Για ύπαρξη εμπάθειας κατά των μνημείων της Ορθοδοξίας και εργαλειοποίηση για πολιτικούς σκοπούς από την πλευρά της Τουρκίας κάνει λόγο σε ανακοίνωση της η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών (Οι.Ομ.Κω.) με αφορμή την απόφαση της μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τέμενος.
«Τούτο επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι η μετατροπή του Ναού σε τέμενος δεν υπαγορεύεται από σχετική λατρευτική ανάγκη, καθώς ο Ναός έχει ελάχιστη χωρητικότητα και σε ακτίνα 500 μέτρων υπάρχουν 5 τεμένη. Αντιθέτως, με την μετατροπή του σε τέμενος, όλοι οι τοίχοι του, τους οποίους κοσμούσαν ψηφιδωτά και αγιογραφίες ιδιαίτερης πολιτιστικής αξίας και κάλους, έχουν καλυφθεί, εμποδίζοντας τους επισκέπτες να τα θαυμάσουν», υπογραμμίζεται, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωση.
Παράλληλα η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών καλεί τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «να αναθεωρήσει τη μέχρι τώρα στάση του στο θέμα, η οποία αποτελεί εκδήλωση καταφρόνησης της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και της UNESCO, η οποία, ως διεθνής οργανισμός, έχει αναλάβει την προστασία τους και προκαλεί την – εσφαλμένη και αντίθετη προς την προστασία που διεθνώς επιφυλάσσεται στα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς – εντύπωση ότι ο καθένας, κατά βούληση, αποφασίζει για τη μοίρα των μνημείων αυτών που βρίσκονται σε κάθε χώρα».
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών:
Για την εν τοις πράγμασι μετατροπή του Ιερού Ναού Χριστού Σωτήρος της Μονής της Χώρας Κωνσταντινουπόλεως
9-5-2024
Οι τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά της Ι. Μονής της Χώρας είναι από τα σπουδαιότερα του κόσμου. Ο Ι.Ν. Χριστού Σωτήρος της Μονής της Χώρας αποτελεί ένα συμβολικό μνημείο της Βυζαντινής Ναοδομίας και Αγιογραφίας, το οποίο επί 78 χρόνια λειτουργούσε ως μουσείο. Η εν τοις πράγμασι μετατροπή του σε τέμενος, με την προ τετραετίας απόφαση του Προέδρου της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αποδεικνύει την ύπαρξη εμπάθειας κατά των μνημείων της Ορθοδοξίας και την εργαλειοποίηση, για πολιτικούς σκοπούς, μιας αλυσίδας μετατροπών Βυζαντινών Ι. Ναών εντός της Τουρκίας. Τούτο επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι η μετατροπή του Ναού σε τέμενος δεν υπαγορεύεται από σχετική λατρευτική ανάγκη, καθώς ο Ναός έχει ελάχιστη χωρητικότητα και σε ακτίνα 500 μέτρων υπάρχουν 5 τεμένη. Αντιθέτως, με την μετατροπή του σε τέμενος, όλοι οι τοίχοι του, τους οποίους κοσμούσαν ψηφιδωτά και αγιογραφίες ιδιαίτερης πολιτιστικής αξίας και κάλους, έχουν καλυφθεί, εμποδίζοντας τους επισκέπτες να τα θαυμάσουν.
Η απόφαση μετατροπής του Ι.Ν. σε τέμενος, όπως εξάλλου όλες οι αποφάσεις μετατροπής Ι. Ναών της Βυζαντινής εποχής αφιερωμένων στην Αγία Σοφία, στερείται οποιασδήποτε νομικής βάσης σύμφωνα με τους νόμους της Τουρκίας.
Καλούμε τον Πρόεδρο της Τουρκίας να αναθεωρήσει τη μέχρι τώρα στάση του στο θέμα, η οποία αποτελεί εκδήλωση καταφρόνησης της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και της UNESCO, η οποία, ως διεθνής οργανισμός, έχει αναλάβει την προστασία τους και προκαλεί την – εσφαλμένη και αντίθετη προς την προστασία που διεθνώς επιφυλάσσεται στα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς – εντύπωση ότι ο καθένας, κατά βούληση, αποφασίζει για τη μοίρα των μνημείων αυτών που βρίσκονται σε κάθε χώρα. Τα μνημεία των οποίων την προστασία παγκοσμίως έχει αναλάβει η UNESCO, δεν αποτελούν μόνο τη συνέχεια της ιστορικής πορείας του κάθε τόπου, η οποία δεν πρέπει να παραποιείται και να παραλλάσσεται, με προσπάθεια απαλοιφής κάποιων εποχών της, αλλά αποτελούν στοιχεία του πολιτιστικού γίγνεσθαι της ανθρωπότητας.
Η Οι.Ομ.Κω. συνεχίζει τον αγώνα για την προστασία των μνημείων αυτών, σε διεθνή φόρα, προς τις αρχές της Τουρκίας και προς τους οργανισμούς που έχουν την ευθύνη της διαφύλαξης της παγκόσμιας κληρονομιάς πολιτισμού της ανθρωπότητας (UNESCO) και της ειρήνης (UNAOC) μεταξύ των λαών, και όχι της έντασης που προκαλούν ενέργειες όπως αυτή.