Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η πιο θλιβερή η μέρα της χριστιανοσύνης. Η ημέρα αυτή είναι ταυτισμένη ιδιαίτερα με τον λαό μας καθώς σήμερα από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, αλλά και όπου των Ελλήνων οι κοινότητες δίνουν δυναμική παρουσία, οι καμπάνες ηχούν πένθιμα. Πενθούν για την Κάθοδο του Κυρίου μας στον Άδη. Κάθοδος όχι παντοτινή, αλλά προσωρινή. Μέχρι ο Χριστός να κηρύξει εκεί την αιώνιο ζωή και με την Ανάσταση του να γίνει ελπίδα παντοτινή για τον άνθρωπο για την αγάπη προς τον οποίο υπέμεινε το Πάθος και τον Σταυρό.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής σε όλους τους ναούς μετά την ακολουθία των Μεγάλων και Βασιλικών Ωρών τελέστηκε ο Εσπερινός του Μεγάλου Σαββάτου, ο επονομαζόμενος ως Εσπερινός της Αποκαθήλωσης.
Ο Επιτάφιος στον οποίο εικονίζεται το Σώμα του Κυρίου τυλιγμένο σε “σινδώνι καθαρά” τοποθετήθηκε στο κουβούκλιο πέριξ του οποίου στην εσπερινή ακολουθία απόψε, στην οποία θα ψαλλεί ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου, οι χριστιανοί θα συναχθούν για να ψάλλουν τα Εγκώμια προς τον Χριστό. H Pemptousia TV, το διαδικτυακό τηλεοπτικό κανάλι, με θεματολογία που αφορά στην Ορθοδοξία, τον πολιτισμό και τις επιστήμες, δίνει τη δυνατότητα και φέτος στους όπου γης Χριστιανούς να παρακολουθήσουν ζωντανά τις Ιερές Ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας και της Αναστάσεως. Σήμερα, Μεγάλη Παρακσευή, 14 Απριλίου 2023, στις 7 το απόγευμα θα μεταδοθεί ζωντανά ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου, δηλαδή η ακολουθία του Επιτάφιου Θρήνου, από τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Παπάγου. Στις Ιερές Ακολουθίες ψάλλει η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία υπό τη διεύθυνση του Πρωτοψάλτη κ. Γεωργίου Κωνσταντίνου.
Οι ύμνοι, στις ακολουθίες αυτές, και τα αναγνώσματα είναι γεμάτα από σοβαρές κατηγορίες εναντίον αυτών που με τη θέληση τους και ελεύθερα αποφάσισαν να φονεύσουν τον Χριστό δικαιολογώντας αυτόν το φόνο με τη θρησκεία τους, την υπακοή στην πολιτεία τους και για λόγους πρακτικούς ή για λόγους επαγγελματικής υπακοής.
Στο παρακάτω στιχηρό – ένα από τα τελευταία του Εσπερινού της ημέρας – διαφαίνεται καθαρά η ανατολή του φωτός, ζωντανεύει η ελπίδα και η βεβαιότητα ότι «με το θάνατο θα νικηθεί ο θάνατος…». «Ότε εν τω τάφω τω κενώ, υπέρ του παντός κατετέθης, ο Λυτρωτής του παντός, Άδης ο παγγέλαστος, ιδών σε έπτηξεν · οι μοχλοί συνετρίβησαν, εθλάσθησαν πύλαι, μνήματα ανοίχθησαν, νεκροί ανίσταντο. Τότε ο Αδάμ ευχαρίστως, χαίρων ανεβόα σοι · Δόξα τη συγκαταβάσει σου Φιλάνθρωπε».
Ο Εσπερινός της Αποκαθήλωσης στην Ίμβρο
Ιδιαίτερα φέτος η καρδιά της Ρωμιοσύνης και του Γένους χτυπά στην μαρτυρική νήσο Ίμβρο όπου ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος βρίσκεται προκειμένου να εορτάσει μαζί με τους εκεί συμπατριώτες του το Πάσχα. Τι πρωί ο Παναγιώτατος χοροστάτησε στην Ακολουθία του Εσπερινού της Αποκαθήλωσης στον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνας Σχοινουδίου.
Στην Αγία Νάπα
Από το μαρτυρικό νησί της Ίμβρου στην μαρτυρική νήσο Κύπρο όπου το πρωί σε όλους τους ναούς τελέστηκαν οι Ιερές Ακολουθίες. Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασίλειος χοροστάτησε στις ακολουθίες που τελέστηκαν στον Ιερό Ναό Παναγίας στην Αγία Νάπα.
Η μοναδική ημέρα του έτους που δεν τελείται Θεία Λειτουργία
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η μοναδική ημέρα του έτους κατά την οποία δεν τελείται θεία Λειτουργία. Και αυτό ακόμα δείχνει πως το Ιερό Μυστήριο της Παρουσίας του Χριστού (η Θεία Ευχαριστία) δεν ανήκει στον «κόσμο τούτο», στον κόσμο της αμαρτίας, του σκότους και του θανάτου, αλλά είναι το Μυστήριο του «κόσμου που έρχεται». Μετά τις Ώρες ακολουθεί ο Εσπερινός και στο τέλος γίνεται η Αποκαθήλωση του Κυρίου από το Σταυρό και ο ενταφιασμός Του.
Η Εβδόμη Ημέρα
Όταν στο τέλος του Εσπερινού μετά την ανάγνωση του Ευαγγελίου και αφού γίνει η αποκαθήλωση, βάζουμε στο κέντρο του ναού τον Επιτάφιο με την εικόνα του Κυρίου στον τάφο, όταν πια η μεγάλη αυτή ημέρα βρίσκεται στο τέλος, ξέρουμε ότι και μεις βρισκόμαστε στο τέλος της μακράς ιστορίας της σωτηρίας και της λύτρωσης. Η Εβδόμη Ημέρα, «Ημέρα της αναπαύσεως», το ευλογημένο Σάββατο έρχεται. Μαζί του έρχεται η αποκάλυψη του Ζωηφόρου Τάφου…
Ιστάμεθα, ενώπιον του “Μεγάλου Νεκρού”
Ο Μητροπολίτης Σουηδίας κ. Κλεόπας αναφέρει για τη σημερινή ημέρα: “Ιστάμεθα, Αδελφοί μου, ενώπιον του “Μεγάλου Νεκρού”, για να ψάλλουμε τα εγκώμια προς τιμήν Του. Σήμερα, και εις το διηνεκές, αποκαθηλώνεται η Θυσία, η οποία τελέστηκε για τις αμαρτίες ολοκλήρου της ανθρωπότητος. Αντικρύζουμε τον Χριστό, με δάκρυα συντριβής και ευγνωμοσύνης, αναλογιζόμενοι το μέγεθος της θείας συγκαταβάσεως και ομολογούμε: “Ήπλωσας τας παλάμας και ήνωσας τα το πριν διεστώτα!”, δηλαδή συμφιλίωσες τον άνθρωπο και πάλι με τον Θεό και προς τον συνάνθρωπο πρότεινες το προσκλητήριο της θυσιαστικής αγάπης προς τον πλησίον. Εις απάντησιν, ο Κύριος επαναλαμβάνει την ίδια φράση, μέχρι της συντελείας των αιώνων: “Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς, οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι!” διότι “αμαρτωλών όντων ημών Χριστός απέθανεν υπέρ ημών” και μας εξαγόρασε “διά του τιμίου Του αίματος, τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς.” Η πορεία προς το Πάθος είναι πορεία σταυροαναστάσιμη, χαρμολύπης. Λύπης, διότι εμείς καταδικάσαμε τον Θεό σε θάνατο, χαράς διότι ο Αναστάς Κύριος μας “κατεδίκασε”, να απολαμβάνουμε το δώρο της αθανασίας. Η Σταυρωμένη Αγάπη “έσκισε το χειρόγραφο” των αμαρτιών μας και μας υπενθυμίζει, ότι χωρίς Σταυρό δεν υπάρχει Ανάσταση και χωρίς πόνο δεν υπάρχει λύτρωση, γι αυτό και χρονικά ακολουθεί η νίκη του Μεγάλου Σαββάτου, η νίκη της Αναστάσεως, δια στόματος του ιδίου του Κυρίου: “Θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον.” Καλή Ανάσταση, Αδελφοί μου!”
