O πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται εδώ και περίπου έναν χρόνο. Εκτός από τους νεκρούς, τους τραυματίες και τους εκατομμύρια εκτοπισμένους, ο πόλεμος αυτός έχει το τίμημά του στη μνήμη και στην καρδιά των ζωντανών: η πολιτιστική κληρονομιά της Ουκρανίας, τα μουσεία, τα μνημεία της, τα έργα τέχνης του λαού της, η ορθόδοξη κληρονομιά, κινδυνεύουν – και κάποια έχουν ήδη καταστραφεί.
Γράφει η Δέσποινα Σωτηρίου
Η UNESCO χρησιμοποιεί δορυφορικές εικόνες σε μια προσπάθεια να παρακολουθεί την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας μετά τη ρωσική εισβολή. Συγκρίνοντας εικόνες πριν και μετά, οι αναλυτές έχουν ήδη επαληθεύσει ζημιές , που κυμαίνονται από εκκλησίες μέχρι μουσεία, βιβλιοθήκες και ιστορικά κτίρια.
Στην τελευταία έκθεσή της η UNESCO αναφέρει ότι έχει επαληθεύσει ζημιές σε 231 χώρους – 102 θρησκευτικούς χώρους, 18 μουσεία, 81 κτίρια ιστορικού ή/και καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, 19 μνημεία, 11 βιβλιοθήκες.
Αναφέρουμε ενδεικτικά ορισμένους εξ αυτών, που αφορούν σε ορθόδοξα μνημεία
Περιφέρεια Κιέβου
Voznesens’kaTserkva, Εκκλησία της Ανάληψης Παλιά εκκλησία (TserkvaHeorhiyivsʹka) στο χωριό Zavorychi της περιοχής Κιέβου – (Περιφέρεια Κιέβου)
Εκκλησία Petro-Pavlivska
Εκκλησία της Αναστάσεως του Χριστού
Εκκλησία της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου (χτίστηκε το 2008)
Ξύλινη εκκλησία της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου (χτίστηκε το 1892)
Εκκλησία St. GeorgiyPobidonosets στο Irpin (χτίστηκε το 2021)
Μονή της εικόνας της Θεοτόκου “Uslyshatelnytsya” στο χωριό Fasova (χτίστηκε το 2012-16)
Εκκλησία της Αγίας Τριάδας (χτίστηκε το 1909-15)
Εκκλησία των Αγίων Ηλία και Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτόκλητου (χτίστηκε το 1997)
Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή
Εκκλησία της Μεσιτείας της Υπεραγίας Θεοτόκου – Lypivka
Περιφέρεια Chernihiv
Εκκλησία του Αγίου Θεοδοσίου
Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης του Chernihiv
Εκκλησία του Αγίου Καζάν στο Chernihiv
Μνημειακό νεκροταφείο με αναμνηστική επιγραφή για τους νεκρούς και το παρεκκλήσι του Αγίου Αρχαγγέλου Μιχαήλ (χτίστηκε το 2014-21)
Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτίστηκε το 1801-04)
Περιφέρεια Χάρκοβο
Ορθόδοξη εκκλησία στο χωριό Kamianka του Izyum
Εκκλησία της Αγίας Βασίλισσας Ταμάρα
Εκκλησία των Αγίων Μυροφόρων Γυναικών
Εκκλησία της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου (χτίστηκε το 1838)
Εκκλησία της 2000ης επετείου της Γέννησης του Χριστού στο Χάρκοβο (χτίστηκε το 1999-2001)
Καθεδρικός Ναός της Αγίας Ανάληψης (Παναγιώτατος Ναός) στο Izyum (χτίστηκε το 1826, ολοκληρώθηκε το 1902-03)
Εκκλησία του Σταυρού (χτίστηκε το 1809-23)
Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου της Σολουνείας
Εκκλησία της Μεταμόρφωσης (χτίστηκε το 2011-13)
Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Νικηφόρου
Εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού (χτίστηκε το 1991-96)
Εκκλησία του Αγίου Ανδρέα
Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Εκκλησία της Αγίας Τριάδας (χτίστηκε το 1826)
Περιφέρεια Zaporizhzhya
Εκκλησία του Αγίου Tikhon of Zadonsky
Εκκλησία προς τιμή του μάρτυρα Oleksander – Termirivka
Περιφέρεια Zhytomyr
Ορθόδοξη εκκλησία κοντά στο Zhytomyr
Εκκλησία του Αγίου Νικολάου
Περιφέρεια Ντόνετσκ
Ιερά Λαύρα της Ιεράς Κοιμήσεως του Σβιατογκόρσκ )
Εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού Myrlikiysky
Παρεκκλήσι της Αγίας Μάρτυρος Τατιάνας
Εκκλησία του Χριστού του
Ορθόδοξος καθεδρικός ναός της Παναγίας του Καζάν στη Μαρίνκα
Εκκλησία του Αγίου Αρχαγγέλου Μιχαήλ στη Μαριούπολη
Εκκλησία της Αγίας Μεταμόρφωσης
Άγιος Νικόλαος ο Θαυματουργός
Εκκλησία της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στη Μαριούπολη
Εκκλησία της Αγίας Τριάδας στη Μαριούπολη (χτίστηκε το 2010)
Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως – Μαριούπολη
Ιερός Ναός Κοιμήσεως – Μαριούπολη
Εκκλησία του Αγίου Νικολάου – Lyman
Εκκλησία του Αγίου Θεοδοσίου του Chernihiv – Stavky
Περιφέρεια Λουχάνσκ
Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης (KaterynynsʹkaTserkva)
Εκκλησία της Γέννησης στο Severodonetsk
Εκκλησία του Αγίου Λουκά της Κριμαίας (κτίριο των αρχών του XXI αιώνα
Εκκλησία του St. Feodosiy of Chernihiv (χτίστηκε το 1896-1902)
Παρεκκλήσι προς τιμήν του Αγίου Σεραφείμ του Σαρόφσκι – Σεβεροντόνετσκ
Εκκλησία του Αγίου Νικολάου (χτίστηκε το 1873-82)
Περιφέρεια Μικολάιβ
Εκκλησία της Αμόλυντης Σύλληψης της Υπεραγίας Θεοτόκου (χτίστηκε το 1852)
Περιοχή Vinnytsya
Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Νικηφόρου
Περιφέρεια Dnipropetrovs’k
Εκκλησία St. Oleksii – VelykaKostromka (περιοχή Dnipropetrovs’k)
Οι μελέτη της UNESCO
Η UNESCO διενεργεί προκαταρκτική εκτίμηση ζημιών για πολιτιστικά αγαθά διασταυρώνοντας τα αναφερόμενα περιστατικά με πολλές αξιόπιστες πηγές. Αυτά τα δημοσιευμένα δεδομένα που θα ενημερώνονται τακτικά δεν δεσμεύουν τον Οργανισμό. Η UNESCO αναπτύσσει επίσης, με τους οργανισμούς εταίρους της, έναν μηχανισμό για ανεξάρτητη συντονισμένη αξιολόγηση δεδομένων στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης δορυφορικών εικόνων, σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης της Χάγης του 1954 για την Προστασία της Πολιτιστικής Περιουσίας σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης.
Ο όρος «πολιτιστική περιουσία» αναφέρεται στην ακίνητη πολιτιστική περιουσία όπως ορίζεται στο άρθρο 1 της Σύμβασης της Χάγης του 1954, ανεξάρτητα από την προέλευσή της, την ιδιοκτησία ή το καθεστώς εγγραφής της στον εθνικό κατάλογο, και εγκαταστάσεις και μνημεία αφιερωμένα στον πολιτισμό, συμπεριλαμβανομένων των μνημείων.