Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου από το 1972 για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Αν και η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου διακήρυξε την 1η Σεπτεμβρίου, ημέρα που αρχίζει το λειτουργικό έτος, ημέρα προσευχής για την προστασία και τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος, η Εκκλησία εύχεται και προσεύχεται καθημερινά για την κτίση ολόκληρη.
Ο μη σεβασμός προς την φύση αποτελεί μία πράξη αυτοκαταστροφής που χαρακτηρίζει κυρίως τον άνθρωπο της εποχής μας. Η μόλυνση των υδάτων, οι πυρκαγιές, η υπερβολική υλοτομία και αλιεία, η ρύπανση της ατμόσφαιρας, η υπερθέρμανση του πλανήτη, η ξηρασία και η λειψυδρία, η κλιματική κρίση, δείχνει, πέρα από την αδυναμία της επιστήμης να διατηρήσει την ισορροπία στον κόσμο, και μεγάλη πνευματική κρίση.
«Ο κόσμος και το φυσικό περιβάλλον ανήκουν σε όλες της γενεές»
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος σε πολλές σχετικές ομιλίες του επισημαίνει ότι η οικολογική κρίση είναι στην ουσία και κρίση πνευματική και ηθική, και καταδικάζει τη μόλυνση και την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος ως αμαρτία. (Διαβάστε σχετικά ΕΔΩ)
Πριν ένα μήνα, ο Παναγιώτατος, ο οποίος είναι γνωστός και ως «πράσινος» Πατριάρχης, στην ομιλία του στη Θεολογική Σχολή Κεντρικής Ιταλίας η οποία εδρεύει στη Φλωρεντία, αναφέρθηκε στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
«Όπως γνωρίζετε, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποδείχθηκε σκαπανέας στο πεδίο της προστασίας του πλανήτη και των αποθεμάτων του, οργανώνοντας διασκέψεις, κινητοποιώντας τους πιστούς του, και ιδίως τους νέους, προάγοντας την προστασία του περιβάλλοντος ως κεντρικής και βασικής σημασίας θέμα του διαθρησκειακού διαλόγου, συνομιλώντας και πείθοντας πολιτικούς ηγέτες και θεσμούς, αλλά και διαμέσου συνεργασιών με περιβαλλοντικές οργανώσεις και οικολογικά μηνύματα», ανέφερε για το ζήτημα και πρόσθεσε: «Η στράτευσή μας και η περιβαλλοντική μας πεποίθηση, είναι μια ουσιαστική προέκταση της εκκλησιολογικής αυτογνωσίας μας. Δεν πρόκειται για μια απλή, μεμονωμένη αντίδραση σε ένα σχετικά σύγχρονο φαινόμενο. Κάτι που οφείλεται στο ότι πιστεύουμε πως η ίδια η ζωή της Εκκλησίας είναι μια εφαρμοσμένη οικολογία».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έστειλε ένα μήνυμα αισιοδοξίας κατά την ολοκλήρωση της παρέμβασής του: «Αποτελεί υποχρέωσή μας να δεχθούμε, να σεβαστούμε και να παραδώσουμε τούτο το δώρο στον Θεό, για το καλό των επόμενων γενεών. Αυτή είναι η πηγή της αισιοδοξίας μας. Ο κόσμος αυτός και το φυσικό περιβάλλον – το δάσος, το νερό, η γη, όλα τα αποθέματα του πλανήτη – ανήκουν σε όλες τις γενεές. Τα παιδιά μας δικαιούνται έναν καλύτερο και φωτεινότερο κόσμο. Έναν κόσμο στον οποίο να μην υπάρχουν υποβάθμιση, βία και αιματοχυσίες. Έναν κόσμο γενναιοδωρίας και αγάπης». (Διαβάστε σχετικά ΕΔΩ)
«Το οικολογικό πρόβλημα χρειάζεται να αντιμετωπιστεί πολυπαραγοντικά»
Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος στο μήνυμα που έστειλε ως Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου, επεσήμανε ότι «η Εκκλησία μας εδώ και αρκετά χρόνια, ύστερα και από τις εμπνευσμένες πρωτοβουλίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, παροτρύνει τον γόνιμο διάλογο της θεολογίας με τις επιστήμες, την πολιτική, τη φιλοσοφία και την ηθική, και συνάμα προκαλεί συνέργειες με τις οικολογικές οργανώσεις και την κοινωνία των πολιτών στον δημόσιο χώρο».
Όπως τόνισε το οικολογικό πρόβλημα χρειάζεται να αντιμετωπιστεί πολυπαραγοντικά και με τη συνεργασία όλων, σε τοπικό και οικουμενικό πλαίσιο. Η Εκκλησία και η θεολογία Της δεν μπορεί να αντικαταστήσει το έργο της επιστήμης, της πολιτικής, της φιλοσοφίας, της ηθικής η των οικολογικών οργανώσεων, αλλά μπορεί να συνεργαστεί, να εμπνεύσει και να νοηματοδοτήσει έναν άλλο πολιτισμό στο κοινό έργο της προστασίας και βιωσιμότητας του περιβάλλοντος. (Διαβάστε όλο το μήνυμα ΕΔΩ)
Σημειώνεται ότι το 2023 είναι η 50ή επέτειος της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, η οποία έχει οικοδεσπότη την Ακτή Ελεφαντοστού σε συνεργασία με την Ολλανδία. Τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, η ημέρα έχει γίνει μια από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες πλατφόρμες για την περιβαλλοντική προσέγγιση καθώς δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι συμμετέχουν μαζί με κυβερνήσεις, εταιρείες, πόλεις και κοινοτικούς οργανισμούς.
Η έλλειψη νερού ή λειψυδρία αποτελεί ένα από τα πιο ανησυχητικά προβλήματα της νέας χιλιετίας. Αν δεν γίνει σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων, ειδικοί προβλέπουν ότι οι επόμενοι πόλεμοι θα γίνουν για το νερό.
Σύμφωνα με Έκθεση του ΟΗΕ για την Παγκόσμια Ανάπτυξη του Νερού για το 2023, μεταξύ δύο και τριών δισεκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως αντιμετωπίζουν έλλειψη νερού. Αυτές οι ελλείψεις θα επιδεινωθούν τις επόμενες δεκαετίες, ειδικά στις πόλεις, εάν δεν ενισχυθεί η διεθνής συνεργασία σε αυτόν τον τομέα.
Ο παγκόσμιος αστικός πληθυσμός που αντιμετωπίζει λειψυδρία προβλέπεται να διπλασιαστεί από 930 εκατομμύρια το 2016 σε 1,7–2,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους το 2050. Η αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης ακραίων και παρατεταμένων ξηρασιών έχει τρομερές συνέπειες στη χλωρίδα και την πανίδα. (Διαβάστε την έκθεση ΕΔΩ)
Η ορθόδοξη θεολογία διαθέτει το πνευματικό αντίδοτο για την αντιμετώπιση της οικολογικής κρίσης με τη συμβολή όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων. Περισσότερο σήμερα, η ανθρωπότητα καλείται και πρέπει να ξεπεράσει τις πολιτισμικές, εθνικές ή θρησκευτικές διαιρέσεις, ιστορικές ή πολιτικές έχθρες, οικονομικά ή προσωπικά συμφέροντα, για να καταστεί το μέλλον των επόμενων γενεών βιώσιμο.