Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι κάλεσε τον Αμερικανό πρέσβη στην Άγκυρα μετά την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, διαβιβάζοντας την «έντονη αντίδραση» της Τουρκίας για την κίνηση της Ουάσινγκτον.
«Η φύση των γεγονότων του 1915 δεν αλλάζει ανάλογα με τα πολιτικά κίνητρα της κάθε περιόδου», τονίζει η Τουρκία στην επίσημη θέση της για την αναγνώριση της αρμένικης γενοκτονίας από πλευράς ΗΠΑ.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τζο Μπάιντεν έγινε χθες Σάββατο ο πρώτος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής που χαρακτήρισε γενοκτονία τη σφαγή 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915.
Η παραδοσιακή ανακοίνωση του Λευκού Οίκου για την ημέρα μνήμης, στις 24 Απριλίου, ανέφερε χθες για πρώτη φορά τη λέξη «γενοκτονία». «Οι Αμερικανοί τιμούν όλους τους Αρμένιους που χάθηκαν στη γενοκτονία η οποία άρχισε σαν σήμερα πριν από 106 χρόνια», έγραψε ο Τζο Μπάιντεν.
Η ιστορικής σημασίας αυτή ανακοίνωση προκάλεσε την οργή της Άγκυρας, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις ήδη τεταμένες σχέσεις των δύο νατοϊκών συμμάχων.
Η αντίδραση της Τουρκίας
Το τουρκικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι ο υφυπουργός Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ είπε στον πρεσβευτή των ΗΠΑ Ντέιβιντ Σάτερφιλντ ότι η ανακοίνωση των ΗΠΑ δεν έχει καμία νομική βάση και ότι η Άγκυρα «την απορρίπτει, την βρίσκει απαράδεκτη και την καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο».
Επίσης, αναφέρει ότι η ανακοίνωση των ΗΠΑ προκαλεί «πλήγμα στις σχέσεις που θα είναι δύσκολο να επιδιορθωθεί».
Η ανακοίνωση αναφέρει:
«Απορρίπτουμε και καταδικάζουμε με τον πιο ισχυρό τρόπο τη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ σχετικά με τα γεγονότα του 1915 που έγινε στις 24 Απριλίου υπό την πίεση ακραίων αρμενικών αντι-τουρκικών κύκλων.
Είναι σαφές ότι η εν λόγω δήλωση δεν έχει καμία επιστημονική και νομική βάση, ούτε στηρίζεται σε στοιχεία. Όσον αφορά τα γεγονότα του 1915, δεν πληρείται καμία από τις προϋποθέσεις για τη χρήση του όρου «γενοκτονία», όπως ορίζεται αυστηρά από το διεθνές δίκαιο.
Η φύση των γεγονότων του 1915 δεν αλλάζει ανάλογα με τα πολιτικά κίνητρα της κάθε περιόδου, των πολιτικών ή τις εσωτερικές πολιτικές εκτιμήσεις τους. Μια τέτοια στάση αποτελεί χυδαία παραμόρφωση της ιστορίας.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει εκφραστεί σαφώς για τον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα των γεγονότων του 1915.
Επιπλέον, το 2005 η Τουρκία πρότεινε στην αρμενική πλευρά να συστήσει μια κοινή επιτροπή Ιστορίας για να ριχτεί ένα φως δικαιοσύνης στα ιστορικά γεγονότα αυτής της περιόδου. Αν και η Αρμενία δεν ανταποκρίθηκε ποτέ σε αυτήν την πρόταση, εξακολουθεί να βρίσκεται στο τραπέζι. Από αυτή την άποψη, η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος δεν έχει ούτε νομική ούτε ηθική δικαιοδοσία να κρίνει ιστορικά ζητήματα, δεν έχει καμία αξία.
Ως μία χώρα, η οποία βρίσκεται στο κέντρο μιας περιοχής που αποτελεί λίκνο των πολιτισμών και η οποία έχει υιοθετήσει τη στάση της ειρήνης και της ηρεμίας στην ανθρωπότητα, παρά όλα τα δεινά της, η Τουρκία δεν απέφυγε ποτέ να αντιμετωπίσει την ιστορία της και δεν θα πάρει μαθήματα από καμία άλλη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, σχετικά με αυτό το θέμα.
Με την ευκαιρία αυτή, τιμούμε για άλλη μια φορά τη μνήμη των ανθρώπων από όλες τις μουσουλμανικές, χριστιανικές και εβραϊκές κοινότητες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που έχασαν τη ζωή τους υπό τις εξαιρετικές συνθήκες της περιόδου πριν και κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το μήνυμα που έδωσε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 24 Απριλίου για τους Οθωμανούς Αρμένιους, που έχασαν τη ζωή τους στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το οποίο διαβάστηκε κατά τη διάρκεια της σημερινής λειτουργίας στο Αρμενικό Πατριαρχείο στην Κωνσταντινούπολη φέτος, αντανακλά την προσέγγιση της Τουρκίας σε αυτό το θέμα.
Μετά από περισσότερα από 100 χρόνια που έχουν περάσει από αυτό το επονείδιστο παρελθόν, αντί να καταβάλει ειλικρινείς προσπάθειες για να θεραπεύσει τις πληγές του παρελθόντος και να χτίσουμε μαζί ένα μέλλον στην περιοχή μας, η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ το μόνο που θα καταφέρει θα είναι να προκαλέσει την πόλωση των εθνών και να εμποδίσει την ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή μας.
Αυτή η δήλωση των ΗΠΑ, που διαστρεβλώνει τα ιστορικά γεγονότα, δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτή από τη συνείδηση του τουρκικού λαού, τουναντίον θα ανοίξει μια βαθιά πληγή που θα υπονομεύσει την αμοιβαία εμπιστοσύνη και τη φιλία μας.
Καλούμε τον πρόεδρο των ΗΠΑ να διορθώσει αυτό το σοβαρό λάθος, το οποίο δεν εξυπηρετεί κανέναν άλλο σκοπό από το να ικανοποιήσει ορισμένους πολιτικούς κύκλους και να στηρίξει προσπάθειες που δεν αποσκοπούν στην καθιέρωση μιας έμπρακτης ειρηνικής συνύπαρξης στην περιοχή, ειδικά μεταξύ των τουρκικών και των αρμενικών εθνών, αλλά αντίθετα να εξυπηρετήσει την ατζέντα αυτών των κύκλων που θέλουν να προκαλέσουν εχθρότητα αντλούμενη από την ιστορία».
Τσαβούσογλου: Είναι λαϊκισμός
Λίγο νωρίτερα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου με ένα οργισμένο μήνυμα του στο Twitter πήρε άμεση θέση για το θέμα.
«Οι λέξεις δεν μπορούν να αλλάξουν την ιστορία, δεν μπορούν να την ξαναγράψουν. Δεν θα πάρουμε μαθήματα από κανέναν για την ιστορία μας. Ο πολιτικός καιροσκοπισμός είναι η μεγαλύτερη προδοσία ενάντια στην ειρήνη και τη δικαιοσύνη», έγραψε ο Τούρκος ΥΠΕΞ.
Πρόσθεσε επίσης ότι η Τουρκία απορρίπτει ολοκληρωτικά τη δήλωση του Μπάιντεν περί αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων καθώς βασίζεται αποκλειστικά στον λαϊκισμό. «Καταδικάζουμε σφόδρα αυτή τη δήλωση η οποία πηγάζει από έναν λαϊκισμό», καταλήγει.
Φωτογραφία: ΑΡΧΕΙΟ ΑΠΕ/EPA/ WILL OLIVER
Πληροφορίες: ΑΠΕ/ΜΠΕ