Την πεποίθηση ότι σήμερα η Καβάλα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει με δυναμισμό τις προκλήσεις του μέλλοντος, ως πύλη διαπεριφερειακής εμβέλειας με διεθνή ρόλο χάρη στο αεροδρόμιό της, την Εγνατία Οδό, τον κάθετο άξονα από τη Βουλγαρία και τα λιμάνια της, εξέφρασε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην αντιφώνησή της κατά την τελετή της επίσημης ανακήρυξής της ως επίτιμη δημότισσα, που πραγματοποιήθηκε στο ιστορικό κτίριο της Μεγάλη Λέσχης, με ιστορία πάνω από έναν αιώνα.
H Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισκέπτεται την Καβάλα, όπου την υποδέχθηκαν ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Κωνσταντίνος Αντωνιάδης, και ο Δήμαρχος Θεόδωρος Μουριάδης. Σε ειδική εκδήλωση, στον προαύλιο χώρο της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας, η κυρία Σακελλαροπούλου έκανε τα αποκαλυπτήρια της προτομής του αγωνιστή του 1821, Ιλαρίωνα Καρατζόγλου, και μετά την ακόλουθη δήλωση:
«Τον πυρπολούσε ο πόθος της ελευθερίας, φλεγόταν από την ανάγκη να προσφέρει στον αγώνα. Ο Ιλαρίων Καρατζόγλου πολέμησε το 1821 στη διάρκεια της εξέγερσης της Μακεδονίας, πέρασε στην Ύδρα ως πρωτοπαλίκαρο του οπλαρχηγού Καρατάσου, ξαναγύρισε στη Μακεδονία κι έγινε αρματωλός στο Άγιο Όρος και στα Μαδεμοχώρια, καταδιώχθηκε, φυλακίστηκε, δολοφονήθηκε.
«Χάσαμε ένα γενναίον άντρα», έγραψε ο Μακρυγιάννης στα Απομνημονεύματά του.
Τιμάμε τη μνήμη του Καβαλιώτη ήρωα που πολέμησε σε όλα τα μέτωπα της επαναστατημένης Ελλάδας, του ανδρείου που έδωσε πρόσωπο στη δίψα των συμπατριωτών του για ανεξαρτησία».
Στη συνέχεια η κυρία Σακελλαροπούλου συναντήθηκε με τον Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Χρήστο Μέτιο και τον Αντιπεριφερειάρχη Καβάλας Κωνσταντίνο Αντωνιάδη στην έδρα της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας βράβευσε τέσσερις μαθήτριες Δημοτικών Σχολείων της Καβάλας, οι οποίες διακρίθηκαν στο μαθητικό διαγωνισμό ζωγραφικής με θέμα “Ζωγραφίζω τον Ύμνο εις την Ελευθερίαν”, που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας συναντήθηκε, επίσης, με τον Πρόεδρο του Σωματείου των εργαζομένων στη Βιομηχανία Λιπασμάτων Καβάλας, ο οποίος της επέδωσε ψήφισμα για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Αμέσως μετά μετέβη στη Μεγάλη Λέσχη της πόλης, όπου ανακηρύχθηκε Επίτιμη Δημότης Καβάλας. Απαντώντας στην προσφώνηση του Δημάρχου Θεόδωρου Μουριάδη είπε:
«Κύριε Δήμαρχε,
Νεάπολη στην αρχαιότητα, Χριστούπολις στη βυζαντινή, Καβάλα στη νεότερη ιστορική περίοδο, η πόλη σας κρατά γερά το νήμα της ιστορίας. Ριζωμένη στον κεκλιμένο γρανίτινο βράχο, σε σχήμα κεφαλής αλόγου, μια «πολιτεία/ πέταλο καρφωμένο στο μέτωπο της θάλασσας», όπως την ονόμασε ο Καβαλιώτης λογοτέχνης Πρόδρομος Μάρκογλου, είδε να περνούν από τα χώματά της Φράγκοι, Λομβαρδοί, Ενετοί και κουρσάροι από τη Δύση και τη Μεσόγειο, Σέρβοι και Βούλγαροι από τον Βορρά, Τούρκοι από την Ανατολή. Έζησε στο μεταίχμιο πολυεθνικότητας και εντοπιότητας, κοσμοπολιτισμού και εσωστρέφειας, βίωσε τις πυκνές μετακινήσεις ανθρώπων, κεφαλαίων και ιδεών. Υπήρξε ένα από τα μεγάλα εθνικά κέντρα του υπόδουλου ελληνισμού στα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας, κέντρο παιδείας στη βορειοανατολική Μακεδονία, τροφοδότρια του αγώνα της ανεξαρτησίας με ηρωικές προσωπικότητες, όπως ο Θεόδωρος Καβαλιώτης και ο Ιλαρίων Καρατζόγλου. Κι όταν ήρθε ο χρόνος να δικαιωθεί η εθνική υπόθεση μέσα από τον μακεδονικό αγώνα, η Καβάλα έπαιξε κρίσιμο και ανεκτίμητο ρόλο, με επίκεντρο το ελληνικό Υποπροξενείο της πόλης και ακαταπόνητο εργάτη της εθνικής ιδέας τον Στυλιανό Μαυρομιχάλη, τον «φίλεργο και ενθουσιώδη αξιωματικό», όπως τον περιγράφει το 1908 στην έκθεσή του προς το Υπουργείο Εξωτερικών ο υποπρόξενος Άννινος Καβαλιεράτος. Χάρη στην εθνική δράση του Μαυρομιχάλη, ο οποίος συνέστησε εθνικές επιτροπές σε όλα τα χωριά που υπάγονταν στη δικαιοδοσία του Υποπροξενείου, μετατρέποντάς τα σε εθνικά φυτώρια, «οι χωρικοί ανέκτησαν θάρρος και τόλμην τοιαύτην ώστε τα πάντα εισίν έτοιμοι να θυσιάσωσιν υπέρ της πατρίδος», όπως γράφει ο Καβαλιεράτος.
Όταν το πρωί της 26ης Ιουνίου 1913 προσορμίστηκε το αντιτορπιλικό «Δόξα» με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Αντώνη Κριεζή στο λιμάνι της Καβάλας προκαλώντας τον ξέφρενο ενθουσιασμό του πλήθους, όταν υψώθηκε στο παλαιό Πρωτοδικείο της πόλης σας η ελληνική σημαία και ο τηλέγραφος μετέδωσε στο πανελλήνιο το χαρμόσυνο μήνυμα του Ναυάρχου Κουντουριώτη «Καβάλα κατελήφθη εν ονόματι Βασιλέως. Εν λιμένι ορμούσι “Πάνθηρ”, “Ιέραξ” και “Δόξα”. Λαός πανηγυρίζει», είχε σημάνει η δικαίωση πολύχρονων αγώνων. Ένα ακόμη πολύτιμο μέλος είχε προστεθεί στον εθνικό κορμό. Τιμώντας, πριν από λίγες μέρες, την επέτειο της απελευθέρωσης της πόλης, γιορτάσαμε την ενσωμάτωση στην ελληνική επικράτεια μιας από τις πλέον ιστορικές και ωραίες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας, «μισοκρυμμένη και μισοφανερωμένη σήμερα σε ό,τι μνημείωσε ή αγλάισε ο χρόνος», όπως έγραψε ένας Καβαλιώτης πεζογράφος. Γιορτάσαμε την πολυπολιτισμική πόλη που στερέωσε το γηγενές ελληνικό στοιχείο μετά την απελευθέρωσή της και αργότερα υποδέχτηκε τους πρόσφυγες από την Μικρά Ασία προσφέροντάς τους μια νέα, φιλόξενη πατρίδα. Τη Μέκκα του καπνού, όπως ονομάστηκε, αφού όλη η οικονομία και η ζωή της Καβάλας, από το 1840 και έπειτα, βασίστηκε στην καλλιέργεια, την επεξεργασία και το εμπόριο του «μπασμά», της ευγενέστερης καπνικής ποικιλίας, την πόλη που ακόμα αναδίδει το άρωμα με το οποίο είναι ποτισμένοι οι τοίχοι των παλιών καπναποθηκών. Την πόλη των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων.
Σήμερα η Καβάλα, πύλη διαπεριφερειακής εμβέλειας με διεθνή ρόλο χάρη στο αεροδρόμιό της, την Εγνατία Οδό και τον κάθετο άξονα από τη Βουλγαρία μέσω του συνοριακού σταθμού Εξοχής, καθώς και τα λιμάνια της, είναι σε θέση να αντιμετωπίσει με δυναμισμό τις προκλήσεις του μέλλοντος. Παράλληλα, βασισμένη στη μακραίωνη πολιτιστική κληρονομιά της που αποτυπώνεται στον υποβλητικό αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων αλλά και στα σωζόμενα ίχνη της άλλοτε πολυπολιτισμικής κοινωνίας της, έχει τη δυνατότητα να αναδείξει αυτό το παρελθόν και να το μεταβολίσει σε σύγχρονο πολιτιστικό προϊόν. Με γεμίζει αισιοδοξία η ανάπλαση και επέκταση του δικτύου των πεζοδρόμων στην περιοχή της Πλατείας Καπνεργάτη, που θα επιφέρει την αστική αναζωογόνηση της πόλης. Όπως επίσης οι παρεμβάσεις στα κτίρια του Χερσαίου Τείχους, που θα συμβάλλουν στην αξιοποίηση του πλούσιου πολιτιστικού αποθέματος της περιοχής· η αποκατάσταση του κτιρίου της Μεγάλης Λέσχης Καβάλας και η απόδοσή του σε πολιτιστικές και μορφωτικές δραστηριότητες· η διαμόρφωση του εσωτερικού του κτιρίου της Δημοτικής Καπναποθήκης, ώστε να φιλοξενηθεί εκεί το ιστορικό αρχείο του Δήμου Καβάλας, εικαστικές και λαογραφικές εκθέσεις, ημερίδες, συνέδρια, ποικίλες εκδηλώσεις. Καθώς και όλα τα προγραμματισμένα έργα του Δήμου, που αποσκοπούν στην προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, στην αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της πόλης, στον ψηφιακό εκσυγχρονισμό και την καινοτομία, στην εξοικονόμηση ενέργειας.
Αγαπητοί μου συμπολίτες,
Ευχαριστώ θερμά για τη μεγάλη τιμή που μου επιφυλάξατε με το να με ανακηρύξετε επίτιμη δημότη του Δήμου Καβάλας. Η όμορφη πόλη σας, όπου διασταυρώθηκαν τόσοι λαοί και πολιτισμοί μέσα στους αιώνες, σήμερα πληροί όλες τις προϋποθέσεις ώστε να γίνει μια «πόλη του αύριο», ένας τόπος κοινωνικής προόδου, πολιτισμικού διαλόγου και περιβαλλοντικής αναγέννησης. Ο μόχθος, η εργατικότητα, η αστείρευτη θέληση των ανθρώπων που μας κληροδότησαν την πλούσια καπνοπαραγωγική παράδοση της Καβάλας, δεν έχουν σβήσει. Διοχετεύονται σε άλλες δραστηριότητες, παίρνουν νέες μορφές. Εκφράζοντας τον σεβασμό μου για το παρελθόν της πόλης και την βαθύτατη πίστη μου στο μέλλον της, σας ευχαριστώ και πάλι από καρδιάς».
Ακολούθησε επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας στο Μουσείο Καπνού καθώς και στο Ερευνητικό Κέντρο ΜOHA-Οικία Μοχάμετ Άλι, όπου την υποδέχθηκε και την ξενάγησε η Πρόεδρος του Ιδρύματος Άννα Μισσιριάν.
Παρόντες στην επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας στην Καβάλα είναι ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, οι βουλευτές Ιωάννης Πασχαλίδης, Μακάριος Λαζαρίδης, ο Μητροπολίτης Φιλίππων Νεαπόλεως & Θάσου κ. Στέφανος και ο Διοικητής του Δ’ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγος Άγγελος Χουδελούδης.
Η κ. Σακελλαροπούλου ευχαρίστησε θερμά το δήμαρχο Καβάλας Θόδωρο Μουριάδη και το δημοτικό συμβούλιο της πόλης για την εξαιρετική τιμή, που της έκαναν, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων: «Η όμορφη πόλη σας, όπου διασταυρώθηκαν τόσοι λαοί και πολιτισμοί μέσα στους αιώνες, σήμερα πληροί όλες τις προϋποθέσεις ώστε να γίνει μια «πόλη του αύριο», ένας τόπος κοινωνικής προόδου, πολιτισμικού διαλόγου και περιβαλλοντικής αναγέννησης. Ο μόχθος, η εργατικότητα, η αστείρευτη θέληση των ανθρώπων που μας κληροδότησαν την πλούσια καπνοπαραγωγική παράδοση της Καβάλας, δεν έχουν σβήσει. Διοχετεύονται σε άλλες δραστηριότητες, παίρνουν νέες μορφές».
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε σε όλα τα μεγάλα έργα υποδομής και εξωραϊσμού που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν, τα οποία θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων, θα αναδείξουν την πλούσια ιστορία της και θα την μεταμορφώσουν σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία.
Αναφέρθηκε επίσης, σε όλους τους μεγάλους αγώνες όπου η Καβάλα πρωτοστάτησε μέσα από εξέχουσες προσωπικότητες αγωνιστών και ηρώων και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον καπνό επισημαίνοντας ότι «όλη η οικονομία και η ζωή της Καβάλας, από το 1840 και έπειτα, βασίστηκε στην καλλιέργεια, την επεξεργασία και το εμπόριο του «μπασμά», της ευγενέστερης καπνικής ποικιλίας, την πόλη που ακόμα αναδίδει το άρωμα με το οποίο είναι ποτισμένοι οι τοίχοι των παλιών καπναποθηκών. Την πόλη των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων».
Μνήμες από τη Θράκη
Μνήμες από τα παιδικά της χρόνιας στη Σταυρούπολη της Ξάνθης ξύπνησαν στο μυαλό της Προέδρου της Δημοκρατίας τα ενδιαφέροντα εκθέματα του Μουσείου Καπνού του δήμου Καβάλας.
Η κ. Σακελλαροπούλου επισκέφθηκε και ξεναγήθηκε στο μοναδικό στην Ελλάδα μουσείο καπνού σημειώνοντας μάλιστα στους παρισταμένους ότι και η ίδια ως παιδί βοηθούσε στο βελόνιασμα των καπνών στις φιλικές οικογένειες που καλλιεργούσαν καπνά. Ακόμα, υπογράμμισε, ότι στο γραφείο της έχει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία από τα Πομακοχώρια που απεικονίζει τα καπνά που είναι βελονιασμένα και απλωμένα σε σκιερά μέρη των σπιτιών για να ξεραθούν και συμπλήρωσε ότι η φωτογραφία αυτή της θυμίζει τη Θράκη και τα χρόνια που έζησε εκεί.
Λίγο πριν από το μεσημέρι η Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισκέφθηκε στην παλιά πόλη της Καβάλας, στη χερσόνησο της Παναγίας, το ερευνητικό κέντρο MOHA που ιδρύθηκε το 2006 και εδρεύει στο Ιμαρέτ και το σπίτι (κονάκι) του Μοχάμετ Αλι Πασά της Αιγύπτου. Η κ. Σακελλαροπούλου, ξεναγήθηκε στο άριστα καλοδιατηρημένο ξύλινο αρχοντικό σπίτι οθωμανικής αρχιτεκτονικής και ενημερώθηκε για τους στόχους του ερευνητικού κέντρου που είναι η συστηματική μελέτη, καταγραφή, τεκμηρίωση και διάσωση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας, η οποία απαντάται στον σύγχρονο κόσμο και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και κοινωνικά δρώμενα, το MOHA στοχεύει στην ανάδειξη της επιρροής του αραβοϊσλαμικού πολιτισμού στην εξέλιξη της δυτικής σκέψης, και την πολύτιμη συμβολή του στις επιστήμες και την τέχνη του σύγχρονου κόσμου.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ/ΜΠΕ