Επιστολή προς τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος, Κυριάκο Μητσοτάκη, και τον Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη απέστειλε το ΔΣ του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ποντιακού Ελληνισμού, σχετικά με την παραχώρηση αδείας για την λειτουργία της μονής της Παναγίας Σουμελά.
Στην επιστολή την οποία υπογράφει ο Προέδρος Στέφανος Τανιμανίδης, ζητείτε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τα αρμόδια Ελληνικά Υπουργεία να επικοινωνήσουν, ως οφείλουν, άμεσα με την Τουρκική Προεδρία και αρμοδίως, ζητώντας διευκρινήσεις για το τι ακριβώς ισχύει στο συγκεκριμένο θέμα και να μας ενημερώσουν εγγράφως εάν ισχύουν η όχι οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Στη επιστολή αναφέρουν:
«Με την από 13-08-2024 επιστολή μας προς τον πρόεδρο κ. Ερντογάν, τον πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη και τον οικουμενικό πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, σας ενημερώσαμε με τις προτάσεις μας, σχετικά, με την παραχώρηση αδείας για την λειτουργία στις 15-08-2024, στην μονή της Παναγίας Σουμελά.
Με πρόσφατη ενημέρωση που είχαμε από συνεργάτες μας στην Τουρκία και Μ.Μ.Ε. πληροφορηθήκαμε ότι ο πρόεδρος κ. Ερντογάν, υποκύπτοντας στις πιέσεις τουρκικών εθνικιστικών κύκλων, που ισχυρίζονται ότι η 15η Αυγούστου είναι η ημέρα άλωσης της Τραπεζούντας και επομένως δεν μπορεί να πραγματοποιείται λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, αποφάσισε να μη παραχώρηση εφεξής και δια παντός, άδεια λειτουργίας στο οικουμενικό Πατριαρχείο, για την πραγματοποίηση θείας λειτουργίας ανήμερα της εορτής της, στην ιστορική μονή.
Παρακαλούμε τον κ. Πρωθυπουργό και τα αρμόδια Ελληνικά Υπουργεία να επικοινωνήσουν, ως οφείλουν, άμεσα με την Τουρκική Προεδρία και αρμοδίως, ζητώντας διευκρινήσεις για το τι ακριβώς ισχύει στο συγκεκριμένο θέμα και να μας ενημερώσουν εγγράφως εάν ισχύουν η όχι οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Εφόσον όμως η πληροφορία αυτή επιβεβαιωθεί, θεωρούμε ότι το Τουρκικό κράτος μετά την Γενοκτονία και την εθνοκάθαρση που πραγματοποίησαν οι πρόγονοι τους σε βάρος των συμπατριωτών μας, την περίοδο 1914-1922, την μετατροπή στην συνέχεια της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας σε τζαμί, την βεβήλωση εκατοντάδων χριστιανικών εκκλησιών και μοναστηριών και την πολιτική που μέχρι σήμερα ακολουθεί σε βάρος των χιλιάδων ποντιώφωνων που ζουν σε περιοχές της Τουρκίας, θα επιβεβαιώσει της καταγγελίες που κατά καιρούς της έχουν απαγγελθεί και τις σχετικές παρατηρήσεις στις εκθέσεις προόδου της Ευρωπαϊκής ένωσης, για καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θρησκευτικών ελευθεριών.
Αφού είναι γνωστό ότι εκατοντάδες χιλιάδες απόγονοι των Ελλήνων του Πόντου, από την Ελλάδα, τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Γεωργία, αλλά και απ’ όλο τον κόσμο, προγραμμάτιζαν να βρίσκονται και εφέτος, την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου στην Τραπεζούντα, για να συμμετέχουν στην πατριαρχική Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, στο όρος Μελά του Πόντου, γεγονός το οποίο εκτιμούν ιδιαίτερα θετικά και οι τουριστικοί παράγοντες της Τραπεζούντας.
Ταυτόχρονα όμως είναι και ένα βάλσαμο στην ψυχή των ποντιόφωνων μουσουλμάνων οι οποίοι έχουν την ποντιακή διάλεκτο, ως μητρική γλώσσα και περιμένουν κάθε χρόνο το καλοκαίρι τα αδέλφια της καρδιάς τους, να μιλήσουν μαζί τους, να γλεντήσουν στους ήχους της ποντιακής λύρας, να πουν μέσα από τα λόγια και τους στίχους, τα βάσανα, τους καημούς και τις χαρές της ζωής, που πριν από 101 χρόνια, διακόπηκαν βίαια με την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών, λόγω θρησκεύματος, με την Συνθήκη της Λωζάννης.
Εμείς από την πλευρά μας θέλουμε να σας ενημερώσουμε, ότι θα προχωρήσουμε άμεσα στην πραγματοποίηση σχετικής διημερίδας, προσκαλώντας να συμμετέχουν σε αυτή εκτός των όπου γης ποντιακών οργανώσεων, αλλά και διπλωμάτες ξένων χώρων, ευρωβουλευτών και αρμοδίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Μ.Μ.Ε. για να αναδείξουμε το θέμα της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θρησκευτικών ελευθεριών στην Τουρκία.
Περιμένοντας να ενημερωθούμε για τις πρωτοβουλίες σας, σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων.
Διαμάχη
Η φετινή διαμάχη γύρω από τη Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, η οποία αναβλήθηκε για τις 23 Αυγούστου με απόφαση των τουρκικών αρχών, έφερε ξανά στην επιφάνεια με έντονο τρόπο τον υποκρυπτόμενο θρησκευτικό και εθνοτικό φανατισμό στην Τουρκία. Η πολεμική είναι έντονη και οι αντιδράσεις σφοδρές. Πολιτικοί και ακαδημαϊκοί παράγοντες στην Τραπεζούντα εκφράζουν ισχυρές ενστάσεις ακόμη και για τη λειτουργία της 23ης Αυγούστου, ζητώντας την ακύρωσή της.
Για τη φετινή επιστροφή στην Παναγία Σουμελά, έστω και στις 23 Αυγούστου, τη Δευτέρα ο κυβερνήτης Τραπεζούντας συγκάλεσε σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν αντιδήμαρχος του Μητροπολιτικού Δήμου Τραπεζούντας, ο αρχηγός της Επαρχιακής Αστυνομίας, ο επαρχιακός διευθυντής Τουρισμού και ο επαρχιακός διευθυντής Υγείας.
Εμπρηστική ρητορική
Σύμφωνα με το ethnos.gr και την ανταποκρίτρια στην Κωνσταντινούπολη, Μαρία Ζαχαράκη, το μικρό τουρκικό κόμμα Kutlu χαρακτηρίζει την τελετή ως «παράσταση» που ξεπερνά τα όρια του θρησκευτικού τουρισμού, αποκαλύπτοντας τη βαθιά καχυποψία και τις αντιδράσεις απέναντι σε οποιαδήποτε δραστηριότητα σχετίζεται με το Πατριαρχείο και τις δραστηριότητες των Ποντίων. «Η ‘θεία λειτουργία/παράσταση’ που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί στην περιοχή της Τραπεζούντας/Σουμελά στις 23 Αυγούστου 2024 είναι προϊόν μιας αντίληψης που υπερβαίνει τα όρια του θρησκευτικού τουρισμού και της διαθρησκειακής ανεκτικότητας και καταχράται την καλή θέληση των πολιτών μας. Όλοι, ιδιαίτερα οι κάτοικοι της περιοχής, ανησυχούν και ενοχλούνται από αυτή την παράσταση, η οποία προκαλεί σύγχυση στο λαό μας, όταν επιτρέπεται να πραγματοποιηθεί υπό την ηγεσία του Πατριάρχη. Η άδεια που δόθηκε για θεία λειτουργία, η οποία αναβλήθηκε για τις 23 Αυγούστου 2024 ως παρηγοριά, πρέπει να ακυρωθεί άμεσα», αναφέρει σε γραπτή δήλωσή ο αρχηγός του κόμματος, Γιουσούφ Χαλάτσογλου.
Ταυτόχρονα, η εμπρηστική ρητορική του Τούρκου καθηγητή Ιστορίας στο πανεπιστήμιο της Τραπεζούντας, Ουγούρ Ουτσουντζού, ο οποίος αρνείται τη σύνδεση του Πόντου με τον Ελληνισμό και χαρακτηρίζει το ποντιακό κίνημα ως «αυτονομιστικό, τρομοκρατικό», εντείνει την πολεμική. Η κατηγορία ότι η Ελλάδα επιδιώκει την ανασύσταση του “Κράτους του Πόντου” είναι ενδεικτικές της εθνοκεντρικής και συνωμοσιολογικής προσέγγισης που επηρεάζει την πολιτική συζήτηση φέτος στην ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
Σε ένα παραληρηματικό αφήγημα, ο Τούρκος καθηγητής προσπαθεί να παρουσιάσει τους Πόντιους και την ποντιακή ταυτότητα ως ‘απειλή’ για την ασφάλεια και την κυριαρχία της Τουρκίας στην περιοχή.
Διαβάστε επίσης:
Παρέμβαση της Κομισιόν για την Παναγία Σουμελά στον Πόντο ζητά ο Ευρωβουλευτής Γιάννης Μανιάτης
Σωματείο Δράσης «Νίκος Καπετανίδης»: Τι συμβαίνει πάλι με την Παναγία Σουμελά;