Στον Ιερό Καθεδρικό Ναό της πόλης Faras στην άνω Νουβία του Σουδάν υπήρχε μία όμορφη εκφραστική τοιχογραφία “fresko ” της Αγίας Άννης, που χρονολογείται από τους ειδικούς, τον 8ο αιώνα ίσως και παλαιότερα.
του Αρχιμανδρίτη π. Στέφανου, Μέγας Εκκλησιάρχης Πατριαρχείου Αλεξανδρείας
Στο Σουδάν υπάρχουν και σήμερα Χριστιανοί Ορθόδοξοι και υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Νουβίας του παλαιφάτου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
Ο Ιερός Ναός ιδρύθηκε από τον Επίσκοπο Αέτιο το 620 και στη συνέχεια ανοικοδομήθηκε δύο φορές: από τον Παύλο στις αρχές του 8ου αιώνα και τον Πέτρο Α‘ στα τέλη του 10ου αιώνα.
Διασώθηκε μόνο η κεφαλή της Αγίας και η επιγραφή στα Ελληνικά.
Η “ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ Η ΜΗΤΗΡ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚ(ΟΥ)” στην επιγραφή δηλώνει την παρουσία των Ελλήνων εκείνη την εποχή. Η Αγία φορά μαφόριο και έχει μεγάλα εκφραστικά μάτια. Άγνωστο το γιατί, ο Αγιογράφος την παρουσιάζει έχοντας το δείκτη του χεριού της στο στόμα της σαν να μεταφέρει το μήνυμα σε όλους μας, ότι θα πρέπει να κρατούμε σιωπή.
Ο Αββάς (Γέροντας) Μωυσής ο Αιθίοψ που ασκήθηκε στην έρημο της Αιγύπτου έλεγε χαρακτηριστικά : “Ο άνθρωπος που αγαπά τη σιωπή και αποφεύγει τις πολλές κουβέντες μοιάζει με ώριμο σταφύλι γεμάτο γλυκό χυμό, ενώ ο πολυλογάς μοιάζει με την αγουρίδα“. Πολλές θεολογικές ερμηνείες θα μπορούσαμε να δώσουμε σ’ αυτή την απεικόνιση.
Ο Αγιογράφος με τον χρωστήρα του θεολογεί. Μας είναι γνωστή η φράση, που εκφράζει την θεολογία περί των Αγίων Εικόνων. “Οι εικόνες είναι τα βιβλία των αγραμμάτων “, είναι όμως και βιβλία των γνωριζόντων γράμματα.
Ο Άγιος Παΐσιος έλεγε και μόνο να ακουμπήσεις το κεφάλι σου σε μια εικόνα και να ατενίσεις το εικονιζόμενο πρόσωπο, λαμβάνεις πολύ μεγάλη χαρά και πνευματική αγαλλίαση.
Το αποκολλημένο τμήμα της τοιχογραφίας αυτής βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Μουσείο της Βαρσοβίας, μια από τις 60 νωπογραφίες (frescos)της μοναδικής σε όλη την Ευρωπαϊκή Ήπειρο συλλογής, που φιλοξενεί το συγκεκριμένο Μουσείο. Η συλλογή περιλαμβάνει έργα από τον Παλαιοχριστιανικό Καθεδρικό Ναό του Faras (Pachoras) από το 1ο ήμισυ του 7ου μ.Χ. αιώνα από την Άνω Νουβία κοντά στον τρίτο καταρράκτη του Νείλου, στο σημερινό Σουδάν.
Κατά τα έτη 1960 με 1964 η UNESCO οργάνωσε εκστρατεία διάσωσης της Νουβίας για τη διατήρηση μνημείων από την περιοχή, η οποία επρόκειτο να πλημμυρίσει από τη λίμνη Νάσερ.
Οι εργασίες στο Faras, που ανατέθηκαν στον καθηγητή Kazimierz Michałowski και πραγματοποιήθηκαν από το Πολωνικό Κέντρο Μεσογειακής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας στο Κάιρο.
Σήμερα εορτάζουμε την σύλληψη της Αγία Άννας. Είναι η πνευματική μας Γιαγιά όπως την αποκαλούσε ο Όσιος Γέροντας Άνθιμος ο πνευματικός (+1996), που έζησε στην Σκήτη της στο Άγιον Όρος, την παρακαλούμε να πρεσβεύει για όλους μας και να μας χαρίζει την κατ άμφω υγεία .
Καλά Χριστούγεννα