνια τουλάχιστον; Αυτά είναι εύλογα ερωτήματα τα οποία έχουν δημιουργηθεί στους ανθρώπους που πιστά διακονούν τις ΑΕΑ, όσων συνειδητά επιλέγουν να φοιτήσουν σε αυτές, αλλά και αποφοίτων. Όλοι αυτοί παρά τις στοχευμένες προσπάθειες δηλώνουν συσπειρωμένοι μέχρι την τελική δικαίωση.
Ένα άλλο σημαντικό ερώτημα υπηρεσιακής φύσεως είναι γιατί το επίμαχο έγγραφο προς την Διαρκή Σύνοδο αποστέλλεται από την Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων και όχι αυτή της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στης οποίας την αρμοδιότητα αποκλειστικά ανήκουν οι ΑΕΑ; Πηγές του ope.gr επιβεβαιώνουν ότι επανειλημμένα έχει παρατηρηθεί η καθ’ υπερβολήν εμπλοκή της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων στις ΑΕΑ, οι οποίες όμως δεν ανήκουν στην δική της δικαιοδοσία.
Τέλος, ερωτώνται οι Μητροπόλεις πόσους διόρισαν από τα δεύτερα τμήματα (Διαχείρισης Κειμηλίων και Ψαλτικής) ενώ σε όλους είναι γνωστό ότι η ύπαρξη των δευτέρων τμημάτων δεν έγινε για να διορίζονται η να απορροφούνται από τις Μητροπόλεις, αλλά για να παράσχουν εκκλησιαστικά κριτήρια στους διαχειριστές κειμηλίων ή στους ιεροψάλτες που θα ακολουθήσουν τον ιδιωτικό τομέα στη σημαντικότατη παρέμβαση στον πολιτισμό τον ορθόδοξο της Ελλάδας, της Ευρώπης και όλης της οικουμένης! Πράγμα το οποίο έχει επιτευχθεί σε μέγιστο βαθμό, παρά τις αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι πτυχιούχοι των τμημάτων αυτών.
Πρόθεση της Εκκλησίας η εξεύρεση λύσης
Υπενθυμίζεται πως μετά την μεγάλη θύελλα που ξέσπασε με αφορμή το προωθούμενο σχέδιο νόμου που, μεταξύ άλλων, προέβλεπε την σταδιακή κατάργηση των ΑΕΑ, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, όρισε Τριμελή εξ Αρχιερέων Επιτροπή, αποτελούμενη εκ των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού κ. Κυρίλλου, Συνοδικού Συνδέσμου της Σ.Ε. επί της Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως, Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεωργίου, Προέδρου της Α.Ε.Α. Θεσσαλονίκης, και Κεφαλληνίας κ. Δημητρίου, Καθηγητού και πρώην Προέδρου της Α.Ε.Α. Βελλάς Ιωαννίνων, με σκοπό την άμεση επικοινωνία με όλους τους συναρμόδιους φορείς (Υπουργείο Παιδείας, Ανώτατο Επιστημονικό Συμβούλιο, Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων, Συνοδική Επιτροπή Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως και τους Προέδρους των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών). Πρόθεση της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι να ευρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση, ως προς την αναβάθμιση και τον εξορθολογισμό των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών, καθώς και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων αποφοίτων αυτών, αφού και τα δύο παραπάνω ζητήματα αποτελούν πάγια αιτήματα της Ιεράς Συνόδου.
Φωτογραφία αρχείου ope.gr/ Ραφαήλ Γεωργιάδης