Με στόχο την επαναβεβαίωση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων, μιας περιοχής με σαφή προοπτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνεδριάζει σήμερα στα Τίρανα η Σύνοδος Κορυφής Δυτικών Βαλκανίων στην οποία θα συμμετάσχει και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνοδεία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια και του υφυπουργού Εξωτερικών, Κώστα Φραγκογιάννη.
Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά, που ανάλογη Σύνοδος φιλοξενείται σε χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ένωση.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η Ελλάδα στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας και επιδιώκει την βελτίωση των διμερών σχέσεων με τη γειτονική χώρα. Είναι γνωστή η θέση της για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με τους γείτονές της στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και της συνεννόησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, εξάλλου, η Ελλάδα έχει ήδη υπογράψει συμφωνίες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία και την Αίγυπτο, εφαρμόζοντας στην πράξη το Διεθνές Δίκαιο και αναμένεται να επαναλάβει ότι οι συμφωνίες στη βάση του Διεθνούς Δικασίου και της συνεννόησης γειτονικών χωρών συμβάλλουν στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή.
Τα κύρια θέματα συζήτησης είναι η από κοινού αντιμετώπιση των συνεπειών της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η εντατικοποίηση των επαφών σε πολιτικό επίπεδο και της δέσμευσης για τη χάραξη πολιτικών, η ενίσχυση της ασφάλειας και οικοδόμηση ανθεκτικότητας έναντι εξωτερικών παρεμβάσεων, η αντιμετώπιση των προκλήσεων της μετανάστευσης, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος.
Μητσοτάκης: Πρόοδος στο ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αλβανία
“Η Ελλάδα εξακολουθεί να στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων», ανέφερε ο πρωθυπουργός από την Αλβανία.
«Στο ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ έχει καταγραφεί πρόοδος και πιστεύω ότι προσεγγίζουμε την ώρα που θα υπογράψουμε το σχετικό συνυποσχετικό για την παραπομπή του θέματος στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης», τόνισε ο πρωθυπουργός προσερχόμενος στη σύνοδο ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων που γίνεται στα Τιρανα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμεινε ότι η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να λύνει τέτοιες εκκρεμότητες με γνώμονα το διεθνές δίκαιο και όπως είπε αυτό θα επιδιώξουμε να κάνουμε και σε αυτή την περίπτωση. Παράλληλα εξέφρασε την λύπη του, γιατί όπως είπε λόγω των καιρικών προβλέψεων δεν θα μπορέσει να επισκεφθεί τις περιοχές όπου ζουν τα μέλη της ελληνικής μειονότητας. «Θα κάνουμε την συγκεκριμένη επίσκεψη το συντομότερο δυνατό. Θέλω να επισκεφτώ τους ομογενείς μας» είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Σε ό,τι αφορά την προοπτική ενσωμάτωσης των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του γιατί όπως είπε για πρώτη φορά τέτοια Σύνοδος φιλοξενείται σε χώρα υποψήφια προς ένταξη, ενώ υπενθύμισε ότι η όλη διαδικασία εκκίνησε από τη Θεσσαλονίκη το 2003.
«Η Ελλάδα εξακολουθεί να στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων» σημείωσε ο πρωθυπουργός ενώ σε ό,τι αφορά τις διμερείς μας σχέσεις με την Αλβανία ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι η βούλησή μας είναι να βάλουμε τις διμερείς μας σχέσεις σε τροχιά ακόμη μεγαλύτερης προσέγγισης.
Οι ηγέτες αναμένεται να εκδώσουν δήλωση στο τέλος της συνόδου κορυφής.
Στη σύνοδο κορυφής έχουν προσκληθεί και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και οι εταίροι των Δυτικών Βαλκανίων. Παρά την αρχική αντίθετη απόφασή του πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να συμμετάσχει στην Σύνοδο ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων. «Η μετάβαση μου στα Τίρανα ίσως φέρει κάποιο όφελος για την Σερβία ίσως και όχι, αλλά, σε κάθε περίπτωση, η απουσία μου από την Σύνοδο θα προκαλούσε πολύ μεγάλη ζημιά στη χώρα» ανέφερε ο Βούτσιτς ανακοινώνοντας την αλλαγή στη στάση του.
Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος της Σερβίας την 1η Δεκεμβρίου είχε δηλώσει ότι δεν πρόκειται να μεταβεί στα Τίρανα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ήπια αντίδραση της ΕΕ στην υπουργοποίηση, στο Κόσοβο, Σέρβου πολιτικού ο οποίος -όπως υποστηρίζει το Βελιγράδι– δεν έχει την εμπιστοσύνη του σερβικού πληθυσμού.
Πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας
Οι ηγέτες θα συζητήσουν σχετικά με τη συνεργασία ενόψει των κοινών προκλήσεων που απορρέουν από την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Θα εξετάσουν ειδικότερα τρόπους αντιμετώπισης των αρνητικών επιπτώσεων της επίθεσης στην ενεργειακή και την επισιτιστική ασφάλεια στα Δυτικά Βαλκάνια.
Επαφές σε πολιτικό επίπεδο και δέσμευση για τη χάραξη πολιτικών
Οι ηγέτες της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων θα συζητήσουν τρόπους εντατικοποίησης των επαφών σε πολιτικό επίπεδο και σε επίπεδο ενίσχυσης της δέσμευσης για την χάραξη πολιτικών, με ιδιαίτερη έμφαση στη νεολαία.
Θα προβούν επίσης σε απολογισμό της προόδου που έχει σημειωθεί όσον αφορά: την πορεία προς την ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων με την εσωτερική αγορά της ΕΕ τον εκσυγχρονισμό των οικείων συστημάτων πληρωμών σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ τον ψηφιακό τομέα την υλοποίηση των πράσινων λωρίδων ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων, μιας πρωτοβουλίας για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής εφοδιαστικής και της συνεχούς ροής αγαθών.
Ασφάλεια και ανθεκτικότητα έναντι εξωτερικών παρεμβάσεων
Η σύνοδος κορυφής θα αποτελέσει ευκαιρία να συζητηθούν συντονισμένες δράσεις για θέματα ασφάλειας και άμυνας, τα οποία καθίστανται ακόμη πιο επίκαιρα λόγω της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Σε αυτά περιλαμβάνονται η καταπολέμηση της χειραγώγησης των πληροφοριών από το εξωτερικό και η βελτίωση της συλλογικής ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.
Διαχείριση της μετανάστευσης
Οι ηγέτες θα ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με την από κοινού διαχείριση της μετανάστευσης, καθώς οι ροές στη μεταναστευτική οδό των Δυτικών Βαλκανίων αυξήθηκαν σημαντικά το τελευταίο έτος. Μεταξύ άλλων, θα συζητήσουν την ευθυγράμμιση με την πολιτική θεωρήσεων της ΕΕ και τη συνεργασία όσον αφορά τα συστήματα επιστροφής. Επίσης, θα συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της συνεργασίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης.
Συναντήσεις Μητσοτάκη με Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο
Στις 18:00 ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιο. Στις 18:45 θα έχει συνάντηση με την πρόεδρο της Βουλής της Αλβανίας Lindita Nikolla και στις 19:30 με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Αλβανίας Bajram Begaj.
Το βράδυ στις 20:00 ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον ομόλογό του της Αλβανίας Έντι Ράμα. Στη συνέχεια θα παρακαθήσει σε δείπνο εργασίας που παραθέτει ο Αλβανός πρωθυπουργός.
Σημειώνεται ότι ο πρωθυπουργός επρόκειτω να επισκεφτεί αύριο Τετάρτη τη Χειμάρρα, τη Λειβαδιά και τη Δερβιτσάνη όπου θα είχε συναντήσεις με μέλη και εκπροσώπους της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας.
Ωστόσο, σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού υπογραμμίζει ότι μετατίθεται σε επόμενο διάστημα η επίσκεψή του σε Χειμάρρα, Λειβαδιά και Δερβιτσάνη, λόγω κακοκαιρίας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανακοίνωση από το Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού «επειδή λόγω καιρικών συνθηκών δεν είναι δυνατή η πτήση ελικοπτέρου, η προγραμματισμένη επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Χειμάρρα, τη Λειβαδιά και τη Δερβιτσάνη, μετατίθεται και θα πραγματοποιηθεί σε επόμενο διάστημα».