“Η διεθνής κοινότητα κλείνει τα μάτια μπροστά στις διώξεις που υφίσταται η ορθοδοξία στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια”. Με αυτά τα λόγια και με αφορμή τους πρόσφατους βανδαλισμούς στη σκήτη του Αγίου Πέτρου κοντά στο Πρίζρεν, ο καθηγητής Ιστορίας της Φιλοσοφικής Σχολής στο Βελιγράδι Σίνισα Μίσιτς περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή, με μελανά χρώματα. Κι όλα αυτά μόλις δύο 24ωρα πριν από τις κρίσιμες εκλογές της επόμενης Κυριακής. Η κατάσταση εγείρει προβληματισμούς, με δεδομένο ότι οι δημοσκοπήσεις δίνουν σαφές προβάδισμα στο Κόμμα της Αυτοδιάθεσης του πρώην πρωθυπουργού Αλμπιν Κούρτι, και μάλιστα με αυτοδυναμία. Το κόμμα αυτό επιδιώκει στενότερους δεσμούς με την Αλβανία αλλά και με την Τουρκία, απομακρύνοντας το Κοσσυφοπέδιο από την Σερβία.
Ο Μίσιτς τονίζει ότι τα δέκα τελευταία χρόνια στο Κοσσυφοπέδιο, πολλά από τα σημαντικότερα ορθόδοξα προσκυνήματα της ορθοδοξίας έχουν γίνει στόχος βανδαλισμών: “Δεν υπάρχει εκκλησία στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια που να μην είναι σημαντική για τον σερβικό λαό” υπογραμμίζει, και υπενθυμίζει ότι η καταστροφή της σερβικής κληρονομιάς στην περιοχή βρίσκεται σε εξέλιξη από το 1941.
Κάλεσε μάλιστα τον ΟΗΕ να αντιδράσει και προειδοποίησε ότι, εάν η κατάσταση συνεχιστεί, δεν θα μείνει τίποτα από την ορθόδοξη κληρονομιά.
Και ο Γάλλος συγγραφέας και υποστηρικτής του χριστιανισμού στο Κοσσυφοπέδιο Αρνό Γκουγιόν επικεφαλής της οργάνωσης “Solidarité Kosovo” μιλά για την “σιωπηλή εξόντωση των Χριστιανών” από την περιοχή.
“Οι Σέρβοι, που αποτελούσαν την πλειοψηφία του πληθυσμού του Κοσσυφοπεδίου, έχουν υποστεί μια αργή εθνοκάθαρση που επιταχύνεται μετά τον πόλεμο 1999. Σήμερα υπάρχουν περίπου 100.000. Ζουν σε μικρές ομάδες, που είναι σαν υπαίθριες φυλακές , από τις οποίες δεν μπορούν να βγουν χωρίς να διακινδυνεύσουν να εμπλακούν σε αψιμαχίες. Δέχονται συχνά επιθέσεις λεηλατούνται και ωθούνται να φύγουν. Ζουν σε μεγάλη φτώχεια. Υφίστανται συστηματικές διακρίσεις” τονίζει και προσθέτει “Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν συστηματικά αντιχριστιανικά πογκρόμ και η στοχευμένη καταστροφή 150 εκκλησιών ή μοναστηριών ”
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κρίσιμες μέρες για το Πατριαρχείο Σερβίας και την Ορθοδοξία στο Κοσσυφοπέδιο
Αν και η πανδημία έχει παγώσει επί του παρόντος τις διαδικασίες, οι αρχές δεν έχουν αποσυρθεί από το σχέδιό τους να εγκαταστήσουν μετατρέψουν σε Μουσείο τον ναό του Σωτήρος Χριστού στη Πρίστινα.
Ο συγκεκριμένος ναός είχε βανδαλιστεί επανειλημμένα κατά τη διάρκεια του πολέμου το 1999. Μάλιστα οι εκάστοτε θεσμικοί παράγοντες του Κοσσυφοπεδίου δεν σεβάστηκαν την ιερότητα του χώρου και τον μετέτρεψαν αρκετές φορές και αποθήκη ή σε χώρο φιλοξενίας αστέγων. Το 2016 φωτιά που ξέσπασε προκάλεσε τεράστιες ζημιές με αποτέλεσμα από τότε ο ναός να παραμένει κλειστός.
Υπό κατάληψη η ιστορική Μονή Ντέτσανι
Αλλά και δήμαρχος στο Κοσσυφοπέδιο αρνείται να παραχωρήσει αμφισβητούμενη γη σε σερβικό μοναστήρι της Σερβίας που υπάγεται στην UNESCO, παρά την σχετική δικαστική εντολή και την πίεση της ΕΕ.
Το μοναστήρι Ντέτσανι του 14ου αιώνα εξακολουθεί να φυλάσσεται από νατοϊκές δυνάμεις και έχει εμπλακεί σε μια διαμάχη δεκαετιών με τις τοπικές αρχές για μία έκταση πάνω από 24 εκτάρια γης.
Το 2016 το συνταγματικό δικαστήριο του Κοσσυφοπεδίου αποφάσισε ότι η γη ανήκε στο μοναστήρι, το οποίο χρησιμοποιεί το οικόπεδο για καλλιέργεια .
Ωστόσο, ο δήμαρχος της περιοχής κατέστησε σαφές ότι δεν θα σεβαστεί την απόφαση, παρά την πρόσφατη έκκληση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τιμήσει την απόφαση.
Με την τελευταία ανακοίνωσή της, η Βορειοατλαντική Συμμαχία ότι η Μονή εξακολουθεί να φυλάσσεται από τις νατοϊκές δυνάμεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι περισσότεροι από 200.000 Σέρβοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί εκδιώχθηκαν από τον Κόσοβο κατά τη διάρκεια της εθνοκάθαρσης. Περισσότεροι από 1000 έχασαν τη ζωή του. Ενώ τουλάχιστον 150 εκκλησίες και μοναστήρια, καταστράφηκαν πολλά εκ των οποίων ήταν του 13ου ή 14ου αιώνα.
Ορθόδοξοι Ιεροί Ναοί και μοναστήρια στο Κοσσυφοπέδιο που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς ή φέρουν ζημιές (από την ιστοσελίδα της Ι.Μ. Πειραιώς)
1. Η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος κοντά στο Musutiste (κοντά στη Suva Reka), 14ος αιών, λεηλατήθηκε και κάηκε και μετά από λίγο καιρό ισοπεδώθηκε τελείως με εκρηκτικά τον Ιούλιο 1999.
2. Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Musutiste (Suva Reka) κτισμένος το 1315, κάηκε και αργότερα ισοπεδώθηκε τελείως με εκρηκτικά, Ιούλιος 1999.
3. Ο Ενοριακός Ιερός Ναός Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στη Suva Reka, κτισμένος το 1938, υπέστη βανδαλισμούς και αργότερα ισοπεδώθηκε τελείως με εκρηκτικά, τον Ιούλιο 1999.
4. Ο Καθεδρικός της Αγίας Τριάδος στη Djakovica, 1998, υπέστη βανδαλισμούς, πυρπολήθηκε. Πολύτιμα ψηφιδωτά θρυμματίστηκαν. Ο Καθεδρικός ανατινάχθηκε στις 24 Ιουλίου 1999.
5. Ο Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος στο Petric, κτισμένος το 1993, υπέστη βανδαλισμούς και αργότερα ισοπεδώθηκε ολοκληρωτικά με εκρηκτικά, τέλη Ιουνίου 1999.
6. Ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου στο χωριό Slovinje (κοντά στο Lipljan), κτισμένος το 16ο αιώνα, πυρπολήθηκε και αργότερα ισοπεδώθηκε ολοσχερώς με χρήση εκρηκτικών, Ιούλιος 1999.
7. Η Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Γαβριήλ στο Binac (κοντά στη Vitina), κτισμένη το 14ο αιώνα, πυρπολήθηκε και αργότερα ισοπεδώθηκε τελείως, Ιούνιος 1999.
8. Ο Ιερός Ναός Εισοδίων της Θεοτόκου στο Dolac (κοντά στην Klina), που κτίστηκε το 1620, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, η Αγία Τράπεζα θρυμματίστηκε, Ιούλιος 1999.
9. Ο ενοριακός Ιερός Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Bijelo Polje (κοντά στο Pec), κτισμένος το 16ο αιώνα (ανοικοδομημένος το 19ο αιώνα), λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε, τέλη Ιουνίου 1999.
10. Ο Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού στη Samodreza, κοντά στο Vucitrn, που ανοικοδομήθηκε το 1932, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, τέλη Ιουνίου 1999.
11. Το ξακουστό Μοναστήρι του Αγίου Ιωαννικίου στο Devic, που ιδρύθηκε γύρω στο 1440, λεηλατήθηκε και υπέστη βανδαλισμούς, ο μαρμάρινος τάφος του Αγίου βεβηλώθηκε, Ιούνιος 1999.
12. Ο ενοριακός Ιερός Ναός Προφήτου Ηλιού στο Vucitrn, κτισμένος το 1834, υπέστη βανδαλισμούς και λεηλατήθηκε, Ιούνιος 1999.
13. Ο Ιερός Ναός Προφήτου Ηλιού (κοντά στη Djakovica), που ανοικοδομήθηκε το 1994, υπέστη βανδαλισμούς και ζημιές από έκρηξη, τέλη Ιουνίου 1999.
14. Ο Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος στο χωριό Velika Reka (κοντά στο Vucitrn), κτισμένος το 1998, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, Ιούνιος 1999.
15. Ο ενοριακός Ιερός Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Djurakovac (κοντά στο Pec), κτισμένος το 1997, υπέστη βανδαλισμούς, Ιούλιος 1999.
16. Το Ορθόδοξο παρεκκλήσιο του κοιμητηρίου και το κοιμητήριο στη Mitrovica, υπέστησαν βανδαλισμούς και βεβηλώθηκαν στις αρχές Ιουλίου 1999.
17. Ο ενοριακός Ιερός Ναός Αγίου Ούρου στο Urosevac, κτισμένος το 1933, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, τέλη Ιουνίου 1999.
18. Ο ενοριακός Ιερός Ναός στη Zegra κοντά στο Gnjilane, κτισμένος το 1931, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, από τους ντόπιους Αλβανούς.
19. Ο ενοριακός Ιερός Ναός στο Grmovo, κοντά στη Vitina, πρώτα πυρπολήθηκε και μετά ανατινάχθηκε. Ο ναός ισοπεδώθηκε ολοκληρωτικά
20. Ο ενοριακός Ιερός Ναός στο Kijevo, κοντά στην Klina, που χρονολογείτα από τον 14ο αιώνα καταστράφηκε ολοσχερώς με εκρηκτικά.
21. Ο ενοριακός Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού στην Pecka Banja (κοντά στο Pec), κτισμένος το 1996, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, Ιούνιος 1999.
22. Η Ιερά Μονή Αγίου Μάρκου στην Korisa (κοντά στο Prizren) 1467, υπέστη βανδαλισμούς και ισοπεδώθηκε ολοσχερώς με εκρηκτικά, (η πρόσβαση στην περιοχή παραμένει αδύνατη), Ιούλιος 1999.
23. Ο Ιερός Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου στο χωριό Naklo, (κοντά στο Pec), κτισμένος το 1985, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, τέλη Ιουνίου 1999.
24. Ο ενοριακός Ιερός Ναός των Αγίων Αποστόλων στο χωριό Petrovce (κοντά στην Kosovska Kamenica), υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, Ιούνιος 1999.
25. Ο Ιερός Ναός της Παρθένου Μαρίας στο χωριό Podgorce (κοντά στη Vitina), υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, Ιούλιος 1999.
26. Ο Ιερός Ναός Αγίων Παρασκευής και Νικολάου στο Drsnik κοντά στο Pec με τοιχογραφίες φρέσκο του 16ου αιώνα, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε, Ιούλιος 1999.
27. Ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου στο χωριό Osojane κοντά στο Pec, υπέστη βανδαλισμούς, Ιούλιος 1999.
28. Ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου στη Siga, κοντά στο Pec, που ανακαινίστηκε το 1937, κτισμένος πάνω στα μεσαιωνικά θεμέλια, καταστράφηκε ολοσχερώς με εκρηκτικά.
29. Το μεσαιωνικό μοναστήρι των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού των Αναργύρων στο Zociste, του 14ου αιώνα (με νωπογραφίες) ληστεύθηκε και υπέστη βανδαλισμούς.
30. Ο ενοριακός Ιερός Ναός στο χωριό Novake, κοντά στο Prizren, υπέστη βανδαλισμούς και ζημιές.
31. Ο ενοριακός Ιερός Ναός στο Krusevo, κοντά στο Pec, υπέστη βανδαλισμούς και πυρπολήθηκε μερικώς.