«Κατάνυξη, δέος, συγκίνηση. Αυστηρή νηστεία, πολύωρες ακολουθίες, εξαίσιοι βυζαντινοί ύμνοι και αδιάλειπτη ατομική προσευχή», δίνουν τον τόνο στην ατμόσφαιρα των άγιων ημερών στη Χερσόνησο του ‘Αθω, τονίζει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους, Κωνσταντίνος Δήμτσας.
Ειδικότερα, δίνει την εικόνα στο κλίμα που επικρατεί: «Η εκκλησιαστική και πνευματική διάσταση της αγιορείτικης ζωής συνδέονται άρρηκτα με τον ησυχαστικό χαρακτήρα του Ιερού Τόπου και της μακράς εκκλησιαστικής και λειτουργικής παραδόσεως που αυτός ενσαρκώνει κατά τρόπο μοναδικό, αλλά και με την καθολική αφιέρωση και αφοσίωση των μοναχών στο Ορθόδοξο μοναχικό ιδεώδες».
Σε ό,τι αφορά την Πασχαλινή εμπειρία στο «Περιβόλι της Παναγίας» και τις διαφορές που ενδεχομένως έχει από την ανάλογη στην υπόλοιπη χώρα, ο κ. Δήμτσας επισημαίνει «ότι τα ιερά μυστήρια και οι ιερές ακολουθίες προσλαμβάνουν έναν εντελώς ιδιαίτερο χαρακτήρα στο Όρος και λόγω της διάρκειάς τους (είναι σαφώς μεγαλύτερες απ’ ό,τι στον κόσμο), αλλά και λόγω του τρόπου διά του οποίου τελούνται, γεγονός το οποίο απορρέει από τη μοναδικότητα της μακραίωνης αγιορείτικης παράδοσης».
Επιπρόσθετα, κάνει λόγο για συρροή προσκυνητών την περίοδο του Πάσχα. «Μάλιστα, κατά τα τελευταία έτη παρατηρείται μια συνεχώς αυξανόμενη πορεία, η οποία καταδεικνύει την έντονη πνευματική αναζήτηση που υπάρχει αφ’ ενός, αλλά και την ακτινοβολία του Αθωνικού Μοναχισμού εντός και εκτός Ελλάδος αφ’ ετέρου», σημειώνει.
Καταληκτικά, ο πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στην αρχαιότερη μοναστική πολιτεία του χριστιανικού κόσμου δεν υπάρχει ιδιαίτερη προτίμηση σε κάποιες μονές. Διότι «όλες οι Ιερές Μονές του Όρους είναι μοναδικές. Ο κάθε προσκυνητής καλείται να επισκεφθεί όσο περισσότερες Μονές και Σκηνώματα του επιτρέψουν ο Θεός, η Παναγία και οι δυνάμεις του. Κατόπιν οι προτιμήσεις του θα καθορισθούν με βάση τις πνευματικές του αναζητήσεις».
Ακολουθεί η συνέντευξη του Κωνσταντίνου Δήμτσα στην Ελένη Μαχαίρα για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
Κύριε διοικητά, από τον Γολγοθά στην Ανάσταση στο ‘Αγιον Όρος. Μπορείτε να περιγράψετε με λόγια την ατμόσφαιρα των άγιων ημερών στη Χερσόνησο του ‘Αθω;
Το ‘Αγιον Όρος εξ αιτίας του ιδιαιτέρου χαρακτήρος του ως κατ’ εξοχήν χώρου και τρόπου πνευματικής και εκκλησιαστικής βιώσεως των γεγονότων της Θείας Οικονομίας βιώνει όλως ιδιαίτερα τις ακολουθίες των Παθών και της Αναστάσεως του Κυρίου.
Κατάνυξη, δέος, συγκίνηση. Αυστηρή νηστεία, πολύωρες ακολουθίες, εξαίσιοι βυζαντινοί ύμνοι και αδιάλειπτη ατομική προσευχή.
Η εκκλησιαστική και πνευματική διάσταση της αγιορείτικης ζωής συνδέεται άρρηκτα με τον ησυχαστικό χαρακτήρα του Ιερού Τόπου και της μακράς εκκλησιαστικής και λειτουργικής παραδόσεως που αυτός ενσαρκώνει κατά τρόπο μοναδικό, αλλά και με την καθολική αφιέρωση και αφοσίωση των μοναχών στο Ορθόδοξο μοναχικό ιδεώδες.
Η πρώτη Ανάσταση στο ‘Αγιον Όρος γίνεται στις 11 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, ενώ η Αγρυπνία της Αναστάσεως αρχίζει στις 10 το βράδυ και τελειώνει στις 6 το πρωί της Κυριακής του Πάσχα οπότε και οι μοναχοί κάθονται στο πασχαλινό τραπέζι για να φάνε ψάρι, σαλάτα και κόκκινα αυγά. Η ατμόσφαιρα είναι πλέον χαρούμενη, τάλαντα και καμπάνες σημαίνουν για να δώσουν το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης.
Ο εορτασμός, όμως, δεν τελειώνει την Κυριακή του Πάσχα όπως γίνεται έξω από το ‘Αγιον Όρος. Τη δεύτερη ημέρα, στο Πρωτάτο γίνεται με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια συνοδεία ιερέων και επισκόπου του Αγίου Όρους η μεγάλη λιτανεία της θαυματουργής εικόνας «’Αξιόν Εστι» η οποία διαρκεί πέντε ώρες. Η λιτανεία περνάει από τα κονάκια και τα κελιά των μοναχών οι οποίοι υποδέχονται την εικόνα με τιμές και παράλληλα προσφέρουν εδέσματα, τυρί και κρασί για να κεραστούν οι επισκέπτες του Αγίου Όρους.
Η Πασχαλινή εμπειρία στο «Περιβόλι της Παναγίας» σε τι διαφέρει από την ανάλογη στην υπόλοιπη χώρα;
Η μοναστική ζωή είναι κατ’ εξοχήν θεοκεντρική, εκκλησιοκεντρική και αγιοπνευματική, όπως μας διδάσκουν η παράδοση και η εμπειρία. Η μοναχική ζωή περιστρέφεται γύρω από τον ιερό ναό, τα ιερά μυστήρια και τις ιερές ακολουθίες σε αναζήτηση της ένωσης με τον Θεό, χωρίς ασφαλώς να παραβλέπεται η έμπρακτη αγάπη (δηλ. η φιλανθρωπία) και ασφαλώς η προσευχή των μοναχών προς τον Θεό υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας. Αυτή είναι, άλλωστε, και η θεμελιώδης κλήση του μοναχού. Ως εκ τούτου, τα ιερά μυστήρια και οι ιερές ακολουθίες προσλαμβάνουν έναν εντελώς ιδιαίτερο χαρακτήρα στο Όρος και λόγω της διάρκειάς τους (είναι σαφώς μεγαλύτερες απ’ ό,τι στον κόσμο), αλλά και λόγω του τρόπου διά του οποίου τελούνται, γεγονός το οποίο απορρέει από τη μοναδικότητα της μακραίωνης αγιορείτικης παράδοσης.
Η προσκυνηματική επίσκεψη που παρατηρείται αυτές τις ημέρες είναι μεγαλύτερη από άλλες ημέρες του χρόνου;
Εξυπακούεται ότι οι προσκυνητές που συρρέουν στον ‘Αγιον Όρος είναι αυξημένοι την περίοδο του Πάσχα. Μάλιστα, κατά τα τελευταία έτη παρατηρείται μια συνεχώς αυξανόμενη πορεία, η οποία καταδεικνύει την έντονη πνευματική αναζήτηση που υπάρχει, αφ’ ενός, αλλά και την ακτινοβολία του Αθωνικού Μοναχισμού εντός και εκτός Ελλάδος αφ’ ετέρου. Το ‘Αγιον Όρος αποτελεί καύχημα της Εκκλησίας και της Πατρίδος μας. Είναι κάτι μοναδικό και ανεπανάληπτο. Πέραν από την θεολογική, εκκλησιαστική και πνευματική του σημασία, η οποία είναι ασφαλώς και η ουσία του, είναι προφανής και η πολιτισμική αξία και ακτινοβολία του παγκοσμίως. Ο Ελληνισμός οφείλει να αισθάνεται υπερήφανος που έχει το ‘Αγιον Όρος στην παράδοσή του.
Στην αρχαιότερη μοναστική πολιτεία του χριστιανικού κόσμου υπάρχει ιδιαίτερη προτίμηση σε κάποιες Μονές; Γιατί, κατά την άποψή σας;
Όλες οι Ιερές Μονές του Όρους είναι μοναδικές. Ο κάθε προσκυνητής καλείται να επισκεφθεί όσο περισσότερες Μονές και Σκηνώματα του επιτρέψουν ο Θεός, η Παναγία και οι δυνάμεις του. Κατόπιν, οι προτιμήσεις του θα καθορισθούν με βάση τις πνευματικές του αναζητήσεις.