Η γιορτή της μητέρας ή ημέρα της μητέρας είναι εορτή προς τιμήν της μητέρας και της μητρότητας. Στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες, γιορτάζεται την δεύτερη Κυριακή του μήνα Μάη.
Στην Ελλάδα η γιορτή της μητέρας συνδέθηκε με την εορτή της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου). Τότε η ορθόδοξη εκκλησία γιορτάζει την Παναγία με τον Ιωσήφ που πηγαίνουν τον 40ήμερο Ιησού στο Ναό για ευλογία. Να “σαραντίσει”, με σύγχρονη ορολογία. Μια κίνηση που ακόμα σήμερα κάνουν οι χριστιανές μητέρες (Σαραντισμός). Ο παράλληλος εορτασμός της μητέρας ξεκίνησε το 1929 με προφανή τον συμβολισμό. Όμως κατά την δεκαετία του 1960, ο εορτασμός ατόνησε και ενισχύθηκε η δυτικόφερτη συνήθεια εορτασμού της 2ης Κυριακής του Μαΐου. Η εκκλησία όμως επιμένει στην παλαιά ημέρα εορτασμού και διοργανώνει σχετικές εκδηλώσεις.
Πρώτα γιορτάζει η Παναγιά η Μάνα όλου του Κόσμου
Σήμερα εορτάζει η Μάνα μας Παναγία. Την λέμε «Μάνα» μας, γιατί τέτοια εντολή λάβαμε από τον Εσταυρωμένο Κύριό μας, να την έχουμε Μάνα μας, Μητέρα μας. Αυτό που είπε από τον Σταυρό ο Χριστός μας στον μαθητή Του Ιωάννη, το «ιδού η Μήτηρ σου», το λέγει κατ᾽ επέκταση σε όλους τους χριστιανούς.
Και εμείς λοιπόν έχουμε Μητέρα μας την Παναγία, αλλά και Αυτή μας έχει παιδιά Της. Ενώ η Παναγία είναι πάντοτε Μητέρα μας και δεν μας αρνείται ποτέ, εμείς Την αρνούμαστε και λυπούμε τα ιερά μητρικά Της σπλάγχνα με τα αμαρτήματά μας αλλά, ας Την παρακαλούμε να μας συγχωρεί και να ικετεύει και στον Υιό Της Ιησού Χριστό να μας συγχωρέσει. Και να ζητάμε έπειτα από την Παναγία την Ευχή Της, για να δυναμωνόμαστε πνευματικά και να πράττουμε σταθερά το πανάγιο θέλημα του Υιού Της και Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Οι πρώτες αναφορές για Γιορτή της Μητέρας και της μητρότητας έρχονται από την αρχαία Ελλάδα.
Η μητέρα Γη (Γαία) σύζυγος του Ουρανού είναι η προσωποποίηση της φύσης, που γεννά όλο τον κόσμο και λατρεύεται σαν η υπέρτατη θεότητα. Η λατρεία περνά στη συνέχεια στην κόρη της, Ρέα, σύζυγο και αδερφή του Κρόνου. Η Ρέα λατρεύεται σαν η “Μητέρα των Θεών”, καθώς φαίνεται να είναι η πρώτη, που γέννησε με τοκετό και ανάθρεψε τα παιδιά της με μητρικό γάλα. Οι αρχαίοι Έλληνες απέδιδαν τιμές στη Ρέα κάθε άνοιξη, καθώς ήταν και θεά της γης και της γονιμότητας.
Πώς καθιερώθηκε η Γιορτή της Μητέρας
Ιστορικά προέρχεται από ένα αμερικανικό κίνημα των γυναικών-μητέρων με το όνομα Mothers Friendships Day που ιδρύθηκε το 1965 υπό την Άνν Τζάρβις (Ann Jarvis) κατά τη διάρκεια του Αμερικάνικου εμφύλιου πολέμου (1861-1865). Το κίνημα των γυναικών δραστηριοποιήθηκε υπέρ της ειρήνης με διάφορες ακτιβιστές δραστηριότητες και συνέχισε τις δράσεις ακόμα και μετά τη λήξη του πολέμου όπως ο αγώνας για την επανένωση οικογενειών που είχαν χωριστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η Ann Jarvis, που είχε οργανώσει στο παρελθόν “Κλαμπ Εργασίας για την Ημέρα της Μητέρας” για να βελτιώσει την υγιεινή και την υγεία τόσο για στρατόπεδα Ένωσης όσο και για Ομοσπονδιακούς, που υπέστησαν έκρηξη τυφοειδούς, ήθελε να το επεκτείνει σε ετήσιο μνημόσυνο για τις μητέρες, αλλά πέθανε το 1905.
Η κόρη της, Άννα Τζάρβις (Anna Jarvis) θέλοντας να τιμήσει τη μητέρα της συνέχισε το έργο που ξεκίνησε για να αφήσει μια μέρα που θα τιμά όλες τις μητέρες. Το σύνθημά της ήταν ότι «η μητέρα είναι το πρόσωπο που έχει κάνει τα περισσότερα για τον καθένα από οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο».
Η παγκόσμια ημέρα της μητέρας άρχισε να εορτάζεται στη Δυτική Βιρτζίνια της Αμερικής – όπου και καταγόταν Άννα Τζάρβις – το 1910. Το 1914 στις Ηνωμένες Πολιτείες υπεγράφη εθνική διακήρυξη για την μέρα της μητέρας, και καθιερώθηκε η δεύτερη Κυριακή του Μαΐου ως εθνική εορτή για να τιμήσει τις μητέρες. Σήμερα η γιορτή της μητέρας εορτάζεται σε πάνω από 40 χώρες στον κόσμο.
επιμέλεια Μαρ. Σβ. Πρακτορείο Ορθοδοξία